کتاب شناخت: بارون و بارفتن

بارون و بارفَتَن توُ نِصفی جَهون به بازار اومِد

ایران نامه - شاهین سپنتا: بارون و بارفَتَن مجموعه غزل به لهجه اصفهانی، سروده خسرو احتشامی هونه گانی به کوشش حشمت الله انتخابی توسط انتشارات نقش مانا با همکاری سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان در 224 صفحه منتشر شد.

این مجموعه کم نظیر دربرگیرنده 50 غزل به لهجه اصفهانی است که هم در ساخت و صورت و هم در بن مایه عاشقانه اند. شاعر با فراهم آوردن این مجموعه خواسته تا مُعرف ظرفیت بالای لهجه اصفهانی و زداینده غبار هرزه نگاری های متداول از چهره این لهجه باشد.

احتشامی، اصطلاحات عامیانه، امثال و حکم، کنایه ها و استعارات زبان مردم کوچه و بازار را با استادی در غزل خود جاری ساخته و کوشیده است با بهره گیری از گنجینه واژگان لهجه اصفهانی که در آثار شاعران قدیم و پیشگامان شعر با لهجه اصفهانی به یادگار مانده همچون میرزا قشمشم، صادق ملا رجب، سالک قهوه چی، میرزا حبیب اصفهانی، جعفرخاکشیر، مکرم اصفهانی، اکبر جمشیدی، حسین دودی، مجتبی کیوان، حسن بهنیا، و علی مظاهری در رگه های مختلف هرزه نگاری، طنز، فکاهی، عرفانی، این ودیعه نفیس را به آیندگان بازسپارد. 

کتاب شناخت: زیباشناسی رنگ در...

زیباشناسی رنگ در آیین های ایران باستان منتشر شد

کتاب زیبا شناسی رنگ در آیین های ایران باستان، پژوهشی از نجمه مرادیان ریزی و منیژه ملکی ریزی زیر نگر موبد دکتر ادشیر خورشیدیان و به همت انتشارات فروهر در 264 رویه منتشر شد.

بخش های هفت گانه این کتاب عبارتند از: کتاب رنگ ها، آشنایی با واژگان دین و کیش، رنگ و آیین های کیش میترائیسم یا مهرپرستی، رنگ و آیین های کیش زرتشتیان، رنگ و آیین های کیش مانی، رنگ و کیش مزدک، درختان همیشه سبز و میوه های سرخ.

این کتاب با نگاه به اثرات روان شناسانه و خردمندانه رنگ در آیین های دینی، ضمن معرفی کاربرد و نقش رنگ ها در انتقال مفاهیم در باورهای ایران باستان، خواننده را با زوایای تودرتوی اندیشه و روحیه نیاکان آشنا می کند.

این اثر بهره مشترکی است از بانو نجمه مرادیان ریزی زاده لنجان اصفهان و کارشناس ارشد مطالعات سینمایی از دانشگاه تهران و مادرش بانو منیژه ملکی ریزی زاده لنجان افصهان کارشناس علوم تربیتی که پیش تر نیز پژوهش هایشان در نشریات گوناگون همچون فروهر، چیستا، امرداد و ... منتشر شده است. 

علاقه مندان برای تهیه این کتاب می توانند در اصفهان به کتابفروشی مهرافروز در ارگ جهان نما و در تهران به کتابفروشی انتشارات فروهر در خیابان فلسطین جنوبی مراجعه کنند.

کتاب شناخت: فرهنگ ریشه شناسی فارسی

فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی منتشر شد

 ایران نامه- شاهین سپنتا: فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی، نوشته «پاول هُرن» و «هاینریش هوبشمان» با برگردان و ویرایش دکتر جلال خالقی مطلق منتشر شد.

فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی، تازه‌ ترین کار دکتر جلال خالقی مطلق است که به کوشش انتشارات مهرافروز در اصفهان و با 577 رویه منتشر شده است.

 پاول هرن، در دههٔ پایانی قرن نوزدهم فرهنگ نامه‌ای در ریشه‌شناسی زبان فارسی منتشر کرد. هاینریش هوبشمان اندکی سپس‌تر پیوستی بر این فرهنگنامه نوشت و بسیاری از کاستی‌هایش را درست کرد.

جلال خالقی مطلق، سال ها پیش به درخواست پرویز ناتل خانلری به ویرایش کارِ هرن و هوبشمان پرداخت و نخستین دفتر از این کار را با نام « اساس اشتقاق فارسی » ( آ- خ) در سال 1356 به کوشش بنیاد فرهنگ ایران چاپ کرد.

