ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

نمایش عکس‌های حقیقی در اصفهان


عکس‌های حقیقی در اتاق آبی به نمایش درآمد !

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: عکس‌های سفر حقیقی در گالری اتاق آبی شهر اصفهان به نمایش درآمد. در این نمایشگاه، 22 عکس از مجموعه "سفر اول"  ابراهیم حقیقی در برابر دید دوستداران هنر حقیقی قرار گرفت. او این عکس‌ها را در سال‌های 1348 تا 1352 و در دوران دانشجویی، با دوربین آنالوگ نیکون و نگاتیو سیاه و سفید کداک گرفته است.

عکس‌های این مجموعه از شیوه زندگی مردم، معماری، جلوهای طبیعت و دورنمای شهرهای مختلف از جمله اصفهان، یزد، کرمان، بندر انزلی و... گردآوری شده است.

حقیقی درباره انگیزه‌اش از ثبت این عکس‌ها گفت: «در آن زمان برای من به عنوان یک جوان دانشجوی تهرانی هریک از شهرها دارای دیدنی‌های شگفت‌انگیز و زیبایی‌های غریبی بود که تلاش می‌کردم آنها را از دریچه دوربین به تصویر بکشم.»

وی افزود: « در برخی از این عکس‌ها جلوه‌های از بافت تاریخی شهرهایی مثل یزد و اصفهان را می‌بینیم که امروز دیگر به آن صورت وجود ندارد و بناهای بافت متفکرانه و معمارانه تاریخی آن زمان جای خود را به برج‌های زشت امروزی داده‌اند و اگر بیاییم و عکس‌های آن زمان را در کنار عکس‌های امروز به نمایش در آوریم، متوجه بلایی که بر سر بافت تاریخی شهرهایمان آمده خواهیم شد.»

نمایشگاه عکس‌های سفر ابراهیم حقیقی نخستین تجربه نمایشگاهی او در اصفهان است. وی ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک بتواند یک نمایشگاه اختصاصی با موضوع اصفهان در این شهر برگذار کند که دربرگیرنده گزیده ای از عکس‌های او از سفرهای متعددش به اصفهان باشد.

این نمایشگاه که از روز آدینه 24 آذرماه 91 کار خود را آغاز نمود، به مدت یک هفته در گالری اتاق آبی به نشانی میدان بزرگمهر، خیابان مشتاق اول، انتهای کوچه روشن، کنار مادی نیاصرم، کاشی 31 برپاست.

ادامه مطلب ...

'گزارشی از وضعیت نگران کننده بیشه ناژوان



ناژوان بمیرد، نفس اصفهان می‌گیرد! 

گزارش و عکس: معصومه شهباز

ناژوان در باغ‌شهر اصفهان فریاد غربت سر می‌دهد و سوداگران، اندیشه ساخت و ساز از سر می‌گذرانند. غافل از آن که اگر ناژوان جای خانه شود اصفهان دیگر جای زندگی نیست. اصفهان دومین شهر آلوده کشور است و حالا این بیشه که حکم ریه شهر را دارد بیم نابودی‌اش می‌رود.

به گزارش خبرگزاری میراث‌فرهنگی، بیشه ناژوان بعد از زاینده رود دومین میراث طبیعی باغ‌شهر اصفهان است که بعد از خشکیده شدن رگ حیاتی شهر، ساز نابودی‌اش کوک شده است. قطع درختان باغ‌ها و تبدیل زمین‌های آن به اراضی کشاورزی از یک سو و نبود آب کافی و نهایتا تبدیل شدن اراضی کشاورزی به زمین‌های بایر از سویی دیگر، کارکرد ناژوان را به عنوان ریه شهر اصفهان مختل کرده‌ است.

