ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

معرفی کتاب اصفهان‌شناسی

 

نشست نقد کتاب جامع گردشگری اصفهان برگزار شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: نشست نقد و بررسی مجموعه کتاب‌های جامع گردشگری استان اصفهان برگزار شد. در این نشست که با حضور اصفهان‌شناسان و زبان‌شناسان در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برپاشد، مجموعه کتاب‌های هفت‌زبانه «اصفهان این همه هست، این همه نیست» مورد ارزیابی کارشناسان، ویراستاران و زبان‌شناسان قرار گرفت. این مجموعه، حاصل کار پنج ساله شماری از راهنمایان گردشگری استان اصفهان است که با در نظرگرفتن ‌نیازهای گردشگران داخلی و خارجی به عنوان کتاب راهنما به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی، روسی و عربی ترجمه شده و در قطع رقعی (فارسی و عربی) و قطع پالتویی (انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی و روسی)، با تصاویر بی‌شمار و با طراحی پرکار در صفحات، ضمن رعایت استانداردهای بین‌المللی در ارائه کامل‌ترین حجم اطلاعات فرهنگی، هنری، تاریخی و ... به چاپ رسیده است. 

ادامه مطلب ...

رحمت آباد قربانی خشکسالی و حفاری غیر مجاز

 

روستای رحمت آباد، در حسرت رحمت و آبادانی!

ایران‌نامه – شاهین سپنتا: روستاهای شرق اصفهان به خاطر بی‌توجهی به نیازهای اساسی مردم، یکی پس از دیگری خالی از روستاییان می‌شوند. این روند مدتی است که آغاز شده و این روزها با فروش آب و خشک‌شدن زاینده‌رود شتاب یافته است. یکی از این روستاها که مدت‌هاست رحمت و آبادانی از آن رخت بربسته و غبار فراموشی روی در و دیوارش نشسته، روستای تاریخی رحمت‌آباد است. روستای رحمت‌آباد در بخش جرقویه شهرستان اصفهان در فاصله 59 کیلومتری جنوب شرقی این شهرستان و در کنار جاده ارتباطی اصفهان – جرقویه، 14 کیلومتر پس از روستای چند هزار ساله قارنه و پیش از روستای گنج آباد قرار دارد. این روزها دیگر کسی در رحمت آباد زندگی نمی‌کند و خانه‌های قدیمی آن جولانگاه حفاران غیر مجاز شده است که با رویای پیدا کردن گنج، خاک روستا را به توبره می‌کشند، زیر دیوارها را خالی می‌کنند، شبانه به آسیاب قدیمی روستا می‌روند و با تراکتور سنگ بزرگ آسیاب را از جا می‌کنند تا شاید زیر آن سکه‌های طلا بیابند، و درِ چوبی حمام قدیمی روستا را از چهارچوب جدا می‌کنند تا در بازار بفروشند.

ادامه مطلب ...

نگاهی به ضرورت احیاء باغ بلبل

 

هویّت گمشده باغ بلبل در پارک شهید رجایی !

ایران‌نامه- معصومه شهباز:باغ بلبل تنها باغ بر‌جای مانده از باغ‌های کهن دو سوی چهارباغ است؛ باغی که طبق گزارش "میرزا علی‌خان نایینی»، روزنامه‌نگار عصر ناصرالدین‌شاه، باغی بزرگ با خیابان‌های عریض و قطعه‌بندی‌های وسیع بوده و سردرهای عالی و مشتمل بر تالار و ایوانش منظر چهارباغ بوده است. در حال حاضر از باغ بلبل، کاخ آن معروف به هشت بهشت و قسمت‌هایی از زمین باغ باقی مانده که «پارک شهید رجایی» خوانده می‌شود. این باغ ویژگی‌های باغ ایرانی را به شکل ملموس و البته نیمه‌جان حفظ کرده و یکی از مشخصه‌ها و مظاهر چهارباغ توصیف شده در سفرنامه‌های گردشگران است و از این رو اهمیّت احیاء این باغ در شرق محور تاریخی چهارباغ روشن خواهد بود. باغ‌سازی در ایران پیشینه‌ای دیرینه دارد؛ درختان سبز در کنار جوی‌های روان زیباترین و محبوب‌ترین چشم انداز نزد ایرانیان بوده و هست. از این روی ایرانیان پیش‌تر از دیگر ملت‌ها به باغ‌سازی در کنار کاخ‌ها و خانه‌ها و نیایشگاه‌ها روی آوردند تا بر زیبایی معماری شکوهمندشان بیافزایند. پس از اسلام نیز به پیروی از نیکانشان همان شیوه را در پیش گرفتند و کاخ‌ها و باغ‌ها با جوی‌های آب روان بخشی جداناشدنی از یکدیگر شدند. 