 این کار ناتمام ماند تا به تازگی نسخه ویراسته ای دربرگیرنده حدود یک هزار واژه با افزوده‌های فراوان به کوشش خالقی مطلق در یک جلد با نام «فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی » (آ- ی) به چاپ رسید.

 در نسخه تازه،  بخش بزرگی از تلفظ ‌های اشتباه در کتاب هُرن و هوبشمان ویرایش شده است و گواه های فارسی و پهلوی از سوی خالقی مطلق برای واژه ها بر پایه شاهنامه نسخه ویراسته خودش ارائه شده است.

نشانی انتشارات و کتابفروشی مهر افروز:  اصفهان، دروازه دولت، ارگ جهان نما - طبقه ب یک

تلفن: [phone] 

برای تهیه کتاب در تهران:  کتابفروشی توس 66461007-021 و  پخش فرهنگ:  66482150-021

کتاب شناخت: اصفهان صد راز دارد ...

اصفهان صد راز دارد در نهان!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: اصفهان صد راز دارد در نهان، تا نگردی آشنا، زین پرده رمزی نشنوی. بیش از هزاران یادگار تاریخی و فرهنگی در شهر اصفهان، بستری را گسترده، تا قلم به آغوش نویسنده آید و با جستارهایی در شناسایی یادگارهای نیاکان که در گذر از هزاره‌ها برجای مانده، از رازهای آنها پرده بردارد و روزنه ای بگشاید به فراسوی اندیشه‌های ناپیداکرانه از دیرهنگامان این سرزمین.

اصفهان صد راز دارد در نهان، عنوان تازه‌ترین کتاب منصور قاسمی، پژوهشگر، عکاس و راهنمای گردشگری است که پیشتر کتاب «اصفهان، این همه هست، این همه نیست» از او به هفت زبان منتشر شده بود. 

این کتاب که با تصاویر رنگی زیبا اثر نویسنده همراه است، نخست به تاریخ و سیمای اصفهان و سرگذشت این سامان پرداخته و سپس جلوه‌های مختلف هنری در مهد هنر را از دوران باستان تاکنون، بر خشت و آجر و کاشی و گچ و سفال به تصویر می‌کشد.

برخی از مهم‌ترین فصل‌های این کتاب عبارتند از: «یادگارهای جاودانی اصفهان» همچون آتشگاه، تپه اشرف، سردر جورجیر، میدان‌ها، مساجد تاریخی اصفهان، منارهای سلجوقی اصفهان، تالار تیموری، تالار اشرف، مدرسه چهارباغ، کاخ عالی قاپو و ...، «محور بزرگ بازار اصفهان»، «زاینده رود و پل‌های تاریخی آن»، « پل‌های زاینده رود از باختر تا خاور»، «جلفای اصفهان و کلیسای وانک»، «یهودیان و کنیسه‌های آنان در اصفهان»، «زرتشتیان اصفهان»، «دیگر مکان‌های تاریخی اصفهان» همچون: بازارچه نو، بازارچه ساروتقی، بازارچه دردشت، محله علی‌قلی آقا، بازارچه حسن آباد، بازارچه چهارسو آجری، گرمابه‌های اصفهان، خانه‌های تاریخی اصفهان.

انتشار دیوان قصاید امین

چکامه های میهنی امین، دور از میهن منتشر شد!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: دیوان قصاید پرفسور حسن امین منتشر شد. این مجموعه شامل 65 قصیده مفصل ازجمله بلندترین قصیده تاریخ ادبیات زبان فارسی با بیش از هزار بیت به نام «کمدی الهی امین» است که با اقتباس از «کمدی الهی دانته» سروده شده است.

سردبیر ماهنامه توقیف شده حافظ در مورد این کتاب و انگیزه‌اش از پرداختن به قالب قصیده گفت: «امروز از میان قالب های شعر کلاسیک، غزل نوآیین، مقبولیتی کم‌تر از شعر نو ندارد اما قصیده بالنسبه متروک و مهجور است. در حالی که خوب و بد شعر به نو کهنه و یا قالب و ردیف و قافیه آن ربطی ندارد. در مرحله اول این شاعر است که باید فرم و قالب مناسب حال و هوای شعر خود را تشخیص دهد و در مرحله دوم، این مخاطبان اند که در رد یا قبول آثار ارائه شده از سوی شاعران داوری نهایی را می کنند؛ شعری را می پسندند و شعری را در خاطر نمی‌‌سپارند. به باور من قالب قصیده نیک از عهده شعر میهنی، مفاخره، بث شکوی، و حماسه سرایی بر می‌آید و من در این راستا به قدر توان خویش کوشیده‌ام.»

