ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

گزارشی از همایش جشن های ایرانی

 

محورهای اصلی بیانیه پایانی همایش جشن‌های ایرانی:

ثبت جشن‌های ایرانی، رسمی شدن نشان شیر و خورشید سرخ

برپایی اتحادیه نوروز و حفاظت از دریاچه ارومیه

همایش جشن‌های ایرانی که به مناسبت جشن مهرگان، به‌کوشش انجمن فرهنگی ایران‌زمین برگزار شد با انتشار بیانیه‌ای به کار خود پایان داد. در این بیانیه، باشندگان خواستار ثبت جشن‌های ملی در فهرست میراث معنوی کشور و فراهم آوردن زمینه برای برپایی گسترده آن‌ها شدند و تاکید کردند: « ... گوشزد می‌کنیم که هر یک روز کوتاهی در برگزاری گسترده جشن‌ها، در واقع گستراندن فرصت برای حضور هر چه وسیع‌تر جشن‌ها و مناسبت‌های ساخته‌شده به دست دیگرانی است که اگر دلایل سیاسی پشتِ آنها هم در نظر گرفته نشود دست‌کم با فرهنگ ما بیگانه‌اند و با درون‌مایه‌های سستی که دارند شایسته ملت بزرگ ایران، با چنین فرهنگی غنی و ریشه‌دار، نیستند؛ آن هم در حالی که تمامی جشن‌های باستانی ایران در دل خود معنایی عمیق را نهفته دارند ...» شرکت کنندگان در این همایش، در بخش دیگری از این بیانیه همچنین خواستار ثبت و رسمی شدن دوباره نشان ملی «شیر و خورشید سرخ» شدند و به مسئولان یادآوری نمودند: « ... نشان ملی شیر و خورشید، نشانی کاملا فرهنگی و نه سیاسی و سلطنتی است و پاسداری از نشان شیر و خورشید سرخ برای نهاد امدادرسانی کشور، باید جزو افتخارات ما باشد؛ از این‌رو، ضمن درخواست برای ثبت ملی این میراث معنوی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، خواهشمندیم نسبت به بازگرداندن و رسمی شدن آن اقدام فرمایند...» حاضران در این همایش همچنین خواستار شدند که مسئولان برای برپایی اتحادیه فرهنگی حوزه نوروز برنامه‌ریزی نمایند و به خواستِ دیرینه ایران‌زمینیان جامه‌ عمل بپوشانند و اتحادیه بزرگ اقوام ایرانی را شکل دهند...» در بخش پایانی این بیانیه، ضمن اشاره به وضعیت بحرانی محیط زیست ایران، دست‌اندرکاران جشنواره به نمایندگی شماری از سازمان‌های مردم‌نهادِ دوستدارِ میراث فرهنگی خواستار رسیدگی مسؤولان کشوری به وضعیت دریاچه ارومیه شدند و از آنان خواستند که پی‌گیر نجات این دریاچه‌ استوره‌ای ایران باشند.

ادامه مطلب ...

بنیان آشیان واله را برهم زدند

 

کاشی‌های گنبد آرامگاه واله اصفهانی

 به بهانه مرمت برچیده شد

ایران‌نامه – شاهین سپنتا: کاشی‌های زیبای گنبد آرامگاه واله، هنرمند نامدار اصفهانی، به بهانه مرمت به طور کامل برچیده شده است و پس از گذشت چند ماه، هنوز اثری از مرمت در این بنای تاریخی دیده نمی‌شود. کار مرمت بنای تاریخی آرامگاه واله اصفهانی، بازمانده از دوران قاجار، که توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان در دست انجام است بدون نظارت و همکاری سازمان میراث فرهنگی و کارشناسان مجتمع فرهنگی تخت فولاد آغاز شده است و در حالی که قطعات خرد شده کاشی معرق از روی گنبد تراشیده شده و در اطراف این بنا پراکنده شده است، کار مرمت به صورت نیمه‌کاره رها شده و بیم آن می رود که با فرا رسیدن پاییز و زمستان و بارندگی‌های فصلی، آسیب‌های بیشتری به این بنا وارد شود. آرامگاه واله اصفهانی در میان باغی واقع است که اکنون در اختیار معاونت فرهنگی ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر شهرستان اصفهان قرار دارد.

ادامه مطلب ...