 روند نابودی ناژوان شتابناک شده و نجواهای ایجاد باغ‌ویلا به عنوان برنامه پیش‌بینی شده در محدوده ناژوان از سوی برخی از مدیران شهری شنیده می‌شود. انگیزه ایجاد باغ ویلا در نگاه اول حفظ باغهای ناژوان است اما تبعات آن زمانی رخ نمایی می‌کند که روند ساخت و ساز با انگیزه‌های تجاری سرعت گرفته و ناژوان را عریان از درخت کند. روندی که اگر آغاز شود ساختار ناژوان از حالت طبیعی خارج و نفس اصفهان می‌گیرد.

 با توجه به وضعیت قرار گرفتن ناژوان در مسیر بادهای غربی – جنوب غرب به شمال شرق و قرار گرفتن اکثر صنایع آلاینده در غرب اصفهان، این بیشه به عنوان فیلتر طبیعی برای شهر اصفهان عمل می‌کند. کارشناسان معتقد اند هرگونه دخل و تصرف و تغییر در ساختار طبیعی ناژوان موجب تشدید وضعیت بحرانی آلودگی شهر اصفهان شده و وضعیت خطرناکی برای کلان شهر اصفهان به وجود خواهد آورد.

ادامه مطلب ...

اصفهان از نگاه یک کارتونیست



 اصفهان در دو اثر از پیام پورفلاح


سپاس از چهار چهره نامدار اصفهان


تندیس دوستدار اصفهان

به چهار استاد بزرگ اصفهانی تقدیم شد

ایران‌نامه – شاهین سپتا: در چهارمین همایش هفته اصفهان،  از استاد عباسعلی پورصفا (هنرمند نگارگر)، استاد مرتضی تیموری (کتاب‌شناش)، استاد لئون میناسیان (ارمنی شناس)، و دکتر عباس ادیب (پزشک برجسته) تجلیل به عمل آمد و «تندیس دوستدار اصفهان» به پاس یک عمر تلاش و کوشش مداوم برای شهر اصفهان از طرف انجمن دوستداران اصفهان به آنها تقدیم شد. برای آشنایی بیشتر با زندگی و کوشش‌های این استادان نامدار، به زندگی آنها نگاهی گذرا خواهیم داشت:

ادامه مطلب ...

نوشتار ویژه به مناسبت روز اصفهان


نغزکاریِ بنّایِ اصفهانی در سـمرقند و باکـو

نوشته: مهندس یاغش کاظمی (عضو هیئت‌ علمیِ دانشگاه آزاد اسلامی واحد رامسر)

نوشته شد به مناسبتِ روز ِ نکوداشتِ اصفهان، اوّلِ آذر ماهِ 1391، جهتِ انتشار در "ایران‌نامه"

 

از عصرِ طلاییِ معماریِ ایرانی، سال‌ها گذشته است؛ عصری که در آن، استادانی چـون «علی‌اکبر اصفهانی»، «محمّدرضا اصفهانی»، و «محمّدعلی اصفهانی»، با طرح‌افکندن‌ِ  «مسجد جامع عبّاسی ـ‌1020 هـ.ق»، «مسجد شیخ لطف‌الله ـ‌1028 هـ.ق»، و «مسجد حکیم ـ‌1067 هـ.ق»، شـهر اصفهان را عرصه‌ی ظهور و نمودِ خلاقیت‌ها و بدایع و ظرایفِ معماریِ دوران ساخته بودند.

نگارنده اگر بخواهد از آوازه‌ی معماران‌ِ اصفهانی در دارالاسـلام، پیش از این عصر، سخن براند، نمی‌تواند از شگفت‌زدگیِ خود نگوید که چـون به هنگامِ بازدیدش از «گـورِ امیر تیمور» در سـمرقند، در پیِ یافتنِ نامِ معمارِ آن بنایِ رفیع برآمد، این نامِ خوش بر فرازِ سَـردرش، خسـتگیِ سفرش فرو ‌نشاند:

«عَمل العَبد الضّعیف محمّدبن محمود البنا الاصفهانی»

 


ادامه مطلب ...

