نسل سنجاب ایرانی در حال انقراض!

جنگل‌های کردستان، خانه‌ای روی آب برای سنجاب ایرانی!

ایران‌نامه - شاهین سپنتا از کردستان: سنجاب ایرانی، به خاطر صید و همچنین تخریب زیستگاه‌اش در مناطق غرب کشور در معرض خطر انقراض نسل قرار دارد. سنجاب ایرانی با نام علمی Sciurus anomalus گونه‌ای از جوندگان و از خانواده سنجابیان است که در جنگل‌های بلوط مناطق غرب ایران از جمله در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان زندگی می‌کند و از آنجا که بلوط یکی از منابع غذایی سنجاب به شمار می‌رود، تخریب جنگل‌های بلوط موجب کاهش چشمگیر جمعیت این گونه جانوری شده است. از سوی دیگر چون سنجاب ایرانی بر اساس غریزه دانه‌هایی مانند بلوط را در زیر خاک پنهان می‌سازد، این رفتار غریزی کمک فراوانی به گسترش و حفظ جنگل‌های بلوط در غرب ایران می‌نماید که کم شدن جمعیت سنجاب‌ها نیز موجب از بین رفتن پوشش گیاهی طبیعی منطقه خواهد شد. همچنین، در سال‌های اخیر به خاطر صید و قاچاق این جانور جهت فروش آن به عنوان حیوان خانگی، بسیاری از این سنجاب‌ها یا به هنگام حمل و نقل نادرست از بین می‌روند یا به خاطر نگهداری غلط جان می‌سپارند. همین عوامل باعث شده که این گونه زیبای جانوری کشورمان در معرض انقراض نسل قرار گیرد.

تخریب بافت تاریخی شیراز

تخریب بافت تاریخی شیراز آغاز شد!

بخشی از بافت تاریخی شیراز در محدوه مسجد شهدا تا خانه منطقی‌نژاد شیراز، امروز 28 اردیبهشت ماه همزمان با «روز جهانی میراث فرهنگی» با وجود مخالفت‌های سازمان میراث فرهنگی استان فارس توسط مسئولان شهری تخریب ‌شد. به گزارش خبرگزاری مهر، از چندی پیش فعالان و دوستداران میراث فرهنگی و معماری در استان فارس اعلام کرده بودند که مسئولان شهری شیراز قصد دارند تا محدوده بسیار وسیعی از بافت تاریخی شیراز را به بهانه رفع معضلات اجتماعی شهر، تخریب کرده و به جای آن خانه های نوساز و واحدهای تجاری بسازند. همانطور که پیش‌تر از آن محدوده هشت هکتاری که جزیی از بافت تاریخی شیراز و دارای بناهای تاریخی بود در «طرح بین‌الحرمین» به بهانه ایجاد فضای تجاری تخریب شد. درحالی همزمان با روز جهانی میراث فرهنگی مسئولان شهری طرح نوسازی بافت قدیمی شهر را آغاز نمودند که گفته می‌شود در کمیسیون ماده 5 شهرداری، هنوز مسئولان میراث فرهنگی موافقت خود را با تخریب این محدوده از بافت تاریخی اعلام نکرده‌اند.

سرودها و ترانه های ایران زمین: 26) ایران جوان

 