گزارش آیین یادبود فرهاد ارژنگی

 

نقش فرهاد رونمایی شد

بزرگداشت نابغه‌ موسیقی، ۵۰ سال پس از درگذشتش 

  

هما ارژنگی در آیین یادمان برادرش فرهاد ارژنگی

 ۵۰ سال پیش، تهران شاهد جوانمرگی هنرمندی ارزنده بود. فرهاد ارژنگی (۱۳۱۷- ۱۳۴۰) -آهنگساز، نوازنده تار و نقاش- چونان اختری از آسمان فرهنگ و هنر ایران گذر کرد و آثار پُر ارزش خویش را، هر چند اندک، برای آیندگان به یادگار نهاد. به گزارش قانون، 50 سال پس از درگذشت این هنرمند نابغه، هنرمندان و اندیشمندان کشورمان، یکشنبه 24 مهرماه در فرهنگسرای ارسباران، گردهم آمدند تا یاد او را گرامی دارند و از کتاب «نقش فرهاد» که دربردارنده آثار نُت‌نویسی‌شده اوست، رونمایی کنند.

ادامه مطلب ...

یادداشتی از دکتر محمود دهقانی


همسایگان و سه جزیره ایرانی در خلیج فارس

دکتر محمود دهقانی

کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس گاهی صحبت از جزایر سه‌گانه ایرانی تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی می‌کنند. راه انداختن تبلیغات این کشورها همیشه همزمان با چشمک کشورهای اروپایی از جمله انگلیس و همچنین کشور ایالات متحده امریکا صورت می‌گیرد. در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس عربستان سعودی، به طور سنتی خود را رقیب ایران می‌پندارد، هر چند که عربستان در روزگاران گذشته هیچ وقت نتوانسته است در این رقابت به آرزوهای دیرینه خود برسد. البته به غیر از عربستان رقیب‌های سنتی دیگری هم هستند که از جمله آن کشورها یکی مصر در آفریقاست و دیگری ترکیه همسایه ایران است که برای نشان دادن اهمیت خود به اتحادیه اروپا به عنوان رقیب منطقه‌ای در تلاش است. هر چند تاکنون اتحادیه اروپا عضویت ترکیه را نپذیرفته است ولی ترکیه به تازگی در همه گیر و دارهای سیاسی منطقه‌ای اعم از مشاجرات اعراب و اسرائیل و راهپیمایی‌ها و کشمکش در سوریه، با مانورهای سیاسی سعی دارد ارزش و اعتبار خود را به اروپاییان و امریکاییان نشان دهد. واقعیتی را که اروپا و امریکا به درستی از دیرباز دریافته و در روزگار کنونی نیز در می‌یابند، اهمیت برتر استراتژیکی کشور ایران و تنگه هرمز شاهرگ حیاتی پنجاه درصد نفت جهان است.

ادامه مطلب ...

قاچاق خاک از ایران


عرب‌ها خاک ایران را به تاراج می برند

خاک حاصلخیز ایران بر باد می‌رود و مسئولان انکار می‌کنند

ایران‌نامه- معصومه شهباز: در حالی که از سوی وزارت کشاورزی  ایران  اعلام شده که خاک کشاورزی  در سیاهه کالاهای  ممنوعه  در گمرکات کشور است اما طبق شواهد و  اظهارات سال گذشته سفیر ایران در قطر قراردادهایی به منظور افزایش تولیدات کشاورزی در قطر بسته شده که مبنی بر آن مقدار زیادی از خاک حاصلخیز ایران به این کشور عربی وارد می‌شود. از سویی دیگر، دولت امارات متحده عربی و برخی کشورهای جنوب خلیج فارس و دریای عمان، اخیراً اعلام کرده‌اند که قصد دارند سیاست خود را در زمینه تولیدات کشاورزی تغییر دهند و به جای این که صرفاً وارد کننده مواد غذایی باشند، بیشتر نیازهای کشاورزی خود را در داخل کشور خود تامین کنند. این درحالی است که کشورهای یاد شده  فاقد خاک حاصلخیز هستند و نمی‌توانند در سطح گسترده به تولید انواع محصولات کشاورزی بپردازند. جنس خاک این کشورهای عربی بیشتر قلیایی است و برای حاصلخیز شدن و در نتیجه عملی‌شدن سیاست خودکفا‌شدن این کشورها در زمینه تولیدات کشاورزی نیاز به تلفیق با خاکی از جنس خاک منطقه زاگرس در غرب و یا خاک و لای تالاب رودخانه‌ها در استان‌های جنوبی کشورمان دارد.

ادامه مطلب ...