ادامه مطلب ...

یادداشتی درباره متروی اصفهان

 

مترو محور توسعه اصفهان نیست

شاهین سپنتا

مترو نام سامانه قطارهای مسافربری درون شهری است که در زیر یا بر روی سطح زمین و بر روی ریل مخصوص خود حرکت می‌کند. نخستین متروی جهان در سال ۱۸۶۳ میلادی در شهر لندن آغاز به کار کرد. شهرهای پاریس، بوداپست و گلاسگو پس از آن به سامانه مترو مجهز شدند. استفاده از فن‌آوری مترو در اواخر سده ۱۹ و اوایل سده ۲۰ میلادی به سرعت در شهرهای بزرگ اروپا و آمریکا گسترش پیدا کرد. در حال حاضر ۱۶۰ شهر جهان دارای سامانه مترو هستند و در ۲۵ شهر دیگر مترو در دست احداث است. شهرهای توکیو، مسکو و سئول دارای پر استفاده‌ترین متروهای جهان هستند. گرچه اندیشه حفر تونل‌های زیرزمینی مترو به شیوه امروزی و توسط دستگاه‌های حفار که به روش «سپر گریتهد» مشهور است توسط یک مهندس انگلیسی به نام «هنری‌ گریتهد» از روش حفر کاریز یا رشته‌های قنات در ایران باستان الگوبرداری شده است و راه را برای گسترش مترو در سراسر جهان هموار کرده است اما شهرهای بزرگ ایران هنوز از داشتن یک شبکه متروی کارآمد و مناسب محروم هستند و شهر بزرگی مانند اصفهان هنوز در مطالعه، طراحی و  حفر تونل‌های مترو وابستگی دردآوری به تکنولوژی کشورهای غربی دارد.

ادامه مطلب ...

انحراف دوباره تونل مترو در اصفهان

 

تونل متروی اصفهان دوباره منحرف شد

در حالی که خبر انحراف تونل متروی اصفهان در اردیبهشت ماه سال 88 بازتاب گسترده‌ای به همراه داشت، این پروژه برای دومین بار در نزدیکی سی و سه‌ پل به خاطر انحراف متوقف شد. به گزارش مهر، در حالی که انتشار خبر انحراف تونل مترو اصفهان در نزدیکی سی و سه پل در شهریور ماه سال 88 بازتاب گسترده‌ای پیدا کرده و ضعف فنی و مدیریتی را در سازمان قطارشهری شهرداری اصفهان آشکار ساخت شنیده‌ها حاکی از انحراف مجدد تونل شرقی مترو اصفهان در رینگ‌های ابتدایی پس از آغاز کار مجدد است. این انحراف در تاریخ 26 اردیبهشت ماه سال جاری رخ داده و هم‌ اکنون دستگاه TBM در پیاده رو مقابل هتل سوییت متوقف است. این انحراف در رینگ شماره 2760 رخ داده که باعث شده دستگاه حدود 11 سانتیمتر منحرف شود که پس از آگاهی از این اتفاق تیم ناظر شرکت مشاور پیشنهاد می کند جک‌هایی در دو طرف زده شده سپس یکی از جک‌ها برداشته شود تا فشار وارده TBM را به مکان اصلی باز گرداند و پیش بینی می شد با این اقدام این فاصله به سه سانتیمتر کاهش یابد حال آنکه فشار خاک باعث شد نتیجه‌ای برعکس پیش‌بینی‌ها به وجود آید و انحراف از 110 میلیمتر به 210 میلیمتر یا 21 سانتیمتر افزایش یابد.

