ساختمانهای تاریخی اصفهان و نام ماندگار گالدیری
دکتر محمود دهقانی
پرفسور "اوژینو گالدیری" معمار مرمتگر ایتالیایی چهارشنبه سیزده آبان 1389 در سن ٨٦ سالگی چشم بر جهان فروبست. نام "گالدیری" این شخصیت برجسته گستره مرمت برای پیشکسوتان معماری ایران نامی آشنا بود. گالدیری در دانشکده معماری دانشگاه رم ایتالیا تحصیلات خود را به پایان رسانده بود و یکی از مرمتگران برجسته "انستیتو ایزمئو" به حساب میآمد. چهارده سال پیش از وقوع انقلاب بهمن ۱۳۵۷، پس از آنکه " موریس میلانتی" زمینشناس برجسته گزارشی در مورد زمین، شالوده و خاک ساختمانهای روزگار صفوی اصفهان ارائه نمود، از طرف "ایزمئو" انستیتو ایتالیایی خاورمیانه و خاور دور، پرفسور گالدیری مرمت برخی از ساختمانهای صفوی اصفهان را آغاز نمود. از آنجا که در روزگاران گذشته با طغیان زایندهرود رسوبات گلی و رسی بستری از زمین هایی که کاخها و ساختمانهای صفوی از جمله چهلستون، هشتبهشت و عالی قاپو در آن ساخته شدند را فراگرفته است، سطح زمین آن محدوده تحت تاثیر انبوه رسوب رودخانه زاینده رود بوده است و گزارش "موریس میلانتی" برای آغاز به کار مرمت و این که ساختمانها در طول زمان چقدر نشست کردهاند ضروری به نظر میرسید.
ادامه مطلب ...
آیین چهلمین روز درگذشت استاد مهریار
به مناسبت چهلمین روز خاموشی چشم و چراغ فرهنگ و ادب اصفهان
استاد محمد مهریار
روز جمعه 26/1/1390 از ساعت 3 تا 5 بعدازظهر در مسجد المهدی واقع در مرداویج، چهارراه رسالت گردهم می آییم و سپس بر سر مزارش در قطعه 33 باغ رضوان به سوگ می نشینیم.
خانواده استاد مهریار و شاگردانش، انجمن دوستداران اصفهان، انجمن دوستداران فردوسی، انجمن فرزانگان، انجمن مثنوی پژوهان، بنیاد فرهنگی فردوسی، جمعیت دوستداران محیط زیست.
پاک و هدفمند سفر کنیم
بابک مغازهای، دوست تلاشمند و دبیر انجمن ایرانشناسی کهندژ از همدان، در یادداشتی با عنوان «پیش به سوی گردشگری پاک و هدفمند» همه گردشگران و دوستداران میراث فرهنگی را فراخوانده است تا با مهر به سرزمینمان ایران، در پیشبرد یک برنامه فراگیر و همگانی برای پاک و هدفمندتر نمودن سفرهایمان به هرگوشه از ایران زمین بکوشیم. بابک مغازهای که مسئول کمیته گردشگری انجمن کهندژ نیز هست از هممیهنان میخواهد تا در هر سفر با در نظر گرفتن برنامه «سفر پاک»، ضمن استفاده بهتر از فرصت سفر برای آشنایی هر چه بیشتر با زیباییهای ایران و تفاوتهای اقلیمی و فرهنگی مناطق مختلف آن تلاش نماییم تا سفرمان باعث آسیبرسانی به محیط زیست، میراث فرهنگی و زیباییهای سرزمینمان نشود و ضمن کسب اطلاعات بیشتر در خصوص منطقهای که به آن سفر می کنیم خاطرهای جاودان از هر سفر را برای همیشه ثبت و در اختیار دیگران بگذاریم. متن کامل برنامه پیشنهادی «سفر پاک» را در تارنگار سفر پاک بخوانید و در بخش نظرات، دیدگاهها و پیشنهادهای خود را برای تکمیل و جامعتر شدن این برنامه ارائه فرمایید.
ساختمان سید علاءالدین و مدرسه خان در شیراز
دکتر محمود دهقانی
از ساختمانهای دوره صفوی شیراز تنها دو ساختمان در خور اشاره، یکی «بقعه سید علاءالدین حسین» و دیگری «مدرسه خان» هستند که تاکنون برپا ماندهاند و بازدیدکنندگان فراوانی دارند. بقعه سید علاءالدین به وسیله «سلطان خلیل» که از سوی «شاه اسماعیل اول» حاکم شیراز بود، نوسازی شده است. شاه اسماعیل، بنیانگذار دودمان صفوی، به شیراز عشق و علاقه داشت و در طول بیست و دو سال فرمانروایی در فرصتی که دست داده از تبریز پایتخت آن روزگار صفوی، به شیراز رفته و در یک نوبت آنچنان مست کرده که وزرای خود را در آب استخر انداخته و با قهقه شیراز را به سوی تبریز ترک کرده است. علاقه شاه اسماعیل به شیراز ریشه در دوران کودکی او داشت. چون پدرش حیدر به قتل رسید و سرش را در خیابانهای تبریز گرداندند، به دستور سلطان یعقوب، مارتا همسر شیخ حیدر، با سه فرزند خود علی، ابراهیم و اسماعیل از تبریز به شیراز فرستاده شدند تا مریدان شیخ حیدر نتوانند به دور خانوادهاش حلقه بزنند و در شیراز تحت نظر باشند.۱ از آن رو پس از آنکه ورق برگشت و شاه اسماعیل زمام امور ایران را در دست گرفت به شیراز شهر دوران تبعید و خاطرات کودکی، علاقمند بود.
