ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

عناوین یادداشت‌ها

  • [ بدون عنوان ] 18 فروردین 1403 12:34
    Nowruz Nowruz is the Persian New Year celeberition. It begins on the spring equinox and marks the beginning of Farvardin, the first month of the Solar Hijri calendar. The day is celebrated on or around the date of 21 March on the Gregorian calendar. The word Nowruz is a combination of Persian words now—meaning...
  • جشن جعلی 18 فروردین 1403 12:28
    جشنی به نام «سروشگان» نداریم. ✍ شاهین سپنتا روز هفدهم هر ماه در گاهشماری خورشیدی ایرانی «سروش‌روز» نام دارد. در فرهنگ ایران سروش‌روز به ویژه در فروردین‌ماه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. سروش، نام یکی از ایزدان (یاران ستودنی‌ پروردگار) به معنی «شنیدن»است که منظور از آن «با جان و دل شنیدن» یا «سراپا گوش‌شدن» برای گوش...
  • واژه‌شناسی جشن سده 12 بهمن 1399 09:05
    دو یادداشت تازه درباره واژه‌شناسی جشن سده شاهین سپنتا نگاهی به دیدگاه مهرداد بهار درباره ریشه‌شناسی واژه سَده: به باور مهرداد بهار، واژه سده از ریشه sand به معنی «به نظر رسیدن» مشتق شده است (جُستاری چند در فرهنگ ایران، ص۲۲۷) ۱- آنچه که بهار آن را سده فرض کرده در اصل «سَنده» sanda ماده مضارع از ریشه «سَند» sand است که...
  • جشن سده از نگاهی دیگر 14 بهمن 1398 15:25
    نگاهی دیگر به فلسفه برگزاری و نام‌گذاری جشن سده شاهین سپنتا در این یادداشت، نگارنده فلسفه نام‌گذاری جشن سده را با نگاهی متفاوت بازگو می‌کند. در منابع مختلف، چند انگیزه برای نام‌گذاری جشن سده یاد می‌شود که مهم‌ترین آنها عبارتند از: 1- جشن پایان یک دوره سد روزه که از یکم آبان‌ماه در ابتدای زمستان بزرگ پنج‌ماهه کهن آغاز...
  • جشن نیلوفر 17 تیر 1398 14:13
    جشن نیلوفر، روز دختر در فرهنگ ایران شاهین سپنتا یکی از پرسش‌هایی که بسیار از نگارنده پرسیده‌اند، این که در فرهنگ ایران چه روزی به نام «روز دختر» نام‌گذاری شده است؟ این نگارنده در پاسخ به این پرسش، روز ششم از تیرماه یا جشن نیلوفر را به عنوان روز دختر در فرهنگ ایران پیشنهاد می‌کند و در چرایی این پیشنهاد به چند نکته...
  • جشن تیرگان، 13 تیرماه 17 تیر 1398 14:00
    جشن تیرگان و روز قلم شاهین سپنتا در گاهشماری ایرانی، سیزدهمین روز هر ماه و چهارمین ماه هر سال به نام «تیر» خوانده می‌شود و به فرخندگی هم‌نامی روز و ماه به نام ایزد تیر و بزرگداشت جایگاه آن در اندیشه ایرانیان، روز سیزدهم تیرماه «جشن تیرگان» یا «تیر و جشن» برگزار می‌شود. در منابع ایرانی، برای برگزاری جشن تیرگان سه...
  • آدم برفی در فرهنگ ایران 7 بهمن 1397 14:36
    ردپای آدم برفی در استوره و تاریخ: از استوره ایرانی دیوسپید تا آدم برفی شاهین سپنتا مرد برفی در افسانه‌های محلی هیمالیا 18 ژانویه برابر با ۲۸ دی‌ماه هرسال، روز جهانی آدم برفی نام گرفته است. در بیشتر واژه نامه‌ها آدم برفی را آدمکی خیالی معرفی کرده اند که در کوه‌های هیمالیا زندگی می‌کند. در افسانه‌های محلی مردمانی که در...
