ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ممنوعیت دیدار از منشور کورش در روز کورش

 

دیدار از منشور کورش بزرگ در روز جهانی کورش تعطیل شد

ایران‌نامه‌: در روز هفتم آبان که روز جهانی کورش بزرگ نام گرفته است، دیدار از منشور حقوق بشر کورش بزرگ در موزه ملی ایران امکان‌پذیر نخواهد بود. روابط عمومی موزه ملی ایران در این مورد اعلام کرد: 6 و 7 آبان‌ماه موزه ملی ایران تعطیل است و موزه در طول این دو روز پذیرای بازدیدکنندگان منشور کوروش نخواهد بود. روابط عمومی موزه ملی دلیل این تعطیلی نابهنگام را "به‌روز رسانی سیستم امنیتی و تجهیزات دوربین‌های مداربسته و تاسیسات برق موزه ملی" اعلام نموده است. گفتنی است که تعطیلی موزه ملی در دو روز 6 و 7 آبان‌ماه در حالی اعلام می‌شود که از مدتی پیش، سازمان‌های غیردولتی و دوستداران فرهنگ ایران، همه گروه‌های مردم را به بازدید از منشور کورش بزرگ در هفتم آبان‌ماه سال‌روز صدور منشور جهانی حقوق بشر کورش بزرگ فراخوانده بودند. از دیدگاه صاحب‌نظران این اقدام مدیریت موزه ملی ایران صرفا به منظور پیشگیری از سفر دوستداران کورش بزرگ به تهران و بازدید گروهی از منشور کورش بزرگ در روز جهانی کورش صورت می‌گیرد. از سوی دیگر، با اعلام خبر ضرورت به‌روز رسانی فوری سیستم امنیتی و تجهیزات دوربین‌های مدار بسته موزه ملی ایران دقیقا در روز جهانی کورش، بار دیگر دوستداران میراث فرهنگی نسبت به ناتوانی سیستم های امنیتی موزه و مدیریت آن در تامین امنیت منشور کورش بزرگ ابراز نگرانی نموده‌اند.

آغاز فصل دوم کاوش در تپه اشرف

 

فصل دوم کاوش در تپه اشرف اصفهان آغاز شد

ایران‌نامه – مهرناز شهباز: فصل دوم کاوش در تپه تاریخی اشرف پس از یک ماه وقفه آغاز شد و تا چهل و پنج روز ادامه خواهد یافت. تپه باستانی اشرف که در نزدیکى پل تاریخى شهرستان و در کنار زاینده‌رود واقع است یکی کهن‌ترین کانون‌های شکل‌گیری شهر تاریخی اصفهان بوده است. ادامه فرایند کاوش و بررسی بیشتر ساختارهای معماری تاکنون یافت شده و همچنین سامان‌دهی و نمایان‌سازی آثار به دست آمده در بخش شمالی تپه اشرف از اهداف فصل دوم کاوش خواهد بود که به سرپرستی دکتر علی‌رضا جعفری‌زند، باستان‌شناس و نگارنده کتاب «اصفهان پیش از اسلام» ادامه خواهد یافت. در حال حاضر، روند کاوش در ضلع شمالی تپه ادامه دارد و با گسترده شدن محوطه کارگاه بخش های بیشتری از قلعه دوران ساسانی در مجاورت خیابان مشتاق نمایان شده است ولی هنوز اقدامی از سوی شهرداری و دیگر نهادهای مرتبط، برای محصور نمودن این تپه و ممانعت از اخلال در روند کاوش‌های باستان شناسی توسط افراد، صورت نگرفته است. در فصل اول کاوش تپه اشرف، آثاری از یک قلعه مربوط به دوران ساسانی و افزوده‌های دوره آل‌بویه به همراه قطعات سفال به جای مانده از دوران اسلامی و پیش از آن یافت شد.

ادامه مطلب ...

۱۶ مهر، جشن مهرگان روز مهر و پیمان

 

مهرگان روز ملی پیمان

مهندس کورش زعیم

مهرگان جشن بزرگ ملی ایرانیان، روز دادگری و راستی، و روز چیرگی نیکی و درستی ایرانی بر ستمگری و فرمانروایی دروغ و پلشتی و بیگانه‌اندیشی است. مهرگان روز پاسداری پیمان‌ها و روز هشدار به پیمان‌شکنان و قانون شکنان است. ما این روز مهر و وفای به پیمان را به نام "روز ملی پیمان" گرامی می داریم. یک ملت از پیمان مردمان به یکدیگر بوجود می آید، و وفای به این پیمان است که ملت ها را پایدار نگه می دارد، و وفای به پیمان خدمتگذاری مردم است که سردمداران و نمایندگان مردم را بر سر کار نگه می دارد. در این روز فرخنده مهرگان بود که فرشتگان به یاری کاوه آهنگر شتافتند تا مردم ایران زمین را از گزند ضحاک ستمگر و خونخوار که مغز جوانان برومند ایرانی را خوراک مارهای برآمده از شانه هایش می کرد برهانند. ما ایرانیان، در هر کجای جهان که هستیم، باید در این روز خجسته پاکشویی تن و روان کنیم تا خود را از آلودگی به دروغ، خشم، حسد، آز، کینه و انتقام جویی بزداییم و سه شعار ایرانی پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را سرمشق زندگی خود کنیم.