ادامه مطلب ...

گزارشی از همایش مترو

 

در همایش «مترو اصفهان و ابعاد گسترده آن» تاکید شد:
 
مخالفت سازمان میراث فرهنگی با عبور مترو از میدان نقش جهان

ایران‌نامه- شاهین سپنتا و معصومه شهباز: همایش «مترو اصفهان و ابعاد گسترده آن» به همت انجمن‌های علمی راه آهن و نقشه‌برداری دانشگاه اصفهان با حضور دکتر محمد رضا اسپهبد، نمایندگان سازمان میراث فرهنگی اصفهان، سه نفر از اعضای شورای شهر اصفهان، نمایندگان سازمان‌های غیردولتی مدافع محیط زیست و میراث فرهنگی، رئیس اسبق اداره میراث فرهنگی اصفهان و محمدرضا محمدی جرقویه قاضی سابق پرونده مترو اصفهان در تالار صدر دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان برگزار شد. در ابتدای این همایش، محمدرضا محمدی جرقویه، قاضی پرونده شکایت بیش از 1500 نفر از شهروندان در سال 1385 از مجریان قطار شهری به خاطر آسیب به آثار تاریخی اصفهان، گفت: «در آن زمان، من با استناد به ماده 558 و 576 قانون مجازات اسلامی و استعلام از اداره کل حقوقی دادگستری، با استماع شکایت شاکیان و بررسی پرونده، رای به توقف پروژه مترو و وارد نشدن آن به خیابان چهارباغ عباسی دادم ولی کسی گوش نکرد».

ادامه مطلب ...

دیداری از آبشار شاه‌لُران

  

چهل دختران، شاه‌لورا جاری را فراموش کرده‌اند

 ایران‌نامه- شاهین سپنتا: آبشار « شاه‌لُران» یا «شاه‌لولاک» یکی از جاذبه‌های گردشگری استان اصفهان در پنج کیلومتری جنوب شهر چرمهین در جنوب غربی اصفهان و بخشی از شهرستان لنجان است. آبشار شاه‌لران (/شاه‌لران، شاه‌لورا، شالورا، شالولا، شاه‌لولاک) آبشاری دائمی با ارتفاعی نزدیک به 70 متر است که پس از ذوب شدن برف و یخ موجود در «چال‌برفی‌»ها، از فراز کوهی به نام شاه‌لولاک و از دل یک دیواره سنگی آهکی پوشیده از خزه با ارتفاعی حدود 140 متر به پایین می‌ریزد. در این روزها که منابع آبی استان دوران کم آبی یا خشکی خود را تجربه می کنند هنوز آب آبشار شاه‌لران جریان دارد و با آب‌چکان‌هایش محیطی سبز و دلپذیر را در پایین کوه ایجاد می‌کند که گردشگاه مردم منطقه است. بر روی دیواره سنگی در نزدیکی آبشار شاه‌لران غاری کوچک به نام «چهل دختران» دیده می‌شود که بنا به باور مردم محل در روزگاران دور در هنگامه‌ای هولناک، چهل دختر از بیم جانشان به این کوه آمدند و به ایزد‌بانوی آب‌های روان «آناهیتا» پناه آوردند و از آن پس این محل گرامی شمرده می‌شود و بر این پایه هنوز هم از شهرهای دور و نزدیک دختران شوی‌ناکرده و یا زنان بی‌فرزند با نذر و نیاز به این محل می‌آیند و با روشن کردن شمع و بستن دخیل به درختان اطراف آبشار از خدا می‌خواهند تا دعایشان برآورده شود.

ادامه مطلب ...