سردبیر علمی دایره المعارف ایران شناسی افزود: «شاعرانی مانند سیمین بهبهانی، حسین منزوی، و محمدعلی بهمنی توانسته اند غزل را از تکرار و انجماد بلکه ساختار گذشته ها برهانند و آن را پا به پای شعر نو روزآمد کنند. در همین راستا، من نیز خواسته ام کاری مشابه کنم و همین تحول را در قصیده تکرار کنم تا ظرفیت این قالب کهن نیز برای بازتاب تجربه‌های انسان امروز و ایران معاصر ثابت شود.»

کتاب شناخت: خانه های اصفهان

خانه های اصفهان به زیور طبع آراسته شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: کتاب نفیس خانه های اصفهان که زیر نظر دکتر داراب دیبا، فیلیپ ریوالت و سرژ سانتلی و با مقدمه هانری استیرلن نوشته شده توسط دکتر مریم قاسمی سیچانی استادیار دانشگاه خوراسگان و همکارانش دکتر پروانه خیابانی و دکتر محمد مسعود به فارسی ترجمه شد.

به گزارش هنرنیوز، کتاب "خانه های اصفهان" با یک پیش گفتار و ۹ فصل به موضوعات مختلفی درباره خانه های تاریخی اصفهان می پردازد که توسط افرادی همچون سیمون آیوازیان، داراب دیبا، احمد علی فرزین، عبدالله جبل عاملی، احمد منتظر، حشمت الله متدین، پی یر پینون، گلناز رادی آذرخشی، فیلیپ ریوالد، محمد جواد ثقفی و سرژ سانتلی نوشته شده است. 

عنوان های پیش گفتار و فصل های نه گانه کتاب عبارتند از: پیوستگی معماری از خانه شهری تا مسجد دارای حیاط مرکزی، رشد شهر، خانه های اصفهان از نظر گردشگران قدیم، از باغ شهر تا باغ خانه، معنا و کارکردهای مختلف خانه، اجزای تشکیل دهنده خانه، گرایش به هندسه در خانه‌های سنتی اصفهان، طبیعت در خانه، تزئینات در خانه‌های اصفهان، سازه و مصالح خانه.

کتاب شناخت: چهره‌ها

به مناسبت انتشار کتاب « چهره‌ها » اثر سحر وحدتی حسینیان

یادی از چهره‌های هنر آذربایجان

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: کتاب « چهره‌ها» نوشته سحر وحدتی حسینیان از سوی انتشارات اختر تبریز در 224 صفحه مصور منتشر شد.  نویسنده جوان و خوش ذوق آذری این کتاب کوشیده است تا نگاهی به زندگی برخی از هنرمندان ایرانی آذری در عرصه های نگارگری، خوش‌نویسی، تذهیب، طراحی قالی و ... داشته باشد و در انجام این کار به منابع دست اول مراجعه نموده و یا گفتگوهایی با خود هنرمندان یا فرزندان و هنرجویانشان داشته است.

فصل نخست کتاب «چهره‌ها» مروری بر زندگی برخی از هنرمندان آذری در دوره‌های مختلف تاریخی دارد و به شرح خدمات و تلاش‌های آنها در عرصه هنر پرداخته است.

در این فصل از هنرمندان نامداری چون مبارکشاه تبریزی (خوش‌نویس)، شهاب الدین عبدالله صیرفی تبریزی (خوش‌نویس)، میرحیدر تبریزی (خوش‌نویس)، آقامیر گلستان تبریزی (نگارگر)، ابراهیم آقامیرزا (نگارگر)، آقامیرک تبریزی (نگارگر)،  میرعلی تبریزی (خوش‌نویس)، میرعبدالله تبریزی (خوش‌نویس)، میرزاجعفر تبریزی (خوش‌نویس)، مولانااظهر تبریزی (خوش‌نویس)، عبدالرحمان خوارزمی (خوش‌نویس)، عبدالرحیم خوارزمی (خوش‌نویس)، عبدالکریم خوارزمی (خوش‌نویس)، محمدحسین تبریزی (خوش‌نویس)، علاءالدین‌محمد حافظ تبریزی (خوش‌نویس)، محمدرضا تبریزی (خوش‌نویس)، علیرضا عباسی (خوش‌نویس) ، بدیع‌الزمان تبریزی (شاعر)، عبدالباقی دانشمند تبریزی (شاعر و خوش‌نویس)، میرحسین سهوی تبریزی (شاعر)، علی تبریزی (شاعر)، سلطان محمد (نگارگر و طراح فرش)، میرزین‌العابدین تبریزی (تذهیب کار)، میرسیدعلی مصور تبریزی (نگارگر)، حسن بغدادی مذهب (تذهیب‌‌کار) شاهقلی نقاش (نگارگر)، صادق‌بیک افشار تبریزی (نگارگر، خوش‌نویس و شاعر) یاد شده است.

