بدون شرح!

اصفهان و مبارزان انقلاب مشروطه - اصفهان امروز 

ای مردم آزاده کجایید، کجایید؟ / آزادگی افسرد، بیایید، بیایید!

در قصه تاریخ چو آزاده بخوانید / مقصود از آزاده شمایید، شمایید! 

آتش سوزی در خانه تاریخی نواب

خانه تاریخی نواب در اصفهان به آتش کشیده شد

ایران نامه - مهدی فقیهی: خانه تاریخی نواب در اصفهان که تاکنون چند بار مورد تعرض و تخریب از سوی افراد سودجوی محل قرار گرفته بود، به آتش کشیده شد و بخش هایی از آن نابود شد. خانه نواب که در سال 1384 به شماره 12124 در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده، در ضلع جنوبی خیابان ابن سینا و در بافت تاریخی محله دردشت در ابتدای کوچه مسجد آقانور واقع است.خانه نواب پس از رهاشدن از طرف صاحب خانه، به تدریج روی به ویرانی رفت و در سال گذشته به تاریخ 13/7/1389 بخشی از این خانه توسط افراد ناشناس تخریب شد و فردای آن روز آوارهای بر جای مانده نیز تخلیه گردید. اهالی محل علت این امر را متروک ماندن خانه و تجمع افراد بزهکار در این محل و تنگی گذر زیر ساباط خانه دانستند که به بهانه دشواری تردد وسائل نقلیه و عابرین پیاده تخریب شد. اما روند تخریب خانه نواب به همین جا ختم نشد و بارها شاهد وارد آمدن آسیب هایی به خانه بودیم. در همین راستا چند روز پیش دیواره کاهگلی خانه که در جبهه غربی کوچه قرار داشت به کلی تخریب شد و درگاه ورودی آن از جا کنده شد ولی با تلاش سازمان میراث فرهنگی اصفهان این قسمت از بنا مرمت و بازسازی گردید. اما متأسفانه لجاجت و غرض ورزی ها ادامه یافت به طوری که دیگر بار دیوار تازه ساز و آجری این خانه تاریخی تخریب شد. پس از این اتفاق و به گفته یکی از ساکنان محل، شب هنگام افرادی ناشناس وارد ساختمان شده و خانه را به آتش کشیدند که با حضور مأموران آتش نشانی، شعله ها فرونشانده شد؛ اما دراین حادثه عمدی در و پنجره های گره چینی و ارزشمند خانه به کلی از میان رفت و تزئینات اطراف حیاط و دو اتاق سه دری آن که جلوه ای از میراث فرهنگی ایرانیان بود در آتش ناآگاهی و نابخردی نامردمان سوخت و دود شد.

خانه های تاریخی اصفهان، 10) خانه امیرقلی امینی

خانه تاریخی امیرقلی امینی، روزنامه‌نگاری توانا و مردمی

بخش نخست - مهدی فقیهی

یکی از ابنیه بازمانده از عصر پهلوی در شهر اصفهان خانه زیبایی است که به نام «امیرقلی امینی» شناخته می‌شود. این خانه تاریخی در غرب خیابان کاشانی و در نبش کوچه شهید دهقان قرار دارد. خانه مذکور به همراه چاپخانه‌ای قدیمی که اکنون به کتابخانه تبدیل شده در گذشته به امیرقلی امینی روزنامه نگار فقید اصفهانی تعلق داشته است. امیرقلی امینی نویسنده، روزنامه نگار، مترجم و پژوهشگر توانایی بود که در سال 1276 (ه.ش) در اصفهان چشم به جهان گشود. پدرش «ابراهیم‌خان امین‏‌الدوله صدری» یکی از بازماندگان صدر اعظم اصفهانی و بانی مدرسه صدر خواجو و مادرش زنی از خاندان نمازی شیراز بود. امیرقلی پس از سپری نمودن ایام کودکی در سن دوازده سالگی به درد مفاصل مبتلا گردید که این درد پس از شنیدن خبر شهادت برادرش به دست سربازان انگلیسی که در جنگ جهانی اول اتفاق افتاد، به فلج هردوپا منجر شد ولی معلولیت جسمی این مرد بزرگ در تعالی روح بلند او به سوی قله‌های موفقیت چندان تأثیری نداشت و مانع از علم‌آموزی و تحصیلات او نگردید. در هر حال مرحوم امینی پس از سپری کردن دوران تحصیل در سنین جوانی با بانو بتول ابوعطا ازدواج نمود که ثمره آن پنج فرزند پسر و یک دختر بود. شخصیت جذاب و دوست داشتنی مرحوم امینی در آن زمان همگان را به خود جذب می کرد چنان که یکی از کسبه محل به نام «مصطفی عدالتی جوزدانی» که در آن زمان با مرحوم امینی ارتباط دوستانه‌ای داشته در این رابطه می گوید:

