گزارشی درباره ساخت هتل در حریم آتشگاه

ساخت هتل در حریم آتشگاه:

تخریب ساختار به بهانه ایجاد زیرساخت!

ایران‌نامه – معصومه شهباز: ساخت هتل در حریم درجه یک آتشگاه، این روزها بحث اصلی رسانه ها و سازمان های دوستدار میراث فرهنگی اصفهان است. محل ساخت هتل از یک سو در حریم درجه یک آتشگاه اصفهان و از سوی دیگر در حاشیه بیشه ناژوان قرار دارد. نهادهای عضو کمسیون ماده پنج در حال حاضر رعایت حقوق مالک خصوصی زمین مورد بحث را دست آویزی برای موافقت خود با این کار اعلام می‌کنند و توجهی به ضوابط سازمان میراث فرهنگی نشان نمی‌دهند. سازمان میراث فرهنگی و سازمان جهاد کشاورزی نیز که با این کار مخالف هستند چون در اقلیت هستند، خود را تابع نظر جمع می دانند. اما در این میانه آنچه که نادیده گرفته می شود مسئولیت این سازمان‌ها در حفظ حقوق شهروندان و جلوگیری از قانون شکنی و زیرپا گذاشتن ضوابط و مقررات است. غلامرضا ساکتی مدیریت طرح ساماندهی بیشه ناژوان با تاکید بر اینکه مخالف صد در صد این طرح بوده است، درباره دلایل صدور مجوز در سال های قبل گفت: «این مورد صدور پروانه از طریق شهرداری منطقه 9 صورت گرفته است. سال 82 این طرح مطرح شده و از طریق کمیسیون ماده 5 تغییر کاربری گرفته است. خط حریمی ناژوان هم با محیط های مسکونی و هم با محیط های شهری در دو طرف  تلاقی دارد، این مورد چیزی نیست که امروز جدیدا پیش آمده باشد و بخواهد خط حریمی ما را بگیرند. چیزی که نه  امکانش را دارند و نه اجازه اش را، مگر مواردی که قبلا تغییر کاربری شده اند؛ مثل زمین مورد نظر که چند سال پیش جزء خط حریمی ما نبوده است.»

آتشگاه از دیدگاه مهندس کاظمی

ساخت هتل، منظر باستانی آتشگاه را تخریب می کند

ایران‌نامه : ساخت هتل در حریم درجه یک آتشگاه یک اقدام اشتباه و مخالف همه ضوابط و قواعد پذیرفته شده جهانیِ صیانت و حفاظت "منظر باستانی" اثر تاریخی است و باید هرچه زودتر جلوی آن گرفته شود. منظر ِ باستانی "آتشگاه" حاصل سازگاری سیمای فرهنگی و طبیعی در طول زمان و بیانی آشکار و عمیق از درک متقابل این دو است. سازندگان بنای آتشگاهِ اصفهان، ساخته ی خود را در گرو آشتی با طبیعت و هم سو شدن با آن میدیدند. جدا شمردن نشانه های تاریخی از بستر طبیعی در فرایند حفاظت و مرمّت، آسیب پذیری اثر را دو چندان می‌کند. یاغش کاظمی،ضمن بیان این مطلب، درباره سابقه به‌کارگیری نام آتشگاه اصفهان برای این بنا، این نام را نوظهور ندانست و با اشاره به کاربرد این نام در متون کهن گفت:  «اطلاقِ نامِ "آتشگاه" به این بنا، یک سابقه بسیار کهن دارد. "ابن خردادبه" و  "ابن رُسته" در سده 3 هجری، "مسعودی" و "حمزه اصفهانی" و "ابن حوقل" در سده 4 هجری، همگی شهادت داده اند که محل این بنا "آتشگاه" بوده است. "ابن حوقل" آتش ِ این "آتشگاه" را از آتش های قدیمی جاودان دانسته است: «انّ ناره من قدیم النیران الازلیّه». صاحبِ "مجمل التواریخ و القصص" به صراحت بیان می کند که اکنون (سال 520 هـجری) کوه و بنا را "آتشگاه" می‌گویند. "مافروخی" در "محاسن اصفهان" در گفتاری مشابه بیان می‌کند که اکنون (نیمه دوّم سده 5 هـجری) این بنا به "آتشگاه" (بیت النّار) معروف و مشهور است و شرحی ادیبانه ای نظر به واژگانِ "آتش" و "خرّمی" ِ محل واقع شدنِ بنا دارد:  آیتِ یَا نَارُ کُونِی بَرْدًا وَسَلَامًا بر هر ورقی از ریاحین آن نزهتگاه مسطور است.»