کتاب شناخت: حسن‌آباد جرقویه

کتاب "حسن آباد جرقویه" منتشر شد 

دوست فرهیخته مهندس یاغش کاظمی در تارنگار خود «از این اوستا»، خبر انتشار کتاب  «حسن‌آباد جرقویه» را منتشر نموده است. حسن‌آبادِ جرقویه علیا" در 115 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان واقع است؛ روستایی نسبتاً بزرگ که در سال 1373 شهر شد، در منطقه ای با قدمت تاریخی و تمدنی غنی.

وی در تشریح چگونگی شکل گرفتن کتاب نوشته است: در تاریخ 19 شهریورماهِ 1387 جناب آقای سید حسن فاطمی، در اقدامی ‌ابتکاری وبلاگی با عنوانِ  "حسن آباد جرقویه" با همت و همراهیِ اهالی ِ "حسن آباد" راه‌اندازی نمودند، که گزیده مطالب و گفتارهایِ پژوهشی ِ آن پس از گذشتِ سه سال از راه اندازی، در کتابی با همین عنوان جمع آوری و به طبع رسیده است.

این کتاب مشتمل بر دوازده فصل است که در آن، اسناد و تصاویری از گذشته‌ی "حسن آباد"، شناختِ فرهیختگان و سرشناسان حال و گذشته، مردم شناسی و زبان ِ کهن، و  قابلیت‌هایِ منطقه، مورد مداقه و توجه قرار گرفته است. فصل ِ سوّم ِ این کتاب، مختص ِ مطالعاتِ تاریخی و پیشینه شناسیِ منطقه است. یکی از مقالاتِ مهندس یاغش کاظمی نیز تحتِ عنوانِ "آتشـگاهِ دستگرد" در این فصل -صفحاتِ 116 تا 135- بازنشر یافته است.

وی در این مقاله، ضمن ِ معرفی ِ بنای ِ یک "چارتاقی" که نزدِ اهالی، مشهور به "آتشـگاه" است، و ساختمان ِ مجاورش - موسوم به  "جاپا حضرت"- ، به شرحی تطبیقی از آیین‌های ِ نوروزی ِ برگزار شده در آن با آیین‌هایِ نوروزی ِ "مسجد آدینه"ی روستایِ جواهردهِ رامسـر پرداخته، و تشابهاتِ ساختاری آن را با نمونه‌هایی از بناهایِ "چارتاقی" ِ عهدِ ساسانی برشمرده، و نهایتاً مدلی از کارکرد و کاربریِ اولیه بنا پیشنهاد نموده است. برای دانلود این مقاله می‌توانید از تارنگار « از این اوستا» دیدن کنید.

کتاب شناخت: تاریخ کورش هخامنشی

تاریخ کورش هخامنشی،

پژوهشی تازه از دکتر شروین وکیلی منتشر شد

علی‌رضا افشاری 

به‌گفته‌ی نویسنده، در پیش‌درآمد کتاب، تاریخ کورش هخامنشی شرحی است بر زندگی نخستین شاه کشورِ متحدِ ایران که با هدف گشودن رازِ ماندگاری نام او و تحلیل دلایل اثرگذاری شگرف‌اش نوشته شده است؛ اثرگذاری‌ای که دامنه‌اش به حوزه‌ی سیاست و تاریخ اجتماعی محدود نمی‌شود، بلکه تا قلمرو فرهنگ و باورهای عمومی نیز بسط می‌یابد. آشکار است برای دست‌یابی به چنین تحلیلی باید در حد امکان نقادانه به تمام منابع معتبر موجود در مورد کوروش بزرگ نگریست تا در گام نخست تصویری در حد امکان عینی و دقیق از او به دست آید. سپس، این تصویر تحلیل شود تا جایگاه و کارکرد آن به عنوان سرمشقی فرهنگی و الگویی برای «منِ آرمانی» و ابرقهرمانان ایرانی مورد کنکاش قرار گیرد.این کتاب دیباچه‌ای است بر بازخوانیِ تاریخ و فرهنگ ایران با رویکردِ پاسخ‌دهی به نیاز بزرگ امروزِ ما و دیگران؛ بهسازی فرهنگی و بازسازی انسان. از این‌رو، نیازمند ریزنگری بیشتری است چرا که، علاوه بر نکته‌ی یادشده، به دلایلی که خواهم شمرد آغازگر نگاهی علمی و بومی به تاریخ و فرهنگ‌مان است. به نظر می‌رسد کتاب تاریخ کوروش هخامنشی از زوایای زیر دارای اهمیت است: