ناهماهنگی بین اوقاف، میراث فرهنگی و بخش خصوصی زمینه ساز شد:
تخریب روزافزون بقعه تاریخی شهشهان در اصفهان
ایراننامه- شاهین سپنتا: بقعه شهشهان از آثار دوره تیموری که در بافت تاریخی اصفهان واقع است، به دنبال ناهماهنگی بین سازمان اوقاف، سازمان میراث فرهنگی و بخش خصوصی به حال خود رها شده، متولی مشخصی ندارد و به خاطر عدم مراقبت و مرمت، روند تخریب آن شتاب یافته است. بقعه شهشهان که در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۶۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در خیابان ابن سینا، کوچه مسجد صفا، میدان شهشهان و در چند قدمی آزمایشگاه حفاظت و مرمت سازمان میراث فرهنگی و پژوهشکده هنرهای سنتی و صنایع دستی واقع شده است. این بنا، آرامگاه «شاه علاء الدین محمد حسینی» معروف به « شهشهان» (/ بزرگِ بزرگان) از چهرههای پرنفوذ مردمی اصفهان در زمان نواده امیر تیمور است که در نتیجه اختلاف بین دو شاهزاده تیموری «سلطان محمد بایسنقر» و «شاهرخ تیموری» پس از تسلط شاهرخ به اصفهان به فرمان او به ساوه تبعید و در آنجا به سال 850 هجری کشته شد.
تونل متروی اصفهان دوباره فرونشست!
بار دیگر زمین در مسیر تونل متروی اصفهان فرونشست. تازه ترین نشست تونل متروی اصفهان در خیابان چهارباغ بالای اصفهان و نزدیک چهارراه نظر، روی داده است. به گزارش مهر و به گفته شاهدان عینی: "دیروز بعدازظهر ناگهان آسفالت وسط خیابان ترک خورد و نزدیک به نیم متر بالا آمد، سپس از ترکهای ایجاد شده، مخلوطی از آب و گل کفآلود فوران کرد و حفرهای به مساحت تقریبی بیست مترمربع میان خیابان به وجود آمد." پس از تماس تلفنی شاهدان با آتشنشانی، نیروهای امدادی در محل حاضر شده و پس از بستن راه پر رفت و آمد چهارباغ بالا - که از گذرهای گردشگران نوروزی است - شهرداری اصفهان اقدام به پر کردن حفره ایجاد شده مترو نموده است. بر اساس این گزارش، در حال حاضر حفره ایجاد شده توسط مسئولان قطار شهری با سیمان، خاک و سنگ پر شده و بر روی آن شش ورق فولادی ضخیم انداخته شده است. گفتنی است که پیش تر نیز تونل متروی اصفهان بارها و بارها فرو نشست که دو فرونشست سال گذشته در مقابل سی و سه پل بیش از همه خبرساز شد، این فرونشستها پس از انحراف اول دستگاه حفار متروی اصفهان (تی.بی.ام) رخ داده بود. با وجود فرونشستهای مداوم و هشدارهای مکرر کارشناسان مستقل و دوستداران میراث فرهنگی مسئولان شهری همچنان بر عبور مترو از مجاورت سی و سه پل اصرار دارند و مصمم هستند که مسیر شرقی – غربی متروی اصفهان را نیز از زیر میدان نقش جهان و برخی بناهای تاریخی این شهر عبور دهند! چهارراه نظر اصفهان در محور چهارباغ بالا حد فاصل سی و سه پل تا دروازه شیراز قرار دارد.
بازگشت داربستهای فلزی به تپه اشرف!