کتاب شناخت


راهنمای آتشکده‌های زرتشتیان در جهان

راهنمای جهانی آتشکده‌های زردشتیان، عنوان کتابی دربرگیرنده تصاویری از ۱۹۰ آتشکده، زیارتگاه و انجمن‌های خیریه زرتشتیان است که بخش عمده آن به هند و بقیه به استرالیا، کانادا، هنگ‌کنک، ایران، آمریکا، پاکستان، سریلانکا، و انگلستان اختصاص داده شده است. گردآونده این مجموعه «مرزبان جمشیدی گیارا» در تهیه این اثر از بیشتر آتشکده‌های بمبی و گجرات دیدار کرده و از منابعی قدیمی همچون مجله‌های گجراتی "پارسی پراکاش" و "پارسی دارمشلا" استفاده کرده است. این کتاب توسط الهام یعقوبیان به فارسی ترجمه شده و انتشارات مام میهن در ۳۳۰ صفحه مصور آن را منتشر نموده است.

اعتراض به حکم اعدام اسد تقی زاده

 

دوستداران محیط زیست:

حکم اعدام محیط ‌بان وظیفه شناس را متوقف کنید

جمعی از فعالان و کارشناسان محیط زیست کشور با تهیه نامه سرگشاده‌ای به سران قوای سه‌گانه، خواستار توقف موقت اجرای حکم قصاص محیطبان «اسد تقی زاده» شدند. به گزارش سبزپرس، امضا کنندگان این نامه با «غیرعادلانه» خواندن این حکم نوشته اند: «در آستانه روز ولادت امام هشتم شیعیان که روز محیطبان نامگذاری شده و روزی است برای پاسداشت مقام والای محیط بانان مظلوم محیط زیست، دیوان عالی کشور حکم قصاص یکی از ماموران وظیفه شناس و خادم محیط زیست ایران که در منطقه حفاظت شده دنا در استان کهکیلویه و بویراحمد انجام وظیفه می‌کرده است را تایید کرد و جامعه محیط زیست ایران را در اندوه، تاسف و شگفتی فرو برد.» در ادامه این نامه آمده است: «آیا به راستی فراموش کرده‌اید که در همین سه دهه گذشته محیط زیست ایران شاهد ریخته شدن خون پاک بیش از 112 شهید محیطبان محیط زیست به دست همین شکارچیان از خدا بی‌خبر بوده؟ شهدایی که جملگی جانشان را برای حفظ محیط زیست و میراث طبیعی سرزمین مادری مان فدا کردند و شگفتا که دستگاه قضایی در تمام این مدت از مجازات و گاه حتی شناسایی عوامل شهادت این محیطبانان فداکار عاجز ماند». در بخشی دیگر از این نامه تاکید شده است: «شگفتا که آن وقت شاهد صدور حکم قصاص برای محیط بانی هستیم که به حکم وظیفه و با گذراندن دوره ضابطین قضایی و همچون دیگر نیروهای مسلح کشوری مانند ماموران نیروی انتظامی از خود در برابر متخلفان دفاع کرده و در این درگیری که شروع کننده آن خود متخلفان بوده اند، یکی از آنها را از پا درآورده است که اگر منصفانه و قانونی به موضوع بنگریم قتل عمد محسوب نمی شود.» امضا کنندگان این نامه می‌نویسند: «ما اعضای تشکل های مردم نهاد زیست محیطی کشور و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی امضا کننده ذیل این نامه با توجه به تایید حکم صادره از سوی دیوان عالی کشور و این که زمان اجرای این حکم دو هفته آینده مشخص شده، از مسئولان محترم قضایی، قانونی و اجرایی کشور درخواست توقف موقت اجرای حکم و بازنگری مجدد این پرونده را داریم و اعلام می‌کنیم که عواقب اجرای این حکم غیر عادلانه، برای جامعه محیط زیست کشور و محیطبانان بسیار سنگین و غیر قابل جبران است.» امضا کنندگان این نامه همچنین از تمامی سازمان های غیردولتی و مردم نهاد و همچنین کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزه محیط زیست دعوت کرده اند تا با امضای این نامه از مسئولان ارشد کشور بخواهند تا نسبت به توقف اجرای حکم قصاص محیطبان منطقه حفاظت شده دنا و بررسی مجدد پرونده اقدام کنند. نسخه اصلی این نامه در «دبیرخانه مشورتی سازمان های مردم نهاد شهر تهران» موجود است و علاقه مندان می توانند جهت امضای نامه با شماره تلفن 88757436 – 021 تماس حاصل کنند.همچنین علاقه مندان می توانند از طریق ارسال نامه الکترونیک به نشانیpr.sabzpress@gmail.com  نسبت به درج امضای خود در ذیل نامه اقدام کنند. متن کامل این نامه به شرح زیر است

ادامه مطلب ...

روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات

 

دوستداران میراث طبیعی و فرهنگی پیشنهاد کردند:

20 شهریورماه، روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات

انتشار خبر دردناک کشتار خرس‌های قهوه‌ای در یکی از شهرهای مرکزی ایران، موجی از اعتراضات مردمی را نسبت به این عمل شنیع، ضد اخلاقی و غیر انسانی برانگیخت. در تاریخ ایران زمین این نخستین بار است که شاهد چنین حجمی از اعتراضات مردم، فعالان حقوق حیوانات و حامیان محیط زیست نسبت به کشتار، آزار و اذیت حیوانات کشورمان هستیم.حیوان‌آزاری و نامهربانی با حیوانات رخدادی نادر نیست اما گاه برخی رخدادها جریان‌ساز می‌شود و می‌تواند برای همیشه در ذهن انسان‌های با وجدان جای بگیرد.باور داریم در کنار پیگیری‌های قضایی که برای مجازات و تنبیه متخلفان صورت می‌گیرد، باید فضایی ایجاد شود تا بهترین بهره‌برداری فرهنگی از این حوادث دردناک صورت گیرد. خرس‌ها مُردند و خاطیان دیر یا زود و کم یا زیاد مجازات خواهند شد و رسانه‌ها چون همیشه مساله را به فراموشی می‌سپرند. برای ما مجازات یک فرد هدف نیست، بلکه وظیفه ماست که نگذاریم حوادثی نظیر این حادثه دردناک بار دیگر رخ دهد. ما گروه‌های فعال حقوق حیوانات و محیط زیست، سازمان‌ها و گروه‌های زیست‌محیطی و فرهنگی به همراه شخصیت‌های حقیقی این عرصه خواستاریم که فاجعه مرگ خرس‌ها برای همیشه در تاریخ ایران ثبت و ضبط شود. بدینوسیله روز ۲۰ شهریورماه را «روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات» می‌نامیم.  

ادامه مطلب ...

گلنار پارسی و خشایارشا

 

گلنار پارسی در دستان شاهنشاه هخامنشی

شاهین سپنتا




در نگاره معروف به بارعام شاهنشاه هخامنشی در تخت‌جمشید که به «نگاره خزانه» نیز معروف است، شاهنشاه هخامنشی در حال پذیرفتن نمایندگان همه سرزمین‌های شاهنشاهی بزرگ ایران هخامنشی به حضور خویش است، در حالی که به نشانه صلح و دوستی، گلی درشت را در دست دارد. این نگاره که اکنون در ساختمان خزانه قرار دارد، نخست در مرکز نگاره بزرگ پلکان شرقی کاخ آپادانا در تخت‌جمشید قرار داشته است و کاخ آپادانا از قدیمی‌ترین کاخ‌های تخت جمشید است که به فرمان داریوش بزرگ (522- 486 پیش از میلاد) بنا شده ‌است و از آن برای برگزاری جشن‌های نوروزی و پذیرش نمایندگان کشورهای وابسته به حضور شاهنشاه استفاده می‌شده‌ است. برخی از پژوهشگران به پیروی از اشمیت1، باستان‌شناس آلمانی، تصویر شاهنشاه هخامنشی در این نگاره را مربوط به داریوش بزرگ می‌دانند. چنان‌ که «هایدماری کخ»2، ایران‌‌شناس آلمانی، نقش کسی که بر تخت شاهی نشسته را مربوط به داریوش بزرگ دانسته و گُلی را که او در این نگاره در دست دارد، «گل نیلوفر» می‌پندارد. وی در شرح این نگاره چنین می‌نویسد: «... داریوش در حالی که ولی‌عهدش را در کنار خویش دارد بر تخت جلوس کرده، پاهایش را روی کرسی مخصوص نهاده، در دست راست دبوسی دارد که به سمت پایین نازک می‌شود و دسته‌ای گرد در بالا دارد... در دست چپ شاه گل نیلوفری با دو غنچه است. ولی‌عهد نیز نظیر این گل را که فقط در تصویر این پدر و پسر آمده، در دست دارد. گل نیلوفر در نگاره‌های تخت جمشید فراوان است ولی نه همراه با دو غنچه...»

ادامه مطلب ...