«ایران جوان» نخستین سرود ملی ایران نیست!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: کشور ایران در طول تاریخ معاصر خود، تنها یک سرود ملّی داشته‌ است و آن هم سرود «ای ایران» است که هرگز سرود رسمی هیچ یک از دولت‌های ایران نبوده است و می‌توان آن را مردمی‌ترین سرود میهنی در ایران دانست. سرود «ای ایران» را «روح‌اله‌ خالقی» بر روی شعری از حسین گل‌گلاب در سال ۱۳۲۳ خورشیدی ساخت. اما به‌تازگی در برخی از تارنماها و شبکه‌های تلویزیونی به اشتباه از سرود «ایران جوان» یا «وطنم، وطنم» به عنوان «نخستین سرود ملی ایران» نام می‌برند. «ایران‌جوان» در اصل یک مارش نظامی‌ یا «رزم آهنگ» بر بنیان قطعه کوتاه «سلام شاه» ساخته «موسیو لومر»، موسیقی‌دان و نظامی فرانسوی اعزامی به ایران در دوره قاجار است و نخستین بار هنگام ورود مظفرالدین‌‌شاه قاجار و در حضور وی در پاریس اجرا شد. چند سال پیش به پیشنهاد «پیمان سلطانی» رهبر ارکستر ملل، ترانه‌ای توسط «بیژن ترقی» برای آن سروده شد و با اصلاحاتی در هارمونی با افزودن بخش‌های تازه با صدای «سالار عقیلی» اجرا شد. گرچه برخی افراد از این سرود با عنوان «نخستین سرود ملّی ایران» یاد می‌کنند امّا «پیمان سلطانی» سازنده نسخه کنونی آن، با تاکید بر الهام گیری‌اش از ساخته کوتاه و بی‌کلام «مسیو لومر» فرانسوی و نیز اشاره به موضوعیّت نداشتن مقوله‌ای به عنوان «سرود ملّی» در دوران قاجار، این شایعه را رد کرده است. اجرای تازه‌تری نیز از سرود «ایران جوان» با تغییرات اندکی در شعر، با صدای «شقایق کمالی» هنرمند ایرانی مقیم آلمان در دسترس است. اجرای شقایق را در اینجا بشنوید. علاقه‌مندان همچنین می‌توانند اجرای اولیه این مارش را که از زمان قاجار برجای مانده در اینجا بشنوند.

گزارشی از سفر به کرمانشاه

 آثار باستانی کرمانشاه و گردشگری در دیار پهلوانان

دکتر محمود دهقانی

کرمانشاه دارای ساختمان‌های بسیار با ارزش تاریخی و آثار باستانی است که همگی به مرمت و نگهداری نیاز دارند. اگر از ویرانی ساختمان‌ها و آثار باستانی در کرمانشاه که مثل همه استان‌های کشور ادامه دارد، جلوگیری نشود، تا چند دهه دیگر هیچ اثری از آثار باستانی در این شهر بر جا نخواهد ماند. کرمانشاه با آثار گران‌بهای باستانی، جام جهان‌نمای فرهنگ و تاریخ ایران است و از این رو گنجایش ویژه‌ای برای گردشگری دارد. اما تجربه ثابت کرده است که دست اندرکاران صنعت گردشگری با تنگ نظری و قوانین دست و پا گیر هیچ‌گاه نخواهند توانست به این صنعت در کشور رونق بدهند، مگر آن که در کار خود تجدید نظر اساسی نمایند. نه تنها ساختار امور گردشگری، بلکه امور زمینی و هوایی جابجایی گردش‌گر در کشور نیز در روزگار پیشرفت الکترونیک پایش لنگ است و فرودگاه‌ها از هیچ‌گونه برنامه‌ریزی درستی برخوردار نبوده و شرکت‌های هواپیمایی ایران با شرکت‌های هواپیمایی غیر ایرانی، زمین تا آسمان تفاوت دارند. کسی نیست که از تحریم ها آگاه نباشد، ولی نبود نظم در برنامه‌ریزی در کشور همیشگی بوده و چاره‌ای هم برای آن پیدا نکرده‌اند. در یک کلام باید گفت برای استقرار نظم در امور روزانه سیر و سفر چه هوایی، چه دریایی و چه زمینی کار نشده است. از اصول درست رانندگی که لازمه گردشگری در کشور است غافل‌اند و اتومبیل‌ها در میان کوه و کتل و جاده‌ها، تابوت‌های سرنشینان است. مسئولیت و دگرگون کردن فرهنگ راهنمایی و رانندگی و گردشگری و جلب جهانگرد بر گردن دولت‌ها است.