پس از انتشار گزارش ایراننامه و نامه انجمن دوستداران اصفهان در اعتراض به برچیده شدن داربستهای فلزی تپه اشرف اصفهان به دستور بابر نرهای رئیس دفتر باستانشناسی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان، این اداره در واکنش به این گزارش که در مطبوعات استان بازتاب یافت و همچنین در پاسخ به اعتراض انجمن دوستداران اصفهان، اقدام به نصب مجدد این داربستها بر روی تپه اشرف نموده است. اگرچه دوستدران میراث فرهنگی از این اقدام استقبال میکنند اما معتقدند که این اقدام به هیچ وجه کافی نیست و ضروری به نظر میرسد که برای برون رفت از وضعیت بحرانی این تپه هرچه سریعتر ضمن تداوم پشتیانی از کاوشهای باستانشناسی تپه اشرف، با تأمین بودجه و هماهنگی بیشتر و با افزایش نیروهای یگان حفاظت و نصب کاملتر موانع فیزیکی و تکمیل حصارکشی و جمعآوری نخالههای ساختمانی، شرایط برای انجام هرچه بهتر فعالیت هیأت کاوش در فصول بعدی و حضور تیم مرمت فراهم آید.
نامه سرگشاده انجمن دوستداران اصفهان به رئیس سازمان میراث فرهنگی
اعتراض به توقف و عدم پشتیبانی از کاوشهای تپه اشرف
ایراننامه- شاهین سپنتا: انجمن دوستداران اصفهان با انتشار نامهای سرگشاده خطاب به موسوی، رئیس سازمان میراث فرهنگی، ضمن ابراز نگرانی جدی از وضعیت تپه تاریخی اشرف خواستار رسیدگی به وضعیت نگرانکننده این تپه تاریخی شد. در این نامه که رونوشتی از آن برای استاندار اصفهان، مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان و همچنین شورای شهر اصفهان فرستاده شده، آمده است: «... اکنون بیش از 3 ماه است که عملا کار کاوش بر روی تپه اشرف متوقف شده است؛ انگار که زخمی را باز کرده و پیش از درمان بدون پانسمان رها کرده باشند...» در ادامه این نامه آمده است: « ... اکنون داربستهای فلزی را که بهمنظور حفاظت دستاوردهای کاوش، در اطراف تپه اشرف اصفهان نصب شده بود، با توجیه پیشگیری از سرقت! جمعآوری کردهاند... از طرف دیگر شهرداری منطقة چهار اصفهان نیز که متعهد به جمعآوری نخالههای ساختمانی و دیوارکشی و محصور نمودن محدوده تپه شده بود، کار دیوارکشی و نصب نردۀ فلزی بر روی آن را به صورت نیمهکاره رها نموده است.» انجمن دوستداران اصفهان در خاتمه از سازمان میراث فرهنگی خواستار شده است که ضمن تداوم پشتیانی از کاوشهای باستانشناسی تپه اشرف، با تأمین بودجه و هماهنگی بیشتر و با افزایش نیروهای یگان حفاظت و نصب مجدد موانع فیزیکی و تکمیل حصارکشی و جمعآوری نخالههای ساختمانی، شرایط برای انجام هرچه بهتر فعالیت هیأت کاوش در فصول بعدی و حضور تیم مرمت فراهم شود. متن کامل نامه این انجمن را به همراه عکسهای جدیدی که آقای جعفر مهرکیان از وضعیت تپه اشرف برای ایراننامه فرستادهاند، در ادامه ببینید:
کاوشهای باستان شناسی در تپه اشرف متوقف شد!
ایراننامه- شاهین سپنتا: کاوشهای باستانشناسی در تپه اشرف اصفهان پس از به پایان رسیدن فصل چهارم کاوشها متوقف شد. هیات باستانشناسی تپه اشرف که کار کاوشهای باستانشناسی بر روی تپه تاریخی اشرف را از تیرماه 1389 آغاز کرده بود و چهار فصل کاوش بر روی این تپه تاریخی را با موفقیت به پایان برده بود پس از اتمام فصل چهارم کاوش در آذرماه سال جاری به دلیل عدم تخصیص بودجه و ناهماهنگی در اداره میراث فرهنگی اصفهان از ادامه کار بازماند. شهرداری منطقه چهار اصفهان نیز که متعهد به دیوارکشی و محصور نمودن محدوده تپه شده بود، کار دیوارکشی و نصب نرده فلزی بر روی آن را به صورت نیمهکاره رها نموده است و به همین خاطر با وجود یگان حفاظت میراث فرهنگی، در ساعات شب افراد بزهکار به محدوده تپه تاریخی وارد شده و به سرقت قطعات داربست فلزی مبادرت ورزیده و لطماتی به دستاوردهای باستانشناسی وارد میسازند. پس از توقف کاوشهای باستانشناسی و نیمهکاره رهاشدن حصارکشی اطراف تپه اشرف، شهرداری منطقه چهار اصفهان نه تنها اقدامی برای جمعآوری نخالههای ساختمانی که از مدتها پیش در محدوده تپه اشرف انباشته شده، نمینماید بلکه مقادیری نخاله ساختمانی نیز طی روزهای گذشته توسط عوامل شهرداری در محل تپه اشرف تخلیه شده است و اداره میراث فرهنگی اصفهان نیز نه تنها تلاشی برای جمع آوری این نخالهها نداشته است بلکه جهت جمع آوری لوازم و تجهیزات گروه کاوش که بر روی تپه مستقر شده، اعلام آمادگی نموده است.