  • نهمین همایش روز اصفهان 30 آبان 1397 11:33
  • متن کامل نامه باستان شناسان درباره روز کورش بزرگ 18 آذر 1396 13:51
    به نام خدا جناب آقای هادی پژوهش‌جهرمی معاون محترم سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار فارس و مسئول کارگروه علمی و اجرایی بزرگداشت روز کوروش [بزرگ] با درود و احترام و آرزوی تندرستی جنابعالی پیرو سخنان جنابعالی در گفت‌وگو با رسانه‌ها در خصوص راه‌اندازی کارگروه علمی و اجرایی برای مشخص کردن یک روز به عنوان روز کورش بزرگ و...
  • مستندات روز کورش 22 آبان 1396 12:24
    مستندات علمی-گاهشماری برای روز کورش بزرگ شاهین سپنتا کورش بزرگ، پس از آزادسازی صلح‌آمیز بابل و نمایان ساختن روحیه رواداری و مردم‌دوستی ایرانیان، دیدگاه‌های خود را درباره حقوق مردمان در استوانه ‎ ای گلین که به «منشور حقوق‌بشر کورش بزرگ» مشهور است، برای آیندگان به یادگار گذاشت. اگرچه در استوانه کورش بزرگ از چگونگی آغاز...
  • میله گل سرخ 25 بهمن 1395 20:42
    ریشه‌ها و پیوندهای فرهنگی جشن بهاری میله گل سرخ در مزار شریف پژوهش و نگارش: شاهین سپنتا برافراشتن درفش یا علم در میله گل سرخ مزارشریف میله گل‌سرخ، یکی از آیین‌های بهاری مزارشریف در شمال افغانستان است که همه ساله همزمان با نوروز، آغاز می‌شود و تا 40 روز ادامه دارد. شیوه امروزین برگذاری این آیین، نمایی مذهبی دارد از این...
  • کتاب شناخت: بارون و بارفتن 13 دی 1395 10:59
    بارون و بارفَتَن توُ نِصفی جَهون به بازار اومِد ایران نامه - شاهین سپنتا: بارون و بارفَتَن مجموعه غزل به لهجه اصفهانی، سروده خسرو احتشامی هونه گانی به کوشش حشمت الله انتخابی توسط انتشارات نقش مانا با همکاری سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان در 224 صفحه منتشر شد. این مجموعه کم نظیر دربرگیرنده 50 غزل به لهجه اصفهانی...
  • گزارش همایش روز اصفهان آذر95 30 آذر 1395 09:05
    هفتمین همایش نکوداشت روز اصفهان برگذار شد ایران نامه: هفتمین همایش نکوداشت یکم آذر روز اصفهان، به همت انجمن دوستداران اصفهان، سه شنبه دوم آذرماه 95 در تالار همایش های اتاق بازرگانی اصفهان برگذار شد. در این همایش پس از خوش آمد گویی دبیر انجمن دکتر سیروس شفقی و سخنان شهردار دکتر جمالی نژاد و دکتر امیری نماینده مدیرکل...
  • نارنج سودار در کرمان 12 آبان 1395 10:23
    گزارش موردی مشاهده یک گونه نادر غیر بومی گیاهی توت آمریکایی یا نارنج سودا در مشتاقیه کرمان ایران نامه - شاهین سپنتا: کرمان، شهری در جنوب شرقی ایران و مرکز استان کرمان است. یکی از بناهای تاریخی شهرکرمان گنبد مشتاقیه یا سه گنبدان ، مزار 3 تن از عرفای دوران قاجار است که در گذشته در جوار قبرستان کهنه و خارج از حصار شهر...
  • گلی گشو/ گرگشو/ گره گشو/ گرگیعان 9 مرداد 1395 13:23
    گلی گشو/ گرگشو، آیینی ایرانی در ماه رمضان پژوهش: شاهین سپنتا گلی گشو در شهر چُغادَک استان بوشهر- عکس: چغادک نیوز رمضان، نهمین ماه سال در گاهشماری هجری قمری و زمان انجام اعمال و فرائض روزه (صیام) است. افزون بر اعمال متداول رایج بین عموم مسلمان در ماه رمضان، برخی از سنت های محلی متنوع و جشن های اقوام و ملت های مختلف به...
