گزارش روز کورش: 7 آبان 94

گزارش اختصاصی از هفتم آبان ماه 94

روز جهانی کورش بزرگ، پرشورتر از سال های گذشته برگذار شد

 

ایران نامه- شاهین سپنتا: روز کورش، هفتم آبان، امسال از همه سال های پیش پرشورتر برگذار شد. با همه شایعاتی که از چند روز پیش از آن بر سر زبان ها بود مبنی بر اقدامات امنیتی گسترده برای جلوگیری از  برگزاری هرگونه مراسم بزرگداشت کورش در محوطه پاسارگاد، در روز هفتم آبان چند هزار نفر از هم میهنان در پاسارگاد گردهم آمدند و با شور و اشتیاقی افزون تر از سال های گذشته این روز را گرامی داشتند.

حضور هم وطنان کرد و لر و بختیاری با لباس های کردی و لری در محوطه پاسارگاد در حالی که دست در دست یکدیگر داشتند و یا در حال سلام نظامی به کورش بزرگ و یا سرخم کردن در برابر جایگاه او در تاریخ و تمدن ایران بودند، نشان از تاثیر ژرف کورش بر همبستگی همه اقوام ایرانی از دیرباز تاکنون دارد.

بسیاری از خانواده ها با گل و شیرینی به دیدار آرامگاه کورش می شتافتند. جوانانی از سراسر ایران در حالی که دستان یکدیگر را به نشانه اتحاد و همبستگی بلندکرده بودند، یک صدا سرود ملی " ای ایران" می خواندند.

حضور برخی چهره های فرهنگی همچون شاعر ملی استاد مصطفی بادکوبه ای نیز در میان جوانان و خواندن سروده های ملی- میهنی بر شور و شوق این مراسم افزود. 

درخواست برای ثبت روز کورش

درخواست چند هزار نفری ایرانیان از رئیس جمهور

برای نام گذاری رسمی هفتم آبان در تقویم به نام کوروش بزرگ

ایران نامه: در آستانه هفتم آبان، چند هزار تن از ایرانیان با امضای یک دادخواست نامه (پتیشن) خطاب به رئیس جمهور از وی خواستار شدند که هفتم آبان ماه در تقویم رسمی کشور به نام  "روز کورش بزرگ" ثبت شود.

در این نامه که با "انگیزه پاسداشت همبستگی ملی و نکوداشت ارزش های بازمانده از کورش بزرگ" به صورت فراجناحی و غیر سیاسی نگاشته شده، با اشاره به میراث تاریخی مشترک برجای مانده از کورش بزرگ برای همه ایرانیان با هر دین و زبان و قوم  از رییس جمهور درخواست شده است: «ما امضاکنندگان این درخواست، با انگیزه پاسداشت همبستگی ملی و نکوداشت ارزش های بازمانده از کورش بزرگ، از شما به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور خواستاریم که روز هفتم آبان ماه هر سال که یادروز صدور منشور حقوق بشر کورش بزرگ است، در تقویم رسمی کشور به عنوان “روز کورش بزرگ” ثبت شود.»

متن این دادخواست نامه که تا زمان مخابره این خبر به امضای بیش از 13 هزار تن رسیده، به این شرح است: 

پژوهشی درباره موشخوشو

نگاهی به یافته های باستان‌شناسان درباره نماد جانوری مردوک در ایران

رد پای موشخوشو از بابل تا پارس!

پژوهش: شاهین سپنتا

هیات باستان‌شناسی ایران و ایتالیا، بنایی را در نزدیکی تخت‌جمشید و در تپه باستانی «تل آجری» یافتند که در آن ردپای معماری بابلی در دوره هخامنشی دیده می‌شود. کشف آجرهای لعابدار با نقش جانوران استوره ای و مقایسه  آنها با آجرهای لعابدار دروازه معبد ایشتار در بابل این احتمال را تقویت می کند که این بنا نیایشگاهی از دوره کوروش بوده است که زیر نظر معماران و هنرمندان بابلی ساخته شده است. یکی از این نقوش جانوری مربوط به «موشخوشو»، نماد جانوری خدای بایل «مردوک» است. نمادی که پس از آن، در هنر هخامنشی دیده نشد.