معرفی کتاب اصفهان‌شناسی

نشست نقد کتاب جامع گردشگری اصفهان برگزار شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: نشست نقد و بررسی مجموعه کتاب‌های جامع گردشگری استان اصفهان برگزار شد. در این نشست که با حضور اصفهان‌شناسان و زبان‌شناسان در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برپاشد، مجموعه کتاب‌های هفت‌زبانه «اصفهان این همه هست، این همه نیست» مورد ارزیابی کارشناسان، ویراستاران و زبان‌شناسان قرار گرفت. این مجموعه، حاصل کار پنج ساله شماری از راهنمایان گردشگری استان اصفهان است که با در نظرگرفتن ‌نیازهای گردشگران داخلی و خارجی به عنوان کتاب راهنما به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی، روسی و عربی ترجمه شده و در قطع رقعی (فارسی و عربی) و قطع پالتویی (انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی و روسی)، با تصاویر بی‌شمار و با طراحی پرکار در صفحات، ضمن رعایت استانداردهای بین‌المللی در ارائه کامل‌ترین حجم اطلاعات فرهنگی، هنری، تاریخی و ... به چاپ رسیده است. 

به فرخندگی جشن امردادگان

گل زنبق، نماد جشن امردادگان

شاهین سپنتا

«اَمُرداد» در فارسی، در اوستا «اَمِره‌‌تات» و در پهلوی « اَمُردات» به معنی «جاودانگی و بی‌مرگی» و در گات‌ها (سرودهای زرتشت) یکی از فروزه‌های اهورامزداست. امرداد در اوستای نو به صورت امشاسپندبانویی نمودار شده که نامش همواره با نام امشاسپند‌بانو «خُرداد» همراه است. در گاهشماری ایرانی پنجمین ماه از سال و هفتمین روز از هر ماه «امرداد» نام دارد. به فرخندگی هم‌نامی روز و ماه به نام امرداد و بزرگداشت جایگاه آن در اندیشه ایرانیان، روز هفتم امردادماه «جشن امردادگان» برگزار می‌شود. امرداد نماد سرزندگی، نوزیستی و جوانی همیشگی است؛ از این روی در بندهش آمده است: « امرداد بی‌مرگ سرور گیاهان بی‌شمار است؛ زیرا او را به گیتی گیاه خویش است... اگر کسی گیاه را رامش بخشد یا بیازارد، آن گاه امرداد از او آسوده یا آزرده بود...». دستور «داراب پالن» در منظومه «فرضیات‌نامه» از آیین‌های شاد در بوستان و گلستان و باغ و دشت و رسیدگی به آنها به هنگام «امرداد‌ روز» سخن می‌گوید و «مسعود سعد سلمان» نیز شادکامی در امردادماه را سپارش می‌کند. پس ویژگی برجسته جشن امردادگان که در امرداد روز از امردادماه برگزار ‌می‌شود، بزرگداشت نماد سرسبزی زمین و یادآورنده خویشکاری انسان‌ها در پاسداشت آن است. بر این پایه و از دیدگاه نگارنده، شایسته است که این روز به عنوان «روز ملی حفاظت از جنگل‌ها» نامگذاری شود. 