گزارشی از آیین کهن پیر شالیار

آیین کهن کومسای در اورامان تخت با تحریف گسترده برگزار شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا از کردستان: آیین کهن «کومسای» در روستای «اورامان تخت» استان کردستان با حضور هزاران نفر از دوستداران فرهنگ ایران با محدودیت‌های فراوان و تحریف فلسفه آن برگزار شد. این آیین بهاری همه ساله در نیمه اردیبهشت‌ماه در نیایشگاهی باستانی موسوم به «پیر شالیار» یا « پیر شهریار» در روستای اورامان‌تخت برگزار می‌شود. دف‌نوازی، رقص عرفانی، پختن و خوردن آش، پذیرایی با دُلمه، نیایش و شعرخوانی از برنامه‌هایی است که مردم این روستا تا همین چند سال پیش دو مرتبه در سال در این مکان برگزار می‌کرده‌اند. اما امسال هم بیش از سال‌های پیش، برخی افراد و نهادها کوشیدند تا با تحریف فلسفه برگزاری این مراسم، رنگ دیگری به آن بدهند. امسال در همین راستا، «ماموستا ملا علی مقدمی» امام جمعه و جماعت اهل تسنن روستای اورامان تخت در سخنانی که در حاشیه این مراسم داشت،  به حاضران گفت: این مراسم کومسای هیچ ارتباطی به دین زرتشت ندارد و مردم اینجا از شنیدن این که گفته شود مردم این منطقه روزگاری زرتشتی بوده‌اند، ناراحت می‌شوند و هر چه در مورد این مراسم در سایت‌های اینترنتی نوشته‌ می‌شود که آن را مربوط به ایران باستان می‌کند، دروغی بیش نیست. وی تاکید کرد که مردم این منطقه از اول مسلمان بوده‌اند و هیچ گاه زرتشتی نبوده‌اند. وی این سخنان را در حالی بیان کرد که امسال اجازه برگزاری مراسم دف نوازی و رقص محلی نیز به مردم داده نشد. اما داستان‌هایی که هزاران سال است مردم اورامان سینه به سینه برای فرزندانشان بازگو کرده اند، از باورهای زیبایی می‌گوید که در سخنان ماموستا جایی نداشت.

به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی و شاهنامه

فردوسی

سروده: شاعر ملی استاد ادیب برومند 

به باژ توس

طفلی زاد از مادر

نژادش همچو قلبش پاک

همانا تحفه افلاک

ببالید اندر آن آبادی و شد سروری

با طبع آتشناک

به پویش رهروی چالاک

به کار کشت‌ورزی بود دهقانی به ناز و نعمت آسوده

به ناپاکی و ناپاکیزگی دامن نیالوده

به دانش جان و دل بسته

زهر آلودگی  رسته

پس از دیرین زمانی کوشش و تحصیل دانش‌ها

تفکر در زبان و پرسش اوضاع و کاوش‌ها

چو شیری با غرور شیرمردان

از کنام خویش بیرون شد

ز وضع خاستگاهش دل پر از خون شد

بغرّّید از سر خشمی  که او را چاره جوی ناروائی کرد

مصمم در طریق رهگشایی کرد

بخواند از دفتر پیشینیان

راز دلاورمردی و گردن‌فرازی را

ز احوال  نیاکان راه و رسم بی نیازی را

بر آن شد تا به جسم ملتی افسرده جان بخشد

به روح مردی محنت زده تاب و توان بخشد

بگیرد انتقام از دشمن ایران

بپاسازد بنایی نو به روی خانه‌ای ویران

قلم بگرفت وآغاز سرودن کرد

گزارشی از همایش مترو

در همایش «مترو اصفهان و ابعاد گسترده آن» تاکید شد:
 مخالفت سازمان میراث فرهنگی با عبور مترو از میدان نقش جهان

ایران‌نامه- شاهین سپنتا و معصومه شهباز: همایش «مترو اصفهان و ابعاد گسترده آن» به همت انجمن‌های علمی راه آهن و نقشه‌برداری دانشگاه اصفهان با حضور دکتر محمد رضا اسپهبد، نمایندگان سازمان میراث فرهنگی اصفهان، سه نفر از اعضای شورای شهر اصفهان، نمایندگان سازمان‌های غیردولتی مدافع محیط زیست و میراث فرهنگی، رئیس اسبق اداره میراث فرهنگی اصفهان و محمدرضا محمدی جرقویه قاضی سابق پرونده مترو اصفهان در تالار صدر دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان برگزار شد. در ابتدای این همایش، محمدرضا محمدی جرقویه، قاضی پرونده شکایت بیش از 1500 نفر از شهروندان در سال 1385 از مجریان قطار شهری به خاطر آسیب به آثار تاریخی اصفهان، گفت: «در آن زمان، من با استناد به ماده 558 و 576 قانون مجازات اسلامی و استعلام از اداره کل حقوقی دادگستری، با استماع شکایت شاکیان و بررسی پرونده، رای به توقف پروژه مترو و وارد نشدن آن به خیابان چهارباغ عباسی دادم ولی کسی گوش نکرد».