بخش دوم گفتگو با هومان خاکپور

زاینده رود و کارون قربانی سدها

گفتگو با هومان خاکپور، بخش دوم

معصومه شهباز

چهارمحال بختیاری به سرزمین سدها معروف است. سدهایی که تاکنون نزدیک به 2000 هکتار از جنگل‌های این منطقه را به زیر آب برده‌اند و با احداث و  آبگیری سدهای خرسان 1 ، 2 و 3 ، هم چنین  کارون 5، 20 هزار هکتار دیگر نیز از جنگل‌های این منطقه را  نابود خواهند کرد. کارشناسان محیط زیست این سدها را به تشتک های تعبیر می‌کنند که نیاز آبی بیش از 300 هزار نفر را در معرض تبخیر قرار می دهند. در حالی  که در دنیا روزگار سدسازی  سر آمده، ایران با 590 سد، هنوز در اندیشه سدسازی  است. سدسازی سلیقه‌ای در ایران علاوه بر تحمیل هزینه‌های گزاف بر اقتصاد این کشور، نیاز تامین انرژی را پاسخگو نیست  و از همه مهم‌تر حیات رودخانه ها و جنگل ها را با بحران روبه رو ساخته است. هومان خاکپور فعال منابع طبیعی و محیط زیست، سدهای چهارمحال و بختیاری را عمدتا سدهای برق ـ آبی خواند و گفت: هدفی  که برای ساخت این سدها  اعلام می‌شود، تولید برق و در کنار آن اهداف حاشیه‌ای چون اشتغال‌زایی یا جاذبه‌های گردشگری و طبیعت‌گردی است.

بیانیه

بیانیه‌ سازمان‌های مردم‌نهاد سراسر کشور در دفاع از فعالیت‌های مدنی

در پی صدور حکم تعطیلی انجمن ایران‌شناسی کهن‌دژ از سوی سازمان ملی جوانان همدان، سازمان‌های مردم‌نهاد سراسر کشور در دفاع از فعالیت‌های مدنی شهروندان بیانیه ای صادر کردند. این بیانیه به شرح زیر است: «همان‌گونه که می‌دانید، سازمان­های مردم‌نهاد فضایی برای صرف کردن توانِ فرابرنامه‌ای جامعه در فعالیت‌های غیرانتفاعیِ مفید و مؤثر مدنی هستند که امکانِ تربیت نیروهایی را برای اداره‌ی کم‌هزینه‌تر مسائل اجتماعی پدید می‌آورند. از سوی دیگر، این سازمان‌ها ابزاری هستند برای بیان دیدگاه­های شهروندان در نزد دولت‌مردان و حاکمان، و متوجه کردن آنان به مسائل مهمی که ناخواسته در ساختارهای دولتی نادیده گرفته می‌شوند. در نتیجه، نقشِ بی‌بدیلِ آنها در نیل به توسعه­ای پایدار و هدفمند در تمامی سطوح جامعه، انکارناپذیر است. از این‌رو، در کشور ما نیز - به ویژه در یک دهه­ گذشته - بسیاری از کنشگران مدنی کوشیدند تا سازمان‌های غیردولتی مختلفی را با کارکردهایی تخصصی ساماندهی نمایند که بخشی از حوزه‌های فعالیتِ این مجموعه­ها در زمینه‌های پاسداری از میراث فرهنگی و محیط زیست است. آشکار است که با توجه به ویژگی‌های یادشده، دولت‌مردان باید یاریگر این سازمان‌ها باشند و برای توانمندسازی و گسترش آنها بکوشند تا این چشمانِ بی‌چشم‌داشتِ جامعه، دقیق‌تر و کاراتر به وظایف و خویش‌کاری‌شان بپردازند.