سروده‌ای از هما ارژنگی: نبرد آریوبرزن

نبرد آریوبرزن

سروده‌ای از بانو هما ارژنگی 

آریوبرزن، بزرگ سردار داریوش سوم هخامنشی است که در جنگ با اسکندر گجستک در مکانی به نام «دربند پارس» یا «تنگه تکاب» سپاهیان او را به سختی شکست داد. سپاهیان اسکندر به یاری چوپانی لیکیانی از راهی کوهستانی به قله رسیده و از پشت به ایرانیان حمله بردند. در این نبرد آریو برزن و خواهرش  یوتاب با چهل سوار و پانسد سپاهی پیاده بی‌پروا به دشمن حمله بردند و در راه رسیدن به  تخت جمشید در جلگه با گروه دیگری از دشمنان رویاروی به نبرد پرداختند. آریو برزن، یوتاب و یاران دلاورشان در راه آزادی و سربلندی ایران‌زمین مرگی افتخار آفرین را برگزیدند و نام پاکشان بر سینه سرخ تاریخ این مرز و بوم جای گرفت. 

پیشنهاد دارا به عنوان واحد پول ایران

دارا (DARA)

نامی جدید و ایرانی برای واحد پول ملی

دارا ، چه برتری‌هایی بر تومان، ریال، پارسی و دریک دارد؟

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: بانک مرکزی ایران می‌‌خواهد واحد پول کشور را تغییر دهد و به عنوان مرحله اول در روند گزینش واحد پول جدید با ایجاد سایت اقدام به نظرسنجی از مردم نموده است. در این نظرسنجی چهار واژه ریال، تومان، پارسی و دریک به عنوان پیش‌فرض به داوری گذاشته شده‌اند. در این میان چون ریال و تومان هنوز متداول است، افرادی که تمایل به انتخابی تازه دارند باید از میان پارسی و دریک یکی را انتخاب کنند یا در ستون بعدی واژه جدیدی را پیشنهاد کنند. این نگارنده به دلایل زیر هیچ کدام از این واژه‌های پیش‌فرض را برای نام جدید واحد پول ملی مناسب نمی‌داند:

1-      ریال  واژه بیگانه اسپانیایی/ پرتغالی (یادآور تجاوز پرتغالی‌ها به ایران) و تکراری است.

2-      تومان  واژه بیگانه مغولی (یادآور تجاوز مغول‌ها به ایران) و مستعمل است.

3-      پارسی اگر انتخاب شود چون تصور عموم این خواهد بود که بر روی قوم پارس تاکید شده بقیه اقوام ایرانی همچون کُرد و تُرک و ترکمن و غیره، ناراضی و ناخرسند خواهند شد.

4-      دریک نام سکه طلای معتبر دوره هخامنشی بوده و انتخاب آن به عنوان نام واحد فرعی پول (پول خُرد)  فعلی در حقیقت پایین آوردن جایگاه تاریخی و کاستن از هویت و اعتبار آن است.

5-      دریک پیشنهاد مناسبی نیست چون دارای آوای پایانیِ « ـَک » می باشد و آوای پایانیِ «ـَک/ ـَگ» در زبان‌های کهن، به «ـَه» یا «ـی» در زبان فارسی امروز تبدیل شده و یا کاملا افتاده است؛ برای نمونه «پارسیک» تبدیل به «پارسی» شده یا «نامک» به «نامه» تبدیل شده است. به همین دلیل بیان واژه «دریک» نزد عموم مردم دشوار خواهد بود و با اصل روان‌سازی زبان فارسی نیز در تضاد است.

6-      دینار پیشنهاد مناسبی نیست چون امروزه دینار نام واحد پول بسیاری از کشورهای عربی همچون اردن، بحرین، عراق، کویت، الجزایر، تونس، سودان، و لیبی است و جای دارد واحد پولی مستقل برای ایران انتخاب شود که در کشورهای منطقه مشابه نداشته باشد. در ضمن برخی پژوهشگران دینار یا دیناریوس را واژه‌ای یونانی می‌دانند.

دارا، نسبت به دیگر پیشنهادها برتری‌‌های زیر را دارد:  

1-      دارا یک  واژه صد در صد فارسی و ایرانی است و ریشه بیگانه ندارد.

2-      دارا یک واژه تکراری و مستعمل نیست.

3-      دارا به هیچ قوم خاصی اشاره نمی‌کند و نماد برتری‌طلبی قومی نیست.

4-     دارا نامی تاریخی است که به صورت‌ دارای یا داراب هم در طول تاریخ ایران متداول بوده است.

5-      دارا  یک واژه ساده است که به هر زبانی به آسانی بیان می‌شود.