ادامه مطلب ...

خانه‌های تاریخی اصفهان، بخش هفتم:

 

 در صورت ادامه بی توجهی‌ مسئولان:

خانه تاریخی پناهنده، به طور کامل ویران خواهد شد

ایران‌نامه- مهدی فقیهی: خانه پناهنده به عنوان یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی اصفهان، بازمانده از اواخر دوره صفوی که در تاریخ ۱۳۵۴/۹/۱۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، به خاطر بی‌توجهی سازمان‌های ذیربط و عدم همکاری مالک خصوصی، در وضعیت بسیار تاسف‌باری به‌سر‌می‌برد و در صورت ادامه یافتن این روند، به زودی به طور کامل ویران خواهد شد. در ضلع غربی خیابان چهارباغ پایین و در حد فاصل چهار راه تختی تا میدان دولت بازارچه‌ای قرار گرفته که به «بازارچه حاج محمدعلی» معروف است. پس از عبور از این بازارچه و گذری(1) که در امتداد شمالی آن قرار دارد، در ضلع شرقی کوچه، با کمی فرو نشستگی از معبر کناری، به خانه‌ای قدیمی برمی‌خوریم که با مساحت چند هزار متری خود، یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی اصفهان به شمار می آید. تاریخچه این خانه وسیع و زیبا به اواخر دوره صفوی یا اوایل دوره قاجار باز می‌گردد که به نام آخرین مالکش «پناهنده» خوانده می‌شود.  

ادامه مطلب ...

آشنایی با استاد رسام ارژنگی

 

نگاهی به زندگی و آثار استاد رسام ارژنگی

بزرگ هنرمندِ نگارگر ِایرانی

رسام ارژنگی، از چهره‌های برجسته و ماندگار هنر نقاشی و مینیاتور در تاریخ معاصر ایران است که در سده اخیر در آسمان هنر ایران درخشیدن گرفت و آثاری بدیع و به‌یادماندنی از خود به یادگار نهاد، ولی افسوس که هرگز هنرش به گونه‌ای بایسته مطرح نشد و خودش کم و بیش در گمنامی ماند و به خصوص نسل امروز، کمتر نام و نشانی از وی در دست دارد. رسام ارژنگی، در خاندانی زاده و رشد کرد که هنرهایی همچون نگارگری، خوش‌نویسی، پیکرتراشی، طراحی نقوشِ قالی، شعر، نویسندگی، موسیقی، و بازیگری از نسلی به نسل دیگر سینه به سینه انتقال یافته است. جد بزرگ خاندان ارژنگی «میر حیدر» از هنرمندان خوشنویس در آغاز سده نهم خورشیدی است که در آشوب حمله مغول، همراه با گروهی از هنرمندان ایرانی دیگر توسط تیمور گورگانی از آذربایجان به سمرقند کوچانده شد ولی پس از مرگ تیمور به ایران بازگشت. میر حیدر، سه فرزند پسر داشت که کوچکترین آنها یعنی «میرک» را برای فراگرفتن هنر نقاشی نزد نقاش چیره دست آن دوران « میر سید احمد» سپرد. میرک و کمال الدین بهزاد،  دو شاگرد هنرمند میر سید احمد، پس از آموختن هنر نقاشی از استاد، چندی نیز به هرات که در آن روزگار مرکز تجمع هنرمندان و صنعتگران بود رفتند. یکی از آثار میرک در آن دوران مصور کردن ظفرنامه تیموری است. «میرک» نقاش بزرگ عهد صفوی چهارفرزند پسر داشت که با هنرهای پیکرتراشی، نقاشی، خوش‌نویسی و شعر آراسته بودند. 

ادامه مطلب ...

