جشن یلدا فرخنده باد!

شب یلدا ریشه کریسمس

سروده استاد توران شهریاری

 

مهر رخشا، نکوترین چهر است /  شب یلدا تولد مهر است
چون که از روز اول دی ماه / روز گردد بلند و شب کوتاه
گرچه یلدا شب دی آمده است  /نیست پیدا که از کی آمده است؟
این همایون شب خیال‌انگیز  /هست در آخرین شب پاییز
بیخ و بن در حماسه گسترده است / در نهادش حماسه پرورده است
لفظ یلدا اگرچه سُریانی ست /  شب مهرآفرین ایرانی ست
به دَری معنی‌اش بود زادن / زندگانی به دیگری دادن
این شب تیره و بلند و دراز / صدفی هست پر ز گوهر راز
ره به استوره برده آغازش / پر از استوره‌ها بود رازش
همچو تاریخ ما، کهنسال است / مهر و شادی و جذبه و حال است

نم کشیدگی نماد اصفهان!

آب گرفتگی شاهکار دوره صفوی:

نماد نصف جهان نم کشید ! 

احسان مرادی  

خیلی عجیب نیست اگر در روزی که "روز اصفهان" نامیده شده نماد این شهر نم بکشد زیرا آب گرفتگی در یکی از شاهکارهای دوره صفوی در پی بسته شدن ناودان سبب شد بخشی از مقرنس کاری های سقف سردر بازار قیصریه تخریب شود.  به گزارش مهر، خبرهای ناگواری که این روزها از میراث تکرار ناشدنی و غیر قابل تجدید کشورمان می رسد، دارد به امری بدیهی، روزمره و جا افتاده تبدیل می شود و اینک نوبت به سر در قیصریه رسیده که ماجرا ساز شود. فراوانی این رخدادهای غمبار، قبح آن را ریخته و چندان دور نیست که اخبار نابودی آثار تاریخی و فرهنگی این مرز و بوم به روزمره ترین و پیش پا افتاده ترین خبرها تبدیل شود. 

نامه سرگشاده و درخواست ابقاء حیدری پور

نگذارید حیدری پور برود! 

 

ایران نامه- شاهین سپنتا: شماری از سازمان های غیردولتی فعال میراث فرهنگی و دوستدار اصفهان در نامه ای سرگشاده به احمدزاده کرمانی رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور، ضمن اعتراض به برکناری اسفدیار حیدری پور رئیس اداره میراث فرهنگی اصفهان با اشاره به تلاش های او در مدت مسئولیت اش با همه کمبودهای موجود و کارشکنی های آشکار و پنهانی که در برابر میراث فرهنگی اصفهان صورت می گرفت و ابراز نگرانی از ناتمام ماندن طرح های در دست اجرا با تعویض مدیریت،  از احمد زاده خواستار عدم انتقال و ابقای حیدری پور در سمت سازمانی خود شدند. متن کامل نامه این تشکل ها به شرح زیر است:  

به بهانه یکمین سال انتشار دور جدید روزنامه زاینده رود!

زنده باد زاینده رود! 
 شاهین سپنتا 

زاینده رود، شاهرگ حیاتی اصفهان است. رودی زاینده که زندگی را به اصفهان و مردمش پیشکش می‌کند. شاید با الهام از همین تعبیر بود که عبدالحسین معین الاسلام خوانساری در محرم 1327 قمری (1287 خورشیدی) نخستین شماره روزنامه زاینده رود را با چاپ سنگی منتشر کرد تا خونی تازه در کالبد فرهنگ اصفهان باشد.  زاینده رود با دفاع از مشروطیت به میدان آمد و از «حرف‌های ناشنیده»، «آزادی»، «تربیت نسوان»، «ترک عادات قدیمه» سخن گفت و کوشید تا «مفید به حال عموم» باشد. اکنون که بیش از 100 سال از آن روزها می گذرد، رودخانه زاینده رود که با بی‌مهری برخی مدیران دولتی روبروست، روزهای متمادی در طول سال به خشکی می گراید اما خوشبختانه از یک سال پیش، نام پرآوازه زاینده رود به عنوان یکی از حرفه‌ای‌ترین روزنامه‌های اصفهان از نو زنده شد و به همت زنان و مردان عاشقی که در آن قلم می زنند و با مدیریت محمدرضا شواخی زواره و بهمن زین‌الدین جانی دوباره به کالبد فرهنگ اصفهان دمید. زاینده رود امروز با خبر رسانی شفاف و به هنگام و مقالاتی خواندنی، از سیاست، اقتصاد، ورزش، و جامعه می‌گوید و با رویکردی نو به موضوعات محیط زیست و میراث فرهنگی، ثابت کرده است که به مثابه رودی خروشان و زاینده در بستر توسعه پایدار اصفهان جاری است. زاینده رود، همیشه زنده و جاری باد!  