  • نامه سرگشاده به رئیس جمهور- 1395/1/2 2 فروردین 1395 02:33
    به نام خداوند جان و خرد جناب آقای دکتر حسن روحانی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران با سلام و احترام و شاد باش جشن جهانی نوروز و فرارسیدن سال 1395 خورشیدی، ضمن آرزوی موفقیت حضرتعالی در تحقق برنامه های خود و رونق اقتصادی در سال پیش رو، با بهره گیری بیشتر از توانمندی های فرهنگی و اجتماعی، به استحضار می رساند: همان گونه که...
  • چله یا یلدا ؟ 29 آذر 1394 03:07
    چله درست است یا یلدا، یا هر دو؟ شاهین سپنتا بلندترین شب سال را ایرانیان با جشن و شادی و شب زنده داری سپری می کنند. جشنی که گروهی آن را "چله" و گروه دیگر "یلدا" می نامند و همواره این پرسش پیش می آید که کدام نام درست تر با به قولی ایرانی تر است؟ در این نوشتار به بررسی هر دو واژه و سرچشمه های فرهنگی و...
  • تزئین سرو مهر یا درخت یلدا 21 آذر 1394 22:43
    آیین آذین بندی سرو مهر در جشن یلدا 1 شاهین سپنتا سرو ابرکوه یزد، یکی کهنسال ترین درختان سرو ایران درخت سرو در فرهنگ ایران جایگاه ویژه ای دارد و از هزاران سال پیش تاکنون مورد علاقه ایرانیان بوده است. گرامی داشت درخت سرو در فرهنگ ایران با گسترش آیین مهر در ایران کهن در پیوند است. نیاکان هوشمند ما که در طبیعت و با طبیعت...
  • پژوهشی درباره جشن یلدا 18 آذر 1394 15:47
    نگاهی به پیشینه و جایگاه یلدا در فرهنگ ایران شاهین سپنتا چکیده : جشن « یلدا » یا جشن « شب چله » در آخرین شب پاییز (30 آذر ماه برابر با 21 دسامبر) که بلندترین شب سال نیز هست ، در خاستگاه اصلی خود « ایران » با شور و شوق فراوان برپا می شود . این جشن ریشه در آیین کهن « مهر » دارد که دیرزمانی در ایران و سپس در بسیاری از...
  • زمان درست جشن های ایرانی 17 آذر 1394 23:46
    جشن های ایرانی در تقویم رسمی ایران شاهین سپنتا چند سال است که به دنبال آشنایی گروه های مختلف مردم با جشن های ایرانی، علاقه مندان به برگزاری این جشن ها با دوگانگی در زمان برگذاری آنها روبرو شده اند. برای نمونه، کسانی زمان درست جشن اسفندگان را 29 بهمن ماه و گروهی دیگر زمان درست برگذاری اسفندگان را پنجم اسفندماه می...
  • کتاب شناخت: زیباشناسی رنگ در... 11 آذر 1394 12:44
    زیباشناسی رنگ در آیین های ایران باستان منتشر شد کتاب زیبا شناسی رنگ در آیین های ایران باستان، پژوهشی از نجمه مرادیان ریزی و منیژه ملکی ریزی زیر نگر موبد دکتر ادشیر خورشیدیان و به همت انتشارات فروهر در 264 رویه منتشر شد. بخش های هفت گانه این کتاب عبارتند از: کتاب رنگ ها، آشنایی با واژگان دین و کیش، رنگ و آیین های کیش...
  • گزارش ششمین همایش روز اصفهان 11 آذر 1394 11:33
    ششمین همایش نکوداشت روز اصفهان برگذار شد ایران نامه- شاهین سپنتا: ششمین همایش نکوداشت یکم آذرماه روز اصفهان به همت انجمن دوستداران اصفهان با آرمان "اصفهان برای همیشه، برای همه" در اتاق بازرگانی شهر برگذار شد. در همایش نکوداشت روز اصفهان که بر بنیان بیان نامه 30 تن از اصفهان شناسان نامی در هفته اول آذرماه هر...