گزارشی درباره بحران آب زاینده رود

پروژه‌های انتقال آب، درد زاینده‌ رود را درمان نمی کند^*

گزارش: معصومه شهباز 

اولین جلسه رسیدگی به شکایت مردم اصفهان به دلیل خشک شدن زاینده رود در 17 امرداد ماه با حضور وکیل مدیر عامل اداره کل آب منطقه ای اصفهان، وکلای شاکیان پرونده، نمایندگان شکات برگزار شد. خاطره  دادخواه، فعال محیط زیست، در خصوص اولین جلسه دادگاه رسیدگی به شکایتی که بر علیه مدیر عامل شرکت آب منطقه ای اصفهان به علت عدول از اختیارات قانونی و دادن اجازه استفاده غیر مجاز از آب رودخانه زاینده‌رود تنظیم شده بود، گفت: وی از حضور در نخستین جلسه خودداری کرد و وکیل خود را برای پاسخگویی به دادگاه فرستاد. دادخواه افزود: وکیل مدیر عامل شرکت آب منطقه اصفهان تمام اتهامات مطرح شده و به ویژه تغییر مسیر زاینده‌رود را تکذیب کرد و در نهایت قرار شد بعد از 10 روز استدلال های خود را به قاضی ارائه دهد. خاطره دادخواه، یکی از بانیان طرح این شکایت گفت: اداره کل آب منطقه‌ای ظرفیت محیط را در نظر نگرفته و با اقداماتی که انجام داده، باعث خشک شدن زاینده رود شده است. وی افزود: مجوزهایی که برای حفر چاه‌های حریمی داده شده و همچنین مجوزهای پمپاژها، همگی بیش از ظرفیت بوده است. بیش از هفت هزار مجوز برای حفر چاه‌های حریمی داده شده و همچنین، بیش از 400 مجوز پمپاژ صادر شده که خلاف قانون بوده است.  

یادی از آشفته و پریش

پدر به عشق پسر تاب نیاورد

درگذشت شاعرانه «آشفته» و«پریش» 

 استاد بهرام سیاره متخلص به «پریش» ساعت هشت صبح روز بیستم امردادماه در 67 سالگی در شهرضا درگذشت و پدرش استاد قاسم سیاره متخلص به «آشفته» نیز ساعتی بعد بدون آگاهی از مرگ فرزندش همسفر وی شد. به گزارش مهر، امید سیاره در خصوص نحوه مرگ شاعرانه این دو ادیب برجسته گفت: باوجود اینکه در خصوص مرگ برادرم پریش که ساعت هشت روز پنجشنبه به دیار باقی شتافت، هیچ اطلاع‌رسانی به پدرم «آشفته» نشد، ساعتی بعد پدرم نیز همسفر برادرم شد و به راستی که آنان یک روح در دو کالبد بودند و ارتباط روحی به قدری عمیق بود که با هم رفتند و مشیت الهی بر این بود که پدر داغ مرگ پسر را نبیند.

گزارش سفر به لرستان

گزارشی از دژ سپهر سپهران و گردشگری در استان لرستان

پیشکش به روان پاک ارتشی خویشاوند شادروان چنگیز طولابی که برای سفر به زادگاهش خرم آباد لرستان مشوق من بود و به تازگی در بندر بوشهر رخ در نقاب خاک کشیده است. دکتر محمود دهقانی

خرم آباد مرکز استان لرستان در جنوب غربی کشور در میان دره های زاگرس قرار گرفته و از این منظر از زیباترین مراکز استان های کشور است. لرستان با ساختمان های تاریخی و آثار باستانی با ارزش، یکی از مستندات برجسته فرهنگی ایران است. با وجود غار و اشکفت های فراوان و چشمه سارها و اشیاء بدست آمده در این ناحیه از کشور چنین پیداست که از هزاره ها پیش از میلاد مسیح محل سکونت انسان بوده است.  با پیشرفت علم و تکنولوژی و همچنین پیدایش دانشکده ها و مراکز علمی در کشور به پژوهش های گسترده تر بدون آب و تاب نیاز است تا پرده بر نکات کشف نشده در این استان بردارد. از ریشه و دنباله آنچه مورخان و پژوهشگران ایرانی نگاشته اند و با اطلاعاتی که از پژوهش های اروپائیان از روزگار گذشته در مورد این ناحیه در دست است و با دعوت و برقراری رابطه های بین دانشگاه های ایران با کشورهای گوناگون نکات پوشیده باستانی بیشتر از پیش برملا می شوند. اما شوربختانه آنچه که می بایست به آن تجربیات تلخ تر از ذقنبوت نام نهاد این که در بازار شوم تاراج میراث های کشور دست به هر گونه کنکاش تا به امروز بجز پشیمانی و حسرت ملی چیزی به بار نیاورده است. گوئی سرنوشت چنین رقم خورده که ما باید اشیاء و لوحه ها و گل نبشته های تاریخی دودمان های گذشته این سرزمین را با ساز و کرنا از موزه های بیگانه به صورت موقت قرض کنیم. 

