ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

سرو یلدای من!

 

سرو یلدای امسال بهشتی بود !

 جشن یلدای امسال، سفره شب چله در خانه ما، همچون سال های پیش، ساده بود. نماد آیین مهر یا همان درخت کوچک سرو سرسبز و استوار نیز در میان سفره ایستاده بود و آماده بود تا این شب بلند را پشت سر بگذارد و در فردایی روشن و روزی خرم، در میان خاک بنشیند و سروی بالنده شود. دیوان حافظ و انار سرخ و هندوانه سرخ و میوه و آجیل هم بود. بنا به سنت نیاکان، هر سال سرو را به یادبود کسی بر سفره یلدا می گذارم و روز بعد در خاک باغچه می‌کارم تا یادش همیشه سبز بماند. سرو امسال را به یاد وبلاگ نویس جوان و سرو قامتی که بی‌گناه کشته‌شد، «ستار بهشتی»، بر سفره نهادم.

از نگاه دوربین



کشف حجاب مانکن های اصفهانی در میدان امام علی!

ادامه مطلب ...

پژوهش درباره پان ترکیسم


گفتارهایی در زمینه پان‌ترکیسم1

علی‌رضا میرزایی*

اگر بخواهیم پان‌ترکیسم را در یک جمله معرفی نماییم نقل قول زیر ازیکی از معروف‌ترین نظریه‌پردازان پان‌ترکیسم به نام «ضیاء گوگ آلپ» نمونه بسیار گویا و روشنی است:

"یکصد میلیون ترک زبان باید در زیر یک فرمانروایی با مرکزیت کشور ترکیه امپراطوری بزرگ تورانی را تشکیل دهند."[2]

منظور نظریه‌پردازان پان‌ترکیسم از ترک‌زبانان یا به قول آنها ترکان، ساکنان کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان، جمهوری‌های ترک‌زبان روسیه در قفقاز، آذربایجان ایران، ترک‌زبانان بالکان، ازبکستان ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و استانهای ترک‌زبان چین می‌باشد. نظریه‌پردازان پان‌‌ترکیسم، ساکنان این مناطق را حول زبان ترکی از یک نژاد معرفی می نمایند و ایشان را ملت ترک یا در مفهوم وسیع‌تر ملت توران معرفی می‌کنند. با یک نگاه به ساکنان این مناطق به سادگی می‌توان دریافت که موضوع هم‌نژاد نبودن ایشان به قدری روشن است که شاید نیاز به هیچ بحث تاریخی و شواهد علمی نداشته باشد. در اینجا چون از واژه باستانی توران نام برده شد، باید به این نکته اشاره شود که در مورد معنی و مفهوم واژه توران یک سوء تفاهم تاریخی به وجود آمده است که جلوتر در مورد آن صحبت خواهدشد.


ادامه مطلب ...

از نگاه دوربین


شیرمرد پل خواجو


نمایش عکس‌های حقیقی در اصفهان


عکس‌های حقیقی در اتاق آبی به نمایش درآمد !

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: عکس‌های سفر حقیقی در گالری اتاق آبی شهر اصفهان به نمایش درآمد. در این نمایشگاه، 22 عکس از مجموعه "سفر اول"  ابراهیم حقیقی در برابر دید دوستداران هنر حقیقی قرار گرفت. او این عکس‌ها را در سال‌های 1348 تا 1352 و در دوران دانشجویی، با دوربین آنالوگ نیکون و نگاتیو سیاه و سفید کداک گرفته است.

عکس‌های این مجموعه از شیوه زندگی مردم، معماری، جلوهای طبیعت و دورنمای شهرهای مختلف از جمله اصفهان، یزد، کرمان، بندر انزلی و... گردآوری شده است.

حقیقی درباره انگیزه‌اش از ثبت این عکس‌ها گفت: «در آن زمان برای من به عنوان یک جوان دانشجوی تهرانی هریک از شهرها دارای دیدنی‌های شگفت‌انگیز و زیبایی‌های غریبی بود که تلاش می‌کردم آنها را از دریچه دوربین به تصویر بکشم.»

وی افزود: « در برخی از این عکس‌ها جلوه‌های از بافت تاریخی شهرهایی مثل یزد و اصفهان را می‌بینیم که امروز دیگر به آن صورت وجود ندارد و بناهای بافت متفکرانه و معمارانه تاریخی آن زمان جای خود را به برج‌های زشت امروزی داده‌اند و اگر بیاییم و عکس‌های آن زمان را در کنار عکس‌های امروز به نمایش در آوریم، متوجه بلایی که بر سر بافت تاریخی شهرهایمان آمده خواهیم شد.»

نمایشگاه عکس‌های سفر ابراهیم حقیقی نخستین تجربه نمایشگاهی او در اصفهان است. وی ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک بتواند یک نمایشگاه اختصاصی با موضوع اصفهان در این شهر برگذار کند که دربرگیرنده گزیده ای از عکس‌های او از سفرهای متعددش به اصفهان باشد.

این نمایشگاه که از روز آدینه 24 آذرماه 91 کار خود را آغاز نمود، به مدت یک هفته در گالری اتاق آبی به نشانی میدان بزرگمهر، خیابان مشتاق اول، انتهای کوچه روشن، کنار مادی نیاصرم، کاشی 31 برپاست.