                                                          -------------

بساط  بی بساطی میراث فرهنگی اصفهان هم  درو شد

معصومه شهباز : دو باغ اسپهانی ما یکی چهلستون و دیگری فین، در فهرست 9 باغ دلگشای دیگر با تمام سنگ اندازی ها بختیار شد و در فهرست میراث جهانی به نام ایران ثبت شد. همین سال گذشته بود که کار باستان شناسی تپه تاریخی اشرف پس از سال ها محصور بودن در زباله ها  با مقاومت ها، کمبود بودجه ها و درگیر و دار تشریفات اداری عاقبت شروع شد و با همه ناملایمتی ها به پیش رفت تا تاریخ مدفون اصفهان را از دل خروارها خاک بیرون بکشد. آن سوتر، پرونده ثبت جهانی گنجینه معماری اصفهان یعنی  مسجد جامع عتیق هم همین امسال پیگیری شد؛چهره مسجد زیبای عتیق که نمودار اوج معماری ایرانی از آل بویه تا صفویه بود، از هر آنچه که مشوشش کرده بود زدوده شد تا کارشناسان یونسکو برای ارزیابی به اصفهان بیایند و این عروس را از برای میراث خواهان جهانی طلب کنند. 

گزارشی از همایش روز اصفهان

سومین همایش روز اصفهان برگزار شد 

ایران نامه - شاهین سپنتا:  همایش نکوداشت روز یکم آذرماه، روز اصفهان، در تالار امیرکبیر دانشگاه خوراسگان برگزار شد. در این همایش یک روزه که به کوشش انجمن دوستداران اصفهان و با همکاری دانشگاه آزاد خوراسگان و جمعیت طبیعت یاران برپاشد، دوستداران اصفهان، دانشجویان، و چهره های فرهنگی، هنری و دانشگاهی اصفهان حضور داشتند. در ابتدای این همایش دکتر رضا عبدالهی استاد تاریخ دانشگاه اصفهان با اشاره به اهمیت روز یکم آذرماه به عنوان روز اصفهان گفت: «در حال حاضر دو روز در طول سال به عنوان روز نکوداشت اصفهان گرامی داشته می شود. یکی سوم اردیبهشت ماه  و دیگری اول آذرماه است. اولی منسوب به شیخ بهایی است و گفته می شود که روز تولد شیخ بهایی است و چون بنا را بر این می گذارند که او خیلی کارهای مهمی برای اصفهان کرده پس این روز را شورای شهر به عنوان روز اصفهان نام گذاشته است. اما می دانیم که خیلی از کارهایی که به شیخ بهایی نسبت می دهند از جمله طومار آب اصفهان قبل از او به سرانجام رسیده و یا برخی موارد بعد از مرگ او انجام شده است. در ضمن اگر روز تولد او را که 26 ذی الحجه است به تاریخ خورشیدی تبدیل کنیم برابر با هشتم اسفندماه می شود نه سوم اردیبهشت و این اشتباه بزرگی است که شورای شهر و شهرداری مرتکب شده اند.»