سروده مرتضی مشتاقی


بر مزار زاینده رود

مرتضی مشتاقی

 عکس اثر مهرداد سپهر


اصفهانی بود و یک زاینده رود / زنده رودش گشته اکنون مرده رود

بود امواجش خروشان سال‌ها / هیچ کس را یادی از خشکی نبود

ساحلش سرسبز چون باغ بهشت / بلبلان سرمست آواز و سرود

گر صفاهان گشت نام اصفهان / از صفای روح بخش رود بود

بسترش اکنون کویری بیش نیست / شکوه‌های ما ندارد هیچ سود

ما ندانستیم قدر آن عزیز / ناسپاسی‌های ما خشکش نمود

داغ آن بر دیده و دل‌ها نشست / گریه باید کرد بهرش رود رود

از خدا خواهیم بارانی ز لطف / تا دوباره زنده گردد زنده رود

 

گزارش همایش هفته اصفهان


چهارمین همایش هفته اصفهان برگذار شد

ایران‌نامه: چهارمین همایش هفتۀ اصفهان با موضوع "شهر خلاق و باغ‌شهر اصفهان" با حضور جمع پرشور دوستداران اصفهان برگذار شد. این همایش یک روزه، دوم آذرماه 1391 در تالار امیرکبیر دانشگاه آزاد خوراسگان از ساعت 9 بامداد تا 18 پسین برپا شد.

در ابتدای همایش دکتر عبدالله جبل‌عاملی از طرف دکتر احمدعلی فروغی رئیس دانشگاه خوراسگان به حاضران خوش‌آمد گفت. وی در سخنانش ابراز امیدواری کرد که برگزاری چنین نشست‌های بتواند به بیان بهتر ارزش‌های شهر تاریخی اصفهان کمک کند تا بهتر بتوانیم برای حفظ این ارزش‌ها گام برداریم. وی همچنین ابراز تاسف کرد که شهر تاریخی اصفهان هنوز از داشتن یک نشریه اصفهان‌شناسی وزین محروم است.

در ادامه، دکتر سیروس شفقی رئیس هیات مدیره انجمن دوستداران اصفهان، ضمن سپاس‌گزاری از حاضران در همایش و همکاری دانشگاه خوراسگان که همواره از حرکت‌‌های علمی حمایت کرده است، تاکید کرد: شهر خوب، شهری است که فرهنگ‌ساز باشد و اصفهان چنین شهری است و حضور انجمن‌های ادبی، فرهنگی، هنری، علمی، اجتماعی و ... فراوان در سطح شهر یکی از نشانه‌های زنده و پویا بودن فرهنگ در این شهر است. انجمن دوستداران اصفهان هم یکی از این تشکل‌های مردمی است که همه ساله یکم آذرماه «روز اصفهان» را گرامی داشته و خوشبختانه برای چهارمین سال پی در پی، همایش هفته اصفهان را برگذار کرده است تا گامی برای شناخت و پاسداشت اصفهان برداشته باشد.

ادامه مطلب ...

اصفهان و توسعه ناپایدار


درهای توسعه پایدار به روی اصفهان بسته است!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: شهر تاریخی اصفهان به لحاظ جمعیت پس از تهران و مشهد سومین شهر بزرگ ایران است؛ اما با وجود پتانسیل‌های فراوان، این شهر همچنان در شمار شهرهای در حال توسعه ایران باقی مانده است و درهای توسعه پایدار همچنان به روی اصفهان بسته است.

20 سال از زمانی که در سال ۱۹۹۲ در «کنفرانس زمین» توسعه پایدار تعریف شد، می‌گذرد. پایداری وضعیتی است که در آن مطلوبیت امکانات موجود در طول زمان کاهش نمی‌یابد و به توانای اکوسیستم‌ها برای تداوم کارکرد در آینده نامحدود مربوط می‌شود، بدون آنکه به کاهش منابع و یا بار بیش از حد بر منابع منجر شود. بنابراین توسعه پایدار فرایندی همه جانبه است در استفاده از منابع، هدایت سرمایه گذاری‌ها، و سمت‌گیری توسعه فن‌آوری که با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. توسعه پایدار سعی دارد به پنج نیاز اساسی پاسخ گوید: تلفیق حفاظت و توسعه، تامین نیازهای اولیه زیستی مردم، دست‌یابی به عدالت اجتماعی، تنوع فرهنگی، و حفظ یگانگی اکولوژیکی.