به باور باستان شناسان احتمالا پس از آزادسازی بابل، کوروش به کاهنان بابلی اجازه داده است در پهنه پارس یعنی در خاستگاه هخامنشیان بنایی ساخته شود و این بنا تا دوران داریوش اول هم وجود داشته اما گویا پس از داریوش،‌ شاهان هخامنشی به دلایل سیاسی این بنا را تعطیل و به مرور  زمان تخریب کردند. این موضوع البته هنوز اثبات نشده‌است. اما اینکه این بنا در دوره داریوش هخامنشی با صبر و شکیبایی مذهبی تحمل شده و با رویکرد خشایارشا به  اهورامزدا  کارکردی دیگر  پیدا کرده است، پرسش هایی است که تحقیقات باستان‌شناسی آینده در جستجوی پاسخ آن خواهد بود.

اما  پرسش هایی که در این نوشتار به آنها می پردازیم: نخست این که «موشخوشو» چیست؟ آیا یک جانور افسانه ای است یا یک نماد جانوری واقعی برای مردوک خدای بابلیان است؟ و دیگر این که ارتباط بین «موشخوشو» و مردوک از کجا سرچشمه گرفته است؟ و چرا آن طور که باستان شناسان باور دارند، پس از کورش در دوران هخامنشی به این نماد توجه نشده است؟

بیانیه به مناسبت هفتم آبان ماه

بیانیه دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران

خواهان ثبت روز هفتم آبان‌ماه به نام «روز ایران» 

 در تقویم رسمی کشور هستیم

هفتم آبان‌ماه سال 539 پ.م. ــ برابر با سومین روز از ماه آراهسمنو از هفدهمین سال سلطنت نبونید ــ و هفده روز بعد از ورودِ بدون جنگ سپاهیان کوروش به رهبری اوگبارو، کوروش بزرگ طی مراسمی سنجیده و از پیش طراحی‌شده به بابل وارد شد و مورد استقبال مردم قرار گرفت؛ روزی که نقطه‌ی عطفی در تاریخ ایران و جهان است.

در بُعد ملی، کوروش بزرگ با فتح بابل توانست برای نخستین بار تمام قوم‌ها و تمدن‌های ساکن ایران‌زمین را در یک کشور یگانه گرد آورد. روزِ ورود کوروش به بابل همان مقطعی از تاریخ بود که کشور ایران، به معنای کنونی­اش، آفریده شد. هر چند تا پیش از آن، یک قلمرو جغرافیایی و فرهنگی مشخص و متمایز ــ که آن را به نام ایران‌زمین می‌خوانیم ــ وجود داشت که از فلات ایران و حاشیه­ی سرزمین‌های اطرافش تشکیل می‌شد. بابل از آن پس جزوی از تمدن ایرانی بود، به طوری که در متن‌های دوره‌ی اسلامی از آن با نام «دل ایرانشهر» یاد شده و حتا تا پیش از تلاش تعمدی و برنامه‌ریزی‌ شده‌ی حزب بعث برای زدودن زبان‌های فارسی و کردی از آن سامان تا چند دهه قبل، که با کشتار و اخراج ایرانی‌تباران از آن سرزمین همراه بود، این پیوستگی آشکارا دیده می‌شده است.

روز جهانی کورش در شیراز

نکوداشت روز جهانی کورش در شیراز

انجمن مهرگان شیراز، روز جهانی کورش را برگزار کرد. این برنامه که به مناسبت هفتم آبان ماه روز کورش در خانه هنرمندان شیراز برپا شده بود، با استقبال باشندگان روبرو شد.

به گزارش خبرنگار امرداد- سیاوش آریا، انجمن مهرگان برای هفتمین سال پی در پی، روز جهانی کورش را پاس‌داشت. این انجمن در سال‌های گذشته برای نخستین بار در ایران روز کورش را در پاسارگاد در کنار آرامگاه این شهریار هخامنشی برگزار کرده بود و پس از آن در پارسه، نقش رستم و خانه هنرمندان این روز بزرگ را پاس داشته است.

سرود ای ایران و نماهنگی از چکامه کورش سروده استاد هما ارژنگی، آغازگر برنامه بود.  در این همایش دبیر انجمن مهرگان شیراز درباره کورش و جایگاه فرمان تاریخی او که به نخستین منشور حقوق بشر نامور است به سخنرانی پرداخت. وی گفت: «پژوهش‌گران باختری بیش از همه جهانیان به شخصیت، رفتار و منش کورش پرداخته‌اند و آثار بسیاری را از خود به جای گذاشته و این نشان از ارجمندی این شاهنشاه ایرانی نزد آنان است. دوست و دشمن، او را ستایش کرده و در برابر او سر کرنش فرود آورده و به نیکی از او یاد کرده و هنوز هم چنین می‌کنند.»