روز اصفهان

 اصفهان از نگاه پیام پورفلاح  

جهان نما  

صنعت

 

 -------

نگاهی اجمالی به جغرافیای تاریخی ناحیه اصفهان

جواد مفرد کهلان

حمدالله مستوفی در نزهه القلوب شرح مفصلی از جغرافیای تاریخی اصفهان آورده است که ظاهراً تاکنون مورد بحث و کنکاش قرار نگرفته است. برای مثال در آن نام های کهن نجف آباد و قمشه (شهرضا) شناسایی نشده اند. در کتاب نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تألیف محمد مهدی بن محمدرضا الاصفهانی به تصحیح و تحشیه دکتر منوچهر ستوده، در فصل ششم در ذکر بلوکات اصفهان توضیحاتی آمده است که کمکی به شناسایی جغرافیای ناحیه اصفهان در نزهه القلوب می رساند. ما بخشی از گفتار حمدالله مستوفی در نزهه القلوب را با توضیحاتی مقدور خود در داخل پرانتزها در این جا می آوریم: وی تومانین اصفهان را شامل سه شهر اصفهان، فیروزان (فلاورجان) و فارفاآن (قصبه فارفائان رویدشت) آورده و  بنای اصفهان را به تهمورث پیشدادی (ایزد شیر-اژدهاوش نین گیرسو، دجال، آژی دهاک) می رساند. بعد شرح توصیفی مفصلی در باب شهر اصفهان در باب این ایزد و آتشکده وی می افزاید:

سی و سه پل از نگاه پیام پورفلاح

۳۳ پل در ۲ اثر از پیام پورفلاح 

  

سی و سه پل و مترو

   

وداع  با  سی و سه پل

آشنایی شیخ بهایی با معماری ناچیز بود

نشانِ دلبستگی های شیخ بهایی به ریاضیات و معماری در کشکول

مهندس یاغش کاظمی، کارشناس ارشد مرمت بناها و بافت‌های تاریخی  

چکیده: کشـکول، کتابی است تألیف «شیخ بهایـی» که آن را در سنین شصت سالگی خویش به انجام رساند؛ و آن، مجموعه گران‌سنگی است از علوم و معارف مختلف که آیینه تمام‌نمای افکار و گرایش‌های باطنی و معلومات مؤلف است. دقیق شدن در این تألیف و یادکردی که شیخ بهایی از علوم مختلف در آن دارد، می تواند بر درستی احاطه او بر آن علوم گواه باشد. نگارنده را سعی بر آن بوده است که در پی دلبستگی‌های مؤلف به دانش ریاضیات و معماری در کشـکول برآید و با بررسی دقیق این موارد، رأیی بر درستی نامیدن مقام شیخ بهایی به عنوان ریاضیـدان یا معمـار صادر کند. نتیجه چنین مداقه‌ای، بر درستی عنوان و مقام نخست (ریاضیـدان) گواهی دهد و عنوان و مقام دیگر (معمـار )را کمرنگ سازد.

گزارشی از همایش شهر فیروزه ای

عضو شورای شهر اصفهان در همایش روز اصفهان :
باید اول آذرماه به عنوان روز اصفهان احیاء شود 

 

فتح الله معین

آیین نکوداشت روز اصفهان با حضور جمعی از دانشجویان، پژوهشگران، اصفهان‌شناسان و دوستداران اصفهان در سالن همایش‌های پیامبر اعظم دانشگاه اصفهان برگزار شد. به گزارش ایسنا، در این مراسم ابتدا حشمت الله انتخابی، پژوهشگر و ویراستار، اصفهان را شهر استوره‌ها و افسانه‌ها نامید و گفت: هیچ کس به درستی نمی‌تواند تاریخ دقیقی از بنای این شهر بیان کند، چرا که چنان استوره‌ای و کهن است که بنیان آن را هر که توانسته دورتر برده است. وی با اشاره به زایچه اصفهان در برج قوس گفت: صورت‌های فلکی را همان گونه که از زمین دیده می‌شدند نام گذاری کرده‌اند. وی با تاکید بر اهمیت زایچه اصفهان گفت: این ارزش گذاری موجب شده بود تا بنیان شهرها در زمان‌های سعد و نیکو گذاشته شود. وی ادامه داد: از زمان‌های قدیم زایش شهر اصفهان را در برج قوس نامیده‌اند و نماد برج قوس در بسیاری از بناهای تاریخی نقش بسته و در بسیاری از کتب تاریخی به عنوان نماد اصفهان ذکر شده است.