وضعیت بحرانی در آتشگاه اصفهان!

هشت پیشنهاد برای نجات آتشگاه اصفهان 

شاهین سپنتا 

 

اصفهان شهری کهنسال به دیرینگی تاریخ ایران است و آتشگاه بنایی خشتی به قدمت اصفهان که بر فراز کوهی به همین نام، در هشت کیلومتری غرب اصفهان در مسیر اصفهان به نجف‌آباد و در نزدیکی منارجنبان واقع است و از فراز آن زیباترین چشم‌انداز کرانه‌های زاینده‌رود و بیشه ناژوان و باغ‌های سرسبز پیرامون آن را می‌توان دید. دیرینگی و شرایط ویژه آتشگاه بهترین گواه بر این ادعاست که این بنا بیش‌تر از هر بنای تاریخی دیگری در اصفهان نیازمند مراقبت است، اما شواهد نشان می‌دهد که کمتر از هر بنای دیگری در اصفهان مورد حفاظت قرار می‌گیرد. برای برون‌رفت از این وضعیت خطرناک، اجرای هشت راهکار ضروری به شرح زیر پیشنهاد می‌شود:  

بحران آب زاینده رود در گفتگو با هومان خاکپور

گناه بحران آب را بر گردن خشکسالی نگذاریم

گفتگو با هومان خاکپور – بخش نخست

معصومه شهباز

 آب مصرفی 386 روستا در استان اصفهان از طریق سیار تامین می‌شود؛ رگ حیاتی شهر اصفهان خشک شده و کشاورزی در شرق رو به نابودی است. اینها همان دغدغه‌های هستند که مسئولان این استان را بر آن داشته  تا تونل های انتقال آبی چون بهشت‌آباد و گلاب را کلنگ بزنند. از سال‌های گذشته تمرکز صنایع پر مصرفی چون فولاد و ذوب آهن در اصفهان و در پی آن رشد بی امان این شهر، سبب احداث تونل‌های انتقال آب کوهرنگ از زاگرس جهت تامین آب مصرفی صنعت و شرب شد. آن سوتر، در حالی که آب در پشت سدهای استان چهارمحال بختیاری و در معرض تبخیر ذخیره شده؛ بیش از 200 روستا در چهارمحال بختیاری با تانکر آبرسانی می شوند. معضل بیکاری در این استان، وابستگی معیشتی به جنگل‌های زاگرس را دامن زده و در حال حاضر این جنگل‌ها از یک سو با دخالت انسان و دام و از سویی دیگر با غرق شدن در دریاچه سدها متزلزل شده اند. جنگل‌هایی که به گفته کارشناسان 40 درصد از آب کشور را تامین می‌کند. با وضعیتی که جنگل‌های زاگرس دارند، نباید بحران بی‌آبی در کشور پدیده‌ای دور از انتظار باشد. بحرانی که مسئولان، خشکسالی را دلیل اصلی آن می‌دانند. اما آیا به راستی خشکسالی دلیل اصلی بحران آب در کل کشور و خصوصا در استان‌های چهارمحال بختیاری و اصفهان است؟ در پاسخ به این پرسش، هومان خاکپور فعال محیط زیست و منابع طبیعی گفت: «سرزمین ما در نوار خشک زمین (نوار 35 درجه شمالی) قرار دارد؛ بنابر این خشکسالی برای این سرزمین یک پدیده کاملا طبیعی به شمار می‌آید. در واقع باید سال‌هایی که ترسالی وجود دارد، یک مقدار عجیب و غریب باشد و به صورت یک پدیده غیر طبیعی با آن برخورد کنیم؛ ولی متاسفانه الان به گونه‌ای شده که هرگاه  شرایط بحرانی ایجاد می شود، همه چیز را گردن خشکسالی می اندازیم. درست است که خشکسالی وضعیت بحران آب را در کل کشور تشدید کرده ولی واقعیت این است که گناه اصلی بر گردن خشکسالی نیست بلکه باید گفت گناه اصلی به گردن مدیریت غلط ما در حوزه منابع آبی است.»