دبیر انجمن مهرگان ادامه داد : «آغاز شاهنشاهی کورش و ورود او به بابل را نباید به عنوان یک رخداد معمولی یاد کرد بلکه باید در جایگاه یک دگرگونی ویژه و نقطه عطفی در تاریخ جهانیان بر شمرد و ارزیابی کرد که دورانی نوین را نه درتاریخ ایران و میان رودان که در تاریخ همه بشریت به وجود آورد.»
دبیر انجمن مهرگان، به این شبه که آیا کورش همان ذوالقرنینی است که در نسک‌های دینی آمده است و برخی از نویسندگان و پژوهش‌گران ازآن یاد می‌کنند، پرداخت و گفت : «ذوالقرنین هیچ پیوندی با کورش بزرگ ندارد و این دیدگاه عامیانه از دید باستان شناسی، هنر و حتا تاریخ قابل دفاع نیست. نخستین بار ابوالکلام آزاد نویسنده و سفیر فرهنگی هند، این نظریه را بیان کرد. جالب است بدانیم روان‌شاد استاد علی سامی از آزاد دعوت کرد که به شیراز آمده و از نزدیک پاسارگاد را ببیند اما وی بیمار شده و هیچ‌گاه نتوانست از نزدیک تندیس نامور به کورش در پاسارگاد را ببیند و بر پایه باورها و پندارهای خود ذوالقرنین را به کورش نسبت داد و کتابی را هم در این مورد چاپ کرد که دکتر باستانی پاریزی آن را برگردان کرد. اما این کتاب پر از اشتباه و ایراد تاریخی است و جنبه علمی ندارد و شوربختانه دیگران بدون پژوهش و تحقیق به پیروی از آن نسک‌های زیادی را روانه بازار کردند که بیشتر به افسانه می‌ماند تا تاریخ.»

این گردهمایی با اجرای  سخنرانی درباره شخصیت کورش و برنامه های ادبی و هنری شاد و سرشار از مهر میهن ادامه یافت و به پایان رسید.

همزمان با روز جهانی کورش بزرگ

کهسازه آرامگاه کورش در پردیس دانشگاه تهران برپا شد

کهسازه آرامگاه کورش بزرگ به مناسبت روز جهانی کورش در دانشگاه تهران برپاشد. به کوشش انجمن علمی دانشجویان دانشگاه تهران، ماکت آرامگاه کوروش در پردیس مرکزی دانشگاه تهران جای گرفت. این ماکت که به مناسبت روز گرامی داشت کورش بزرگ به این محل آورده شد، تا روز هفتم آبان در این مکان باقی خواهد ماند. هشت سال پیش، دانشجویان مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این ماکت را ساختند که تا این زمان، در همان مرکز نگهداری می‌شد و در معرض دید نبود.

پیش از این و در اقدامی مشابه نیز گروهی از دانشجویان ایرانی در پراگ، ماکت آرامگاه کورش را با اندازه های اصلی در پایتخت جمهوری چک و در محوطه دانشگاه پراگ بر پا کرده بودند.

آیین روز کورش در اصفهان

بزرگداشت روز جهانی کورش در اصفهان

  هفتم آبان ماه، روز جهانی کورش در اصفهان گرامی داشته شد. در گردهمایی دوستداران فرهنگ ایران در اصفهان، دکتر رضا عبدالهی به سخنرانی پرداخت.  این پژوهشگر گاهشماری‌های ایرانی در سخنان خود درباره اهمیت روز کورش گفت: «گرچه ممکن است به خاطر دشواری‌هایی که در کار تطبیق گاهشماری‌ها وجود دارد و با توجه به این که گاهشماری هخامنشی خورشیدی – مهی بوده است، نتوانیم با قطعیت، تاریخ معینی را برای برخی رویدادهای 2500 سال پیش مشخص کنیم اما نباید از اهمیت توجه به  تعیین یک روز نمادین به نام کورش بزرگ در تقویم خود غافل شویم.»

نویسنده کتاب «تاریخِ تاریخ در ایران، گاهشماری‌های ایرانی» در ادامه افزود:  «من معتقدم باید یک روز –حتی اگر نمادین هم باشد- به نام کورش در تقویم ما ثبت شود و الان چند سال است که مردم روی 7 آبان به اتفاق نظر رسیده اند که قابل احترام است.»