6-      دارا واژه‌ای کوتاه با چهار حرف است که با هر خطی راحت نوشته می‌شود و نیاز به اعراب‌گذاری ندارد.

7-      دارا معنی خوب و قابل فهم برای همگان دارد. معنی آن دارنده و ثروتمند است و همچنین نزدیک به واژه «دارایی» به معنی مال و خواسته می‌باشد.

پیشنهاد نماد برای دارا به عنوان واحد پول ملی

واحد پول بسیاری از کشورها دارای نمادهایی ساده و گویاست. برای نمونه نماد دلار $ و نماد یورو € و نماد پوند £ و نماد ین ژاپن ¥ است. این نگارنده، نشانه زیر را به عنوان نماد « دارا » به عنوان واحد پول پیشنهاد می‌کند. این نماد از نظر گرافیکی تداعی کننده حروف ( دا ) دو حرف اول « دارا » به فارسی و همچنین حرفD  لاتین، حرف اول واژه DARA  است. این نماد ساده و گویا می‌باشد و نوشتن آن با دست روی کاغذ نیز آسان است.  

                                                 

پژوهشی از دکتر شروین وکیلی

                                      سیاست پولی هخامنشیان* 

                                        دکتر شروین وکیلی

نوآوری‌های پارس‌ها برای استانده کردنِ یکاها احتمالاً از زمان خود کوروش آغاز شده و در دوران داریوش چند ده سال سابقه داشته است. با وجود این، داریوش بود که آن را با یک نظام پولیِ یکدست و فراگیر پیوند زد و حساب و کتاب مالیات‌های دریافتی را نیز بر مبنای آن محاسبه کرد[1]. اگر بخواهیم طبق قاعده‌ی تاریخ اقتصاد، پول را به صورت «فلزِ قیمتیِ استانده‌ی رایج به عنوان واسطه‌ی تبادل کالا» تعریف کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که پول دستاورد هخامنشیان بوده است. تا پیش از هخامنشیان پول عبارت بود از تکه‌های گِرد، چهارگوش، یا لوله‌مانندِ فلزی که بسته به وزنش ارزش پیدا می‌کرد. شکلِ رایج پول در این هنگام لوله‌ای نقره‌ای یا مفرغی یا زرین بود که قطری کمابیش یکسان داشت و می‌شد تناظری را میان ارزش‌های متفاوت پولی و طول‌ آن برقرار کرد. حدس من آن است که نام سیم برای نقره در فارسی از همین‌جا آمده باشد و به زمانی مربوط باشد که تکه‌های سیمی از جنس نقره با طول‌های متفاوت برای تبادل اقتصادی کاربرد داشته است. برای نخستین بار در ابتدای قرن هفتم پ.م. تلاش‌هایی دولتی انجام شد تا وزن این فلز گران‌بها استانده شود. بر این مبنا ضرب سکه ابداع شد. یعنی در کاخ شاه قطعات فلز را وزن می‌کردند و با چکشی مهر شاه را بر آن می‌زدند و به این ترتیب نوعی استانده‌ی وزنی - ارزشی برای فلز قیمتی پدید می‌آمد.

پیشنهاد واژه « دارا » برای واحد پول ملی

پیشنهاد مردم برای واحد پول ملی چیست؟

پیشنهاد واژه « دارا » برای واحد پول ملی

ایران‌نامه – شاهین سپنتا: بانک مرکزی ایران برای انتخاب واحد پول ملی کشور پس از حدف صفرها، یک سایت برای نظرسنجی راه‌اندازی کرده است. در این سایت نام‌هایی مانند ریال، تومان، پارسی، دریک به نظرسنجی گذاشته شده‌اند و شهروندان می‌توانند به آن‌ها رای دهند. البته بجز این چهار نام، در همان صفحه افراد می‌توانند نام‌های پیشنهادی خود را نیز وارد نمایند. به گفته مدیران این بانک، نام‌های پیشنهادی از سوی مردم تاکنون پارسه، پارس، نور و دریک بوده است. بانک مرکزی اعلام کرده است که از میان نام‌های پیشنهادی، با نظر مجلس یک نام به عنوان واحد اصلی پول کشور و نام دیگر به عنوان واحد کسر پول که اکنون از اعتبار افتاده، انتخاب خواهد شد.