ادامه مطلب ...

'گزارشی از وضعیت نگران کننده بیشه ناژوان



ناژوان بمیرد، نفس اصفهان می‌گیرد! 

گزارش و عکس: معصومه شهباز

ناژوان در باغ‌شهر اصفهان فریاد غربت سر می‌دهد و سوداگران، اندیشه ساخت و ساز از سر می‌گذرانند. غافل از آن که اگر ناژوان جای خانه شود اصفهان دیگر جای زندگی نیست. اصفهان دومین شهر آلوده کشور است و حالا این بیشه که حکم ریه شهر را دارد بیم نابودی‌اش می‌رود.

به گزارش خبرگزاری میراث‌فرهنگی، بیشه ناژوان بعد از زاینده رود دومین میراث طبیعی باغ‌شهر اصفهان است که بعد از خشکیده شدن رگ حیاتی شهر، ساز نابودی‌اش کوک شده است. قطع درختان باغ‌ها و تبدیل زمین‌های آن به اراضی کشاورزی از یک سو و نبود آب کافی و نهایتا تبدیل شدن اراضی کشاورزی به زمین‌های بایر از سویی دیگر، کارکرد ناژوان را به عنوان ریه شهر اصفهان مختل کرده‌ است.

 روند نابودی ناژوان شتابناک شده و نجواهای ایجاد باغ‌ویلا به عنوان برنامه پیش‌بینی شده در محدوده ناژوان از سوی برخی از مدیران شهری شنیده می‌شود. انگیزه ایجاد باغ ویلا در نگاه اول حفظ باغهای ناژوان است اما تبعات آن زمانی رخ نمایی می‌کند که روند ساخت و ساز با انگیزه‌های تجاری سرعت گرفته و ناژوان را عریان از درخت کند. روندی که اگر آغاز شود ساختار ناژوان از حالت طبیعی خارج و نفس اصفهان می‌گیرد.

 با توجه به وضعیت قرار گرفتن ناژوان در مسیر بادهای غربی – جنوب غرب به شمال شرق و قرار گرفتن اکثر صنایع آلاینده در غرب اصفهان، این بیشه به عنوان فیلتر طبیعی برای شهر اصفهان عمل می‌کند. کارشناسان معتقد اند هرگونه دخل و تصرف و تغییر در ساختار طبیعی ناژوان موجب تشدید وضعیت بحرانی آلودگی شهر اصفهان شده و وضعیت خطرناکی برای کلان شهر اصفهان به وجود خواهد آورد.

ادامه مطلب ...

اصفهان از نگاه یک کارتونیست



 اصفهان در دو اثر از پیام پورفلاح


سپاس از چهار چهره نامدار اصفهان


تندیس دوستدار اصفهان

به چهار استاد بزرگ اصفهانی تقدیم شد

ایران‌نامه – شاهین سپتا: در چهارمین همایش هفته اصفهان،  از استاد عباسعلی پورصفا (هنرمند نگارگر)، استاد مرتضی تیموری (کتاب‌شناش)، استاد لئون میناسیان (ارمنی شناس)، و دکتر عباس ادیب (پزشک برجسته) تجلیل به عمل آمد و «تندیس دوستدار اصفهان» به پاس یک عمر تلاش و کوشش مداوم برای شهر اصفهان از طرف انجمن دوستداران اصفهان به آنها تقدیم شد. برای آشنایی بیشتر با زندگی و کوشش‌های این استادان نامدار، به زندگی آنها نگاهی گذرا خواهیم داشت:

ادامه مطلب ...

نوشتار ویژه به مناسبت روز اصفهان


نغزکاریِ بنّایِ اصفهانی در سـمرقند و باکـو

نوشته: مهندس یاغش کاظمی (عضو هیئت‌ علمیِ دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامسر)

نوشته شد به مناسبتِ روز ِ نکوداشتِ اصفهان، اوّلِ آذر ماهِ 1391، جهتِ انتشار در "ایران‌نامه"

 

از عصرِ طلاییِ معماریِ ایرانی، سال‌ها گذشته است؛ عصری که در آن، استادانی چـون «علی‌اکبر اصفهانی»، «محمّدرضا اصفهانی»، و «محمّدعلی اصفهانی»، با طرح‌افکندن‌ِ  «مسجد جامع عبّاسی ـ‌1020 هـ.ق»، «مسجد شیخ لطف‌الله ـ‌1028 هـ.ق»، و «مسجد حکیم ـ‌1067 هـ.ق»، شـهر اصفهان را عرصه‌ی ظهور و نمودِ خلاقیت‌ها و بدایع و ظرایفِ معماریِ دوران ساخته بودند.

نگارنده اگر بخواهد از آوازه‌ی معماران‌ِ اصفهانی در دارالاسـلام، پیش از این عصر، سخن براند، نمی‌تواند از شگفت‌زدگیِ خود نگوید که چـون به هنگامِ بازدیدش از «گـورِ امیر تیمور» در سـمرقند، در پیِ یافتنِ نامِ معمارِ آن بنایِ رفیع برآمد، این نامِ خوش بر فرازِ سَـردرش، خسـتگیِ سفرش فرو ‌نشاند:

«عَمل العَبد الضّعیف محمّدبن محمود البنا الاصفهانی»

 


ادامه مطلب ...