چند سال است که یکم آذرماه از سوی اصفهان شناسان به عنوان روز اصفهان نامگذاری شده است و هرساله در چنین روزی در گوشه و کنار شهر جلساتی برای بررسی و ریشه یابی مشکلات و مسائل شهر توسط سازمان‌های مردم نهاد برگذار می‌شود و دیدگاه‌های مختلف کارشناسان در موضوعات مختلف شهری بیان می‌شود. اما این که چقدر مدیران شهری به این انتقادها و دیدگاه‌ها توجه می‌کنند و تا چه اندازه توسعه پایدار شهر در دستور کار آنان قرار دارد، موضوع مهمی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.

ادامه مطلب ...

پیام دکتر دهقانی به مناسبت روز اصفهان


 

 

اصفهان، پایتختی چند فرهنگی بوده است

دکتر محمود دهقانی

به عنوان یک ایرانی عاشق اصفهان، به دلسوزانی که در اصفهان خدمت می‌کند به ویژه به همه دست اندرکاران "همایش هفته اصفهان" درود می فرستم. اصفهان از دیر باز آبروی ایران بوده و هست. از همین شهر اصفهان بود که نام ایران در سراسر جهان پیچید و پرآوازه تر شد. معماری اصفهان زبانزد خاص و عام و مورد بازدید گردشگران درونی و جهانگردان سراسر جهان است.

 این شهر آوردگاه فرهنگ ها و ادیان بود و روزگاری اروپاییان هنرمند در این شهر گالری هنر بر پا کرده بودند و پیروان ادیان گوناگون نیایشگاه های خود را به دلخواه خود تزئین می کردند.

اهمیت اصفهان از آنجاست که حتا اروپاییان نیز با تاریخ برجسته خود در مورد هارمونی فرهنگی در این شهر زبان به تحسین گشودند.  تاورنیه در مورد اصفهان می گوید : "در مجمعی رسمی حساب کردم به سیزده زبان اصلی از جمله لاتینی ،فرانسه،  آلمانی، هلندی، ایتالیائی، پرتقالی، فارسی، ترکی، عربی، هندی، شامی و مالایی"، صحبت می‌کردند.

اگر امروز در کشورهایی چون ایالات متحده امریکا، استرالیا ، کانادا و نیوزیلند صحبت از جامعه چند فرهنگی می‌کنند، اصفهان در بیش از چهار سده پیش چند فرهنگی‌ترین پایتخت جهان بود و الگوبرداری‌های فرهنگی امروز در برخی کشورها در چهار گوشه جهان از روزگار پیشین این شهر زیباست.

مردم باهوش و پرتلاش اصفهان در امور بازرگانی و هنر و فرهنگ  نه تنها زبانزد  مردم سراسر ایران بلکه مورد تحسین اروپاییان نیز بوده‌اند. شاردن طلا فروش و جهانگرد فرانسوی می گوید: "هنگامی که شاهی (پیشوایی) عادل و زیرک بر اورنگ این کشور تکیه‌زده باشد و با پیشگیری از بیدادگری‌های راهزنانه وزیران، از قوانین مراقبت به عمل آورد، می‌توان گفت ایران خوشبخت‌ترین امپراتوری های جهان است".  

اینجانب به سهم خود از همه دست اندرکاران چهارمین همایش هفته اصفهان، به ویژه از استادان و مسئولان گرامی دانشگاه آزاد خوراسگان سپاسگزار بوده و امیدوارم مسئولان نهادهای دیگر نیز، برای برپایی این کار شایسته فرهنگی پیش قدم باشند.

با ارادت و اخلاص محمود دهقانی از سیدنی استرالیا

ادامه مطلب ...