  • نمابرگ های جشن آذرگان 5 آذر 1394 01:30
  • گزارش روز کورش: 7 آبان 94 11 آبان 1394 01:50
    گزارش اختصاصی از هفتم آبان ماه 94 روز جهانی کورش بزرگ، پرشورتر از سال های گذشته برگذار شد ایران نامه- شاهین سپنتا: روز کورش، هفتم آبان، امسال از همه سال های پیش پرشورتر برگذار شد. با همه شایعاتی که از چند روز پیش از آن بر سر زبان ها بود مبنی بر اقدامات امنیتی گسترده برای جلوگیری از برگزاری هرگونه مراسم بزرگداشت کورش...
  • درخواست برای ثبت روز کورش 9 آبان 1394 23:39
    درخواست چند هزار نفری ایرانیان از رئیس جمهور برای نام گذاری رسمی هفتم آبان در تقویم به نام کوروش بزرگ ایران نامه: در آستانه هفتم آبان، چند هزار تن از ایرانیان با امضای یک دادخواست نامه (پتیشن) خطاب به رئیس جمهور از وی خواستار شدند که هفتم آبان ماه در تقویم رسمی کشور به نام "روز کورش بزرگ" ثبت شود. در این...
  • واژه گزینی 3 6 مهر 1394 22:29
    یادداشت هایی در واژه گزینی زبان فارسی (3) شاهین سپنتا برخی از واژه های بیگانه که این روزها آرام آرام جای خود را در زبان فارسی باز می کنند، واژه های پهنه نشر هستند. واژه هایی همچون "پمفلت"، "تراکت" یا "پوستر" که در هر کوی و برزن به گوش می رسند اما هنوز جایگزینی فارسی برای آنها ساخته نشده...
  • واژه گزینی 2 24 شهریور 1394 11:40
    یادداشت هایی در واژه گزینی زبان فارسی (2) شاهین سپنتا پیشنهاد واژه "کارآغاز" به جای "استارت آپ" startup در زبان انگلیسی بسته به جمله، به صورت اسم یا فعل به معنی "شروع" و همچنین "راه اندازی" یا "شروع کردن" به کار می رود و در ترکیات و اصطلاحات علمی معنی...
  • واژه گزینی فارسی 1 22 شهریور 1394 10:59
    یادداشت هایی در واژه گزینی زبان فارسی (1) شاهین سپنتا نگارنده در این یادداشت ها کوشیده است تا جایگزین فارسی واژه های sms (اس ام اس) ، mms (ام ام اس)، Stand-up comedy (استندآپ کمدی) ، photograph ( فتوگراف)، Selfie (سلفی)، mannequin (مانکن)، توافق و تحریم را پیشنهاد دهد: پیامک به جای sms در خردادماه سال 1386 در حمایت از...
  • نقد فیلم محمد رسول الله 21 شهریور 1394 09:01
    یادداشتی کوتاه بر فیلم محمد رسول الله به کارگردانی مجید مجیدی شاهین سپنتا دیروز، زمان یافتم تا به تماشای فیلم محمد رسول الله بروم و هنگامی که به تماشای فیلم نشستم، برخلاف انتظار، دو سوم صندلی های سینما خالی بود . داستان این فیلم برای کسی که تاریخ صدر اسلام را می داند آشناست ولی برای مخاطب غیر مسلمان گنگ است . داستان...
  • کتاب شناخت: فرهنگ ریشه شناسی فارسی 4 شهریور 1394 22:59
    فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی منتشر شد ایران نامه- شاهین سپنتا: فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی، نوشته «پاول هُرن» و «هاینریش هوبشمان» با برگردان و ویرایش دکتر جلال خالقی مطلق منتشر شد. فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی، تازه‌ ترین کار دکتر جلال خالقی مطلق است که به کوشش انتشارات مهرافروز در اصفهان و با 577 رویه منتشر شده است. پاول هرن، در دههٔ...