واکنش شهرداری به گزارش ایران نامه

 

واکنش شهرداری اصفهان به گزارش ایران‌نامه

 درباره محوطه تاریخی تخت فولاد

پس از انتشار گزارش پیشین «ایران‌نامه» درباره ساخت و ساز در محوطه تاریخی تخت فولاد اصفهان و در نزدیکی تکیه میرفندرسکی که در هفته‌نامه «صدا» نیز بازتاب یافت، شهرداری منطقه 6 اصفهان به این گزارش واکنش مثبت نشان داد و خواستار پیگیری موضوع و رسیدگی به تخلف انجام گرفته در محوطه تاریخی تخت فولاد شد. در این مورد، روابط عمومی شهرداری منطقه 6 اصفهان با ارسال توضیحی اعلام نمود:  فضل الله محلوجی، شهردار منطقه 6 اصفهان در پاسخ به گزارشی در مورد ساخت و ساز در محوطه تاریخی تخت فولاد اصفهان اعلام نمود که با توجه به تخلف انجام شده، پرونده سریعا گزارش و به کمیسیون ماده 100 ارسال گردیده تا پس از بررسی و صدور رای، اقدام لازم در این خصوص به عمل آید.  در گزارش ایران‌نامه درباره ساخت و ساز در محوطه تاریخی تخت فولاد آمده بود: ساخت و ساز غیر اصولی در چند قدمی تکیه میرفندرسکی که آرامگاه شماری از شخصیت‌های تاریخی و فرهنگی ایران است، محوطه تاریخی تخت فولاد اصفهان را تهدید می‌کند و متاسفانه اکنون با مجوز و تأیید شهرداری منطقه، درست چسبیده به تکیه میرفندرسکی بنایی سه طبقه در حال ساخت است که به نظر می‌رسد برای ساخت مجموعه‌ای این چنین، باید جا و مکانی مناسب‌تر در نظر گرفته می‌شد تا به ‌این گونه ارزش‌های تاریخی-معنوی این مکان خدشه‌دار نشود و زمینه برای تخریب‌ها و دخالت‌های جبران‌ناپذیر بعدی در محوطه تاریخی تخت فولاد فراهم نشود. 

نشست فعالان میراث فرهنگی در یزد

 

سازمان‌های غیردولتی میراث فرهنگی در یزد خواستار شدند:

تخریب میراث فرهنگی و طبیعی ایران را پایان دهید

 

ایران‌نامه-شاهین سپنتا: گردهمایی انجمن‌های دوستدار میراث فرهنگی و طبیعی ایران در یزد برگزار شد و با انتشار بیانیه‌ای به کار خود پایان داد. این گردهمایی به کوشش انجمن دوستداران و حافظان خشت خام یزد و انجمن چارسوق کویر اردکان و چند سازمان مردم‌نهاد دیگر استان یزد در روزهای 25 و 26 شهریور با حضور نمایندگان بیش از 20 سازمان غیردولتی دوستدار میراث فرهنگی از سراسر کشور برگزار شد. آسیب‌شناسی فعالیت انجمن‌های مردمی دوستدار میراث فرهنگی، ایجاد شبکه تشکل‌های غیردولتی فعال در پاسداشت میراث فرهنگی، برگزاری آیین گرامی‌داشت دکتر محمد‌کریم پیرنیا پدر معماری ایران، و بزرگداشت هزاره سرایش شاهنامه فردوسی از برنامه‌های این همایش بود. سازمان‌های مردمی شرکت‌کننده در این همایش، در بیانیه‌ پایانی ضمن ابراز نگرانی از تخریب روز افزون میراث فرهنگی و طبیعی کشور، هم‌میهنان را به کوشش برای پاسداشت میراث فرهنگی و طبیعی ایران فراخواندند و از نهادهای دولتی خواستار شدند تا در دفاع از این یادگارهای ارزشمند بیش از پیش بکوشند و با جدیت تمام از تخریب این آثار جلوگیری کنند. سازمان‌های مردم‌نهاد دوستدار میراث فرهنگی همچنین خواستار تسریع در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد به عنوان بزرگترین مجموعه خشتی جهان شدند و در بخش دیگری از بیانیه خود ضمن دعوت هم‌میهنان به دیدار از منشور حقوق بشر کورش بزرگ در موزه ملی ایران، همگان را به برگزاری جشن سالگرد صدور منشور کورش بزرگ در هفتم آبان‌ماه «روز کوروش» فراخواندند. متن کامل بیانیه پایانی سازمان‌‌های غیر دولتی دوستدار میراث فرهنگی شرکت‌کننده در نشست یزد به شرح زیر است:

ادامه مطلب ...

پاسخ باستان شناسان به خوشنویس

 

اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویان باستان شناسی:

سخنان خوشنویس درباره آرامگاه کوروش خیالبافی است و پایه علمی ندارد

به تازگی، رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، احمد خوشنویس، در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفته است که یکی از اولین برنامه‌های کاری او جست‌وجو برای «یافتن بقایای جسد کوروش بزرگ» در پاسارگاد است. وی گفته است که کورش به دست قوم «هون» کشته شده و برای حمل پیکرش به پاسارگاد حتماً باید آن ­را مومیایی ­کرده باشند. همچنین گفته­ است که پلان آرامگاه کورش از آرامگاه­های مصری اقتباس شده و مقبره موجود در بالای آرامگاه یک «مقبره‌ی کاذب» است و «اگر احیانا جسدی از کوروش وجود داشته باشد، ممکن است در سردابه‌ای زیر این مقبره و حدود 35 متری عمق زمین باشد.» در پاسخ به این سخنان احمد خوشنویس، اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویان باستان شناسی با انتشار بیانیه‌ای به اشتباهات فاحش علمی در سخنان این مقام مسئول درباره یک «شخصیت تاریخی و محوطه میراث جهانی» که آشکارا با دستاوردهای دانش باستان­شناسی منافات دارد اشاره کرده و توضیحاتی کارشناسی را ارائه نموده است. در بیان‌نامه اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویان باستان شناسی که نسخه‌ای از آن برای انتشار به « ایران‌نامه» سپرده شده، آمده است:

ادامه مطلب ...

استوانه کورش به ایران آمد

 

منشور حقوق بشر کورش بزرگ به خانه بازگشت

منشور حقوق بشر کوروش امروز صبح وارد ایران شد تا به مدت چهارماه به صورت امانت در موزه ایران باستان در پیش روی دیدارکنندگان و دوستداران فرهنگ و تمدن ایران قرار گیرد. به گزارش "مهر"، استوانه کورش فردا شنبه با حضور رئیس موزه بریتانیا و نمایندگانی از دو کشور ایران و انگلستان از محفظه ویژه خارج و پس از اعتبارسنجی برای نمایش همگانی آماده خواهد شد. این سند معتبر تاریخی ایرانیان که بیش از صد و سی سال است در بخش ایران باستان موزه بریتانیا نگهداری می‌شود، امروز توسط «جان کرتیس» مدیر بخش خاورمیانه موزه بریتانیا به صورت پلمپ شده و با حفاظت ویژه به موزه ملی ایران تحویل و در خزانه آن قرار گرفت. منشور حقوق بشر کوروش استوانه‌ای از جنس گِل رُس پخته با ۲۳ سانتیمتر طول و ۱۱ سانتیمتر عرض است که به فرمان کوروش بزرگ شاهنشاه هخامنشی ساخته شد و در سال ۱۲58خورشیدی هنگام کاوش‌های باستان‌شناسی در ویرانه‌های بابل در میان‌رودان، توسط هرمز رسام، باستان‌‌شناس بریتانیایی پیدا شد و از آن زمان تاکنون در بخش «ایران باستان» موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می‌شود و تنها یکبار به هنگام جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی برای چند روز به ایران آورده شد و به نمایش در آمد. این استوانه که از آن با عنوان‌هایی همچون «نخستین منشور حقوق بشر» یا «منشور آزادی بشر» نام برده می‌شود دربرگیرنده فرمان کورش بزرگ هخامنشی به خط و زبان بابلی نو (اکدی) است که در سال 538 پیش از میلاد به هنگام آزاد سازی بابل صادر شده است و از رفتار انسانی کورش بزرگ با مردم به هنگام آزادسازی بابل و احترام به همه ابعاد حقوق بشر توسط او حکایت می‌کند. منشور حقوق بشر کورش در سال ۱۹۷۱ میلادی از سوی سازمان ملل به بسیاری از زبان‌های رسمی آن سازمان ترجمه و منتشر شد و نسخه ای از آن در مقر اصلی سازمان ملل در شهر نیویورک در محیط بین تالار اصلی شورای امنیت و تالار قیومیت نگهداری می‌شود. از چندی پیش که خبر احتمال ورود منشور حقوق بشر کورش به ایران منتشر شده بود، سازمان‌های دوستدار میرات فرهنگی از سراسر جهان ابراز نگرانی کردند که ممکن است مسئولان سازمان میراث فرهنگی ایران و موزه ایران باستان توانایی یا اراده کافی را برای حفاظت از این سند ارزشمند تاریخی در برابر آسیب‌های احتمالی نداشته باشند. اکنون با این که این ابراز نگرانی‌ها همچنان ادامه دارد، شنیده‌ها از شهرهای مختلف کشور حاکی است که گروه‌های علاقه‌مندان تصمیم دارند با تشکیل کاروان‌های کوچک و بزرگ برای دیدار از این سند ارزشمند تاریخی به تهران و موزه ایران باستان سفر کنند.