استاد تاریخ دانشگاه اصفهان در ادامه با اشاره به ویژگی های برجسته کشورداری کورش بزرگ و شیوه مردمداری او، با اشاره به اسناد دست اول آن دوران برخی از زوایای شخصیت کورش بزرگ را تشریح نمود.

بخش دیگری از سخنان دکتر عبدالهی، درباره بررسی‌های او روی لوح های گلین یافت شده در تخت جمشید که هم اکنون در دانشگاه شیکاگو نگهداری می شوند، بود. وی با استناد به این لوح ها، به بررسی ساختار اداری دوره هخامنشی پرداخت.

این گردهمایی که با سروده "کورش بزرگ" اثر استاد هما ارژنگی آغاز شده بود با اجرای سرود "ای ایران" توسط گروه موسیقی سنتی "آوا"  و همخوانی و قیام باشندگان پایان یافت. عکس ها در ادامه ... 

به فرخندگی روز جهانی کورش بزرگ

ترانه سرود "کورش بزرگ"

با صدای جمشید مشایخی و دانیال دادور اجرا شد

پیام جهانی کورش بزرگ الهام بخش بسیاری از هنرمندان بوده و هست. یکی از این آثار هنری شنیدنی که با الهام از منشور حقوق بشر کورش بزرگ به تازگی منتشر شده، قطعه حماسی «کورش بزرگ» نام دارد که با صدای دو تن از هنرمندان کشورمان بر اساس ترانه سرودی از بابک صحرای اجرا شده است. بخش آغازین و پایانی این اثر دکلمه ای زیباست با صدای گرم استاد جمشید مشایخی هنرمند سینما و متن ترانه سرود را دانیال دادور اجرا کرده است. این قطعه حماسی یکی از پرهزینه ترین تک آهنگ های موسیقی مجاز کشور است، که ملودی آن اثر مشترک دانیال دادور و نیکان ابراهیمی است و تنظیم آن را نیز نیکان انجام داده است.

قطعه «کوروش بزرگ» به صورت زنده ضبط شده و نوازنده های خوبی همچون رضا تاجبخش، فیروز ویسانلو، علی جعفری پویان، میثم مروستی و کریم قربانی در آن به نوازندگی پرداخته اند. ضبط این اثر دراستودیو پاپ و میکس و مسترینگ آن توسط ناصر فرهودی و میلاد فرهودی انجام شده است. برای تولید این قطعه حدود یک سال زمان صرف شده  است. این ترانه سرود را در اینجا بشنوید و متن آن را در ادامه بخوانید: 

به مناسبت یادروز جهانی کورش

بختیاری ها کورش بزرگ را پدر مهربان خود می دانند

مهرناز شهباز

کوروش بزرگ هخامنشی یکی از نامورترین ابرمردان ایرانی است که ایرانیان با هر دین و آیین و از هر تیره او را دوست دارند.

 فرهنگ و تاریخ ایران و چهره های بزرگ تاریخ کشور و پهلوانان شاهنامه در دل مردم بختیاری نیز که از روزگار باستان دلبسته این آب و خاک بوده و هستند، جایگاهی ویژه داشته اند. در سال های پسین و پس از چاپخش هزاران کتاب و پژوهش درباره دوران هخامنشی و جایگاه بلند کورش بزرگ، این ابرمرد راستین تاریخ ایران نیز جای خود را در دل مرمان بختیاری باز نمود.  امروز کورش بزرگ نزد همه مردم ایران از چنان جایگاهی برخوردار است که همچنان می تواند پیوند دهنده همه تیره های ایرانی بوده و همبستگی ملی را پایدار سازد.

کوروش دوم که به کوروش بزرگ نامزد است، بنیان‌گذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی بود که در بین سال‌های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر گسترده‌ای پهناور از آسیا فرمان می راند. کوروش در استوانه خود که در بابل یافت شد، خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نواده کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیش‌پیش، شاه بزرگ انشان، از خانواده‌ای که همیشه پادشاه بوده‌است» می شناساند.

 در بهار سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش آهنگ آزاد سازی بابل را داشت. به گواهی اسناد تاریخی و باور پژوهشگران، آزاد سازی بابل بدون جنگ بوده‌ است. هفده روز پس از آزاد سازی بابل، در روز ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد، خود کوروش وارد پایتخت شد. رویدادنامهٔ نبونید در این‌باره گزارش می‌دهد: «شاخه‌های سبز پیش پای او گسترانده شد. شهر پر از صلح و آرامش بود. کوروش برای سراسر سرزمین‌های بابل صلح را بشارت داده بود.»