ادامه مطلب ...
بُستان افروز، گل ویژه فروردین و جشن فروردینگان
شاهین سپنتا
فروردین، جمع واژه «فَرورد» است. این واژه در زبان پارسی باستان «فَروَرتی» برابر واژه «فَرَوَشی» اوستایی و «فَرَوَهر» پهلوی است و جمع آن «فَروَرتین» بوده است. «فروشی» نام پنجمین نیروی مینُوی آفریدگان و به معنای «پشتیبانی کردن و پناه دادن» است. نخستین ماه سال و نوزدهمین روز ماه در سال خورشیدی نیز «فروردین» نام دارد، از این روی به فرخندگی این همنامی، جشن فروردینگان (فروردین روز در فروردینماه یا 19 فروردین ماه) یا جشن فروردگان برگزار میشود. در کتاب پهلوی «بندهش» آنجا که «درباره چگونگی گیاهان» سخن به میان میآید، از میان گلها، «بُستان افروز» یا «بوستان افروز» یا «بویستان ابروز» گل ویژه فروردین معرفی شده و آمده است: «... این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است؛ و باشد که گوید:... بُستان افروز فروردین را ... خویش است...». اما پرسش اینجاست که بر اساس دانش گیاهشناسی امروز منظور از گل بُستان افروز نامبرده شده در متون کهن ایرانی کدام گل است؟
ادامه مطلب ...
بنی آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
هما ارژنگی از ایران می گوید
مجوعهای از آثار استاد هما ارژنگی و خاندان هنرمندش در تارنگاری که به تازگی آغاز به کار نموده، در دسترس علاقهمندان به این آثار ارزشمند قرار گرفت. تارنگار «با من از ایران بگو ...» که توسط دوستداران و علاقهمندان آثار بانو هما ارژنگی راهاندازی شده، دربرگیرنده تازهترین سرودهها و پنج آلبوم از سرودههای میهنی، حماسی، عرفانی و عاشقانه هما ارژنگی با صدای خود شاعر و با عنوانهای «فلات ایران»، «راز نرگس»، « کوچههای عاشقی»، «گل هزارپر» و «سرو کاشمر» است. افزون بر این، گزیده آثار استاد رسام ارژنگی، پدر بانو هما ارژنگی و نمونههایی از هنر موسیقی زندهیاد فرهاد ارژنگی، برادر او نیز به عنوان نمونهای از آثار برجسته هنری خاندان ارژنگی در این تارنگار منتشر شده است. از هما ارژنگی، شاعر و نویسنده و مترجم ایرانی تاکنون سه مجموعه شعر و سه عنوان ترجمه منتشر شده است. نخستین مجموعه شعر هما ارژنگی با عنوان «پرواز عاشقان» در سال 1373 و دومین دفتر شعرش با عنوان «گل هزار پر» در سال 1379 و سومین دفتر شعرش به نام «راز پرواز» در سال 1385 به چاپ رسیده است. هما ارژنگی در سرودههایش به فرهنگ و تاریخ پر افتخار ایرانزمین نگرشی ویژه دارد و مهر میهن در سرودههای حماسیاش موج میزند. از تارنگار استاد هما ارژنگی در نشانی زیر دیدن کنید:
پاکسازی کانالهای تخت جمشید 70 سال به درازا کشیده است!
پس از انتشار گزارش خبرگزاری مهر با موضوع آبگرفتگی محوطه تاریخی تخت جمشید به دنبال بارش بارانهای مداوم در استان فارس و شهر مرودشت، مدیر بنیاد پژوهشی پارسه پاسارگاد در پاسخ به پیگیریهای فاطیما کریمی خبرنگار مهر، گفته است که پاکسازی کانالها نیازمند زمان و حوصله است. به گزارش مهر، اواخر اسفند سال 89 آب بارانهای مداوم در استان فارس، مجموعه تاریخی تخت جمشید را فرا گرفت، این در حالی است که آبگرفتگی حاصل از بارندگیهای مداوم در این مجموعه محدود به فصل زمستان نیست و شواهد نشان میدهد هر بار که میزان بارندگیها در این استان زیاد باشد، آب باران داخل این محوطه تاریخی جمع میشود. فرسایش مداوم، رشد گلسنگها، ترکخوردگی و شکستگی سنگها و کتیبههای تاریخی از عوارض رطوبت و راکد ماندن آب در محوطه تاریخی تخت جمشید است که چند سال پیش در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است.
ادامه مطلب ...