تخریب شبانه

 

تخریب شبانه در چند قدمی آتشگاه اصفهان

ایران‌نامه: تخریب بخش‌هایی از خانه قدیمی موجود در روبروی کوه آتشگاه در ساعات پایانی شب صورت می‌گیرد. به گزارش خبرنگار ایران‌نامه، در حالی که دوستداران اصفهان در نامه‌ای به استاندار اصفهان خواستار جلوگیری از ساخت و ساز هتل در قطعه زمینی موسوم به باغ ملک‌ قاسمی در چند قدمی آتشگاه اصفهان شده‌اند، گروهی ناشناس با استفاده از تاریکی شب و به طور مخفیانه اقدام به تخریب بخشی از دیوار باغ و ورود به آن و تخریب سازه‌های موجود در این باغ نموده و آجرهای آن را شبانه با وانت از محل خارج می‌نمایید. به نظر می‌رسد که این کار برای فروش مصالح ساختمانی موجود و فراهم نمودن مقدمات ساخت و ساز در این محل در آینده‌ای نزدیک انجام می‌شود. این اقدام در حالی انجام می‌گیرد که با توجه به واقع شدن زمین موجود در حریم درجه یک آتشگاه هرگونه تغییر کاربری و ساخت و ساز در این محل باید با مجوز سازمان میراث فرهنگی انجام شود. گفتنی است که تاریکی مطلق در کوچه مجاور زمین مذکور، افزون بر افزایش ناامنی رهگذران، دست تخریب‌کنندگان را نیز باز گذاشته است. به نظر می‌‌رسد که تا رسیدگی دقیق به وضعیت این قطعه زمین توسط استانداری، تکمیل دیوار تخریب شده و نصب روشنایی در کوچه‌های ناژوان و تذکر به مالک زمین برای جلوگیری از تخریب خانه قدیمی باید در دستور کار نهادهای مربوط قرار گیرد.  در این تصویر که در ساعت 10 شب تهیه شده است، افرادی در داخل محوطه خانه به تخریب بخش‌هایی از تاق ضربی مشغول هستند و آجرهای آن را به محوطه باز باغ پرتاب می‌کنند تا در فرصت مناسب به بیرون از باغ منتقل نمایند.

ادامه مطلب ...

اعتراض به ساخت هتل در حریم آتشگاه

 

اعتراض دوستداران اصفهان به

ساخت هتل در حریم درجه یک آتشگاه و بیشه ناژوان

ساخت هتل در حریم درجه یک آتشگاه اصفهان و بیشه ناژوان، تخریب منظر فرهنگی و طبیعی قدیمی‌ترین‌ اثر تاریخی اصفهان را به دنبال خواهد داشت. به گزارش برنا‌نیوز و هنر‌نیوز، انجمن دوستداران اصفهان در نامه‌ای که به تازگی خطاب به ذاکر اصفهانی، استاندار اصفهان، نوشته است با تاکید بر این مطلب، نسبت به اثرات منفی ساخت «هتل آتشگاه» در حریم درجه یک آْتشگاه ابراز نگرانی کرده است. شاهین سپنتا از اعضای این انجمن درمورد محتوای نامه مذکور درباره ساخت هتل در حریم آتشگاه گفت: اطلاع یافتیم که اخیرا موضوع تغییر کاربری یک قطعه زمین دربرگیرنده خانه‌ای قدیمی مربوط به اواخر قاجار و اوایل پهلوی در بیشه ناژوان درست در مقابل کوه آتشگاه جهت احداث یک مجموعه اقامتی در حریم درجه یک محوطه تاریخی آتشگاه مطرح و اجرای آن در دست پیگیری است و از آنجا که آتشگاه کهن‌ترین اثر باستانی اصفهان است و طبق اصول نباید هیچ‌گونه ساخت و ساز جدیدی در این محوطه صورت گیرد، انجمن دوستداران اصفهان با ارسال نامه‌ای به استاندار اصفهان، اداره کل میراث فرهنگی استان و اداره کل حفاظت محیط زیست استان، خواستار جلوگیری از این اقدام غیر اصولی شده است.

ادامه مطلب ...