ساعت آفتابی ِ سیاره ایدر میدان جلفای اصفهان نصب شد
ساعت آفتابی مدل سیاره ای که توسط رصدخانه دانشگاه کاشان طراحی شده است، در میدان جلفای اصفهان نصب شد. ساعتهای آفتابی گرچه در بازه زمانی چند هزار ساله برای تشخیص زمان در فرهنگهای گوناگون بشری مورد استفاده قرار میگرفته است. اما با گسترش فناوری ساعتهای عقربهای و دیجیتال از رونق اصلی افتاد. با این وجود در بسیاری از جوامع هنوز نه تنها به عنوان نماد نجومی بلکه به عنوان عنصر زیبایی شناختی و گاه نماد اصالت و قدمت فرهنگی استفاده میشود. در جامعه ما نیز در چند سال اخیر روند ساخت انواع مختلف ساعت آفتابی در گوشه و کنار ایرانزمین گسترش یافته است. به گزارش رصدخانه دانشگاه کاشان، ساعت آفتابی اصفهان با مدل سیارهای و قطر خارجی 130 سانتیمتر و قطر داخلی 100 سانتیمتر طراحی شده است. این ساعت آفتابی برای مختصات جغرافیایی میدان جلفای اصفهان یعنی طول جغرافیایی 51 درجه و 39 دقیقه و 27 ثانیه شرقی و عرض جغرافیایی 32 درجه و 38 دقیقه و 11 ثانیه شمالی طراحی شده است. میدان جلفا که در محله جلفای اصفهان و در مجاورت خیابان نظر واقع است، در بین سه کلیسای معروف اصفهان یعنی کلیسای وانک، کلیسای حضرت مریم و کلیسای بیتاللحم قرار گرفته است. این ساعت آفتابی در میان یک حوض ساخته شده است.
فرصت ثبت محور تاریخی – فرهنگی- طبیعی اصفهان از دست رفت!
امسال به جای 399 اثر، تنها پرونده دو اثر از ایران جهت ثبت جهانی فرستاده شد
عکس: اصفهان- باغ شهر *
با عدم ارسال پرونده ثبت محور تاریخی- فرهنگی اصفهان به یونسکو، فرصتی استثنایی برای ثبت همزمان 399 اثر تاریخی و ثبت بلندترین محور تاریخی به طول 6 کیلومتر به نام ایران از دست رفت. پس از تغییرات مدیریتی در اداره میراث فرهنگی اصفهان، با وجود وعدههای محسن مصلحی، سرپرست این اداره و مسئولان وقت پرونده محور تاریخی– فرهنگی مبنی بر ارسال این پرونده در موعد مقرر به یونسکو، این امر تحقق نیافت و پرونده ای دیگر جایگزین آن شد و فرصت دفاع، پیگیری و رفع موانع موجود جهت تکمیل پرونده نیز از حامیان و دوستداران آن گرفته شد. گزارشهای منتشر شده در رسانهها طی یک ماه و نیم گذشته نشان می دهد که پس از علنی شدن تغییر مدیریت سازمان متولی این امر، یعنی اداره میراث فرهنگی اصفهان، بسیاری از سازمان های مردم نهاد، نهادهای خصوصی، مراکز دانشگاهی و به عبارتی دیگر بیشتر کارشناسان مستقل با این تغییر به مخالفت برخاستند و اعلام نمودند که این تغییر مدیریت درست یک ماه مانده به ارسال پرونده ثبت محور تاریخی، ضربه جبران ناپذیری بر پیکره آن وارد آورده و مانع از تحقق آن خواهد شد.