مرگ ماهیان دریاچه زریوار برای چندمین بار

سرنوشتی تلخ برای دریاچه آب شیرین زریوار!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا از کردستان: برای دومین بار در سال جاری، هزاران قطعه ماهی در دریاچه زریوار استان کردستان تلف شدند. یک ماه پیش و در فروردین‌ماه نیز گزارش‌هایی از مرگ و میر ماهیان «کاراس» در این دریاچه منتشر شد و اکنون برای دومین بار در سال جاری شمار زیادی از ماهیان دریاچه زریوار تلف شده‌اند. این موضوع افزون بر جنبه‌های زیست محیطی، می‌تواند برای سلامت شهروندان و گردشگرانی که از دریاچه زریوار دیدن می‌کنند، خطراتی را به دنبال داشته باشد، چون «ماهی‌کباب» یکی از غذاهای محلی مورد علاقه گردشگران دریاچه زریوار است که معمولا از ماهی‌های صید شده همین دریاچه طبخ می‌شود و در سواحل دریاچه عرضه می‌شود و در صورت اثبات آلودگی میکربی یا شیمیایی ماهی‌های دریاچه زریوار باید از مصرف گوشت این ماهی‌ها تا رفع هرگونه آلودگی جلوگیری شود. دریاچه آب‌شیرین زریوار (زریبار) در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، از جاذبه‌های گردشگری استان کردستان ایران است که آب آن از چشمه‌های کف‌جوش و بارندگی‌های سالانه تامین می‌شود. طول دریاچه زریوار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود یک و نیم کیلومتر است که از غرب و شرق تا کوه‌های پوشیده از درختان جنگلی ادامه دارد. حداکثر عمق آب دریاچه زریوار ۵/۵ متر است که آبی به حجم تقریبی ۳۰ میلیون متر مکعب را در خود جای داده است.

دیداری از آبشار شاه‌لُران

چهل دختران، شاه‌لورا جاری را فراموش کرده‌اند

 ایران‌نامه- شاهین سپنتا: آبشار « شاه‌لُران» یا «شاه‌لولاک» یکی از جاذبه‌های گردشگری استان اصفهان در پنج کیلومتری جنوب شهر چرمهین در جنوب غربی اصفهان و بخشی از شهرستان لنجان است. آبشار شاه‌لران (/شاه‌لران، شاه‌لورا، شالورا، شالولا، شاه‌لولاک) آبشاری دائمی با ارتفاعی نزدیک به 70 متر است که پس از ذوب شدن برف و یخ موجود در «چال‌برفی‌»ها، از فراز کوهی به نام شاه‌لولاک و از دل یک دیواره سنگی آهکی پوشیده از خزه با ارتفاعی حدود 140 متر به پایین می‌ریزد. در این روزها که منابع آبی استان دوران کم آبی یا خشکی خود را تجربه می کنند هنوز آب آبشار شاه‌لران جریان دارد و با آب‌چکان‌هایش محیطی سبز و دلپذیر را در پایین کوه ایجاد می‌کند که گردشگاه مردم منطقه است. بر روی دیواره سنگی در نزدیکی آبشار شاه‌لران غاری کوچک به نام «چهل دختران» دیده می‌شود که بنا به باور مردم محل در روزگاران دور در هنگامه‌ای هولناک، چهل دختر از بیم جانشان به این کوه آمدند و به ایزد‌بانوی آب‌های روان «آناهیتا» پناه آوردند و از آن پس این محل گرامی شمرده می‌شود و بر این پایه هنوز هم از شهرهای دور و نزدیک دختران شوی‌ناکرده و یا زنان بی‌فرزند با نذر و نیاز به این محل می‌آیند و با روشن کردن شمع و بستن دخیل به درختان اطراف آبشار از خدا می‌خواهند تا دعایشان برآورده شود.