ادامه مطلب ...
پاسخ کارگردانِ فیلم نقش نهان به اداره کل میراث فرهنگی اصفهان
کارگردان فیلم «نقش نهان» در پاسخ به سخنان غیر مسئولانه سرپرست موقت اداره کل میراث فرهنگی اصفهان و اقدامات دخالتجویانه معاونت این اداره در جلوگیری از اکران این فیلم مستند که با موضوع وضعیت بحرانی آثار تاریخی اصفهان ساخته شده است، جوابیهای صادر نمود. بهتازگی سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان، طی سخنانی در مورد مخالفت این اداره با اکران فیلم نقش نهان گفته بود: «باید بدانیم به طور کل کارگردان این مستند به دستور چه کسی و به چه منظوری این مستند را تهیه کرده است. » محسن مصلحی، با توجیه اقدام غیرقانونی این اداره در جلوگیری از اکران یک فیلم مستند تصریح کرده بود: «این حق میراث فرهنگی است که بداند هر فردی با چه زاویهای دوربین را در دست میگیرد و به مسائل نگاه میکند و آیا این زاویهها بر اساس اصلاح یا تنش است.» وی افزوده بود: «بدون مجوز وزارت ارشاد اقدام به ساخت این فیلم شده و هیچ مرجع ذیصلاحی این فیلم و فیلمبردار آن را تایید نمیکند و از دوستان کارگردان نیز درخواست شد تا قبل از اکران فیلم یک نسخه از آن به سازمان میراث فرهنگی داده شود که آن افراد از این کار ممانعت کردند.» در پاسخ به این سخنان، محمد معماریان کارگردان فیلم نقش نهان، جوابیهای به شرح زیر منتشر نموده است:
با ثبت بلندترین محور تاریخی - فرهنگی جهان
399 اثر تاریخی اصفهان، همزمان ثبت جهانی خواهند شد
با اضافهشدن محور طبیعی به محور فرهنگی - تاریخی اصفهان، بلندترین محور فرهنگی - تاریخی - طبیعی جهان به طول 6 کیلومتر با دربرگرفتن حدود 400 اثر تاریخی - فرهنگی به نام ایران در جهان ثبت خواهد شد. به گزارش ایسنا، فرخ زنوزی با بیان این مطلب در خصوص ویژگی آثار تاریخی برای نامزدشدن در فهرست ثبت آثار جهانی یونسکو گفت: «طبق دستورالعمل یونسکو آثار و ابنیهای که برای ثبت در فهرست جهانی نامزد میشوند باید از چند وجه کمنظیر یا حتی بینظیر باشند؛ در درجه اول باید واجد ارزشهای تاریخی، اجتماعی، هویتی، فرهنگی و سرزندگی باشند به گونهای که جریان زندگی به طور پیوسته در طول زمان در آنها جاری باشد». مسؤول تهیه طرح تفضیلی محور تاریخی شهر اصفهان ادامه داد: «صرف داشتن ارزشهای موزهای برای ثبت یک اثر در فهرست جهانی مطرح نیست، بلکه مجموعه بافتها و محورهایی که تاکنون در فهرست جهانی ثبت شدهاند واجد مجموعه ارزشهای ذکر شده هستند.» زنوزی با اشاره به تلاش برای آماده شدن پرونده محور فرهنگی تاریخی اصفهان برای ثبت در فهرست آثار جهانی یونسکو گفت: «محور فرهنگی تاریخی اصفهان در مقایسه با سایر بافتها و محورهای ثبت شده جهانی یک وجه تمایز دارند و آن اضافه شدن محور طبیعی رودخانه زاینده رود به محور تاریخی است که با اضافه شدن محور طبیعی به محور فرهنگی تاریخی اصفهان در واقع بلندترین محور فرهنگی تاریخی طبیعی جهان به طول 6 کیلومتر با قرار گرفتن حدود 400 اثر تاریخی فرهنگی به نام ایران در جهان ثبت خواهد شد.»