ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

گزارش اکتشاف غار سنگ آویز


اکتشاف غار سنگ آویز در استان چهار محال بختیاری

ایران‌نامه- شاهین سپنتا: غار سنگ آویز واقع در کوه تاپو در نزدیکی روستای دزک از شهرستان فرخ شهر در استان چهارمحال و بختیاری توسط غارنوردان جوان اصفهانی مورد اکتشاف قرار گرفت. غار سنگ آویز از نوع چاهی با سنگ‌های کنگلومرا و آهکی است که دهانه آن توسط فشارهای تکتونیکی باز شده است. وجود سنگ‌های کنگلومرا در بیرون دهانه غار و سنگ‌های آهکی در داخل غار از ویژگی‌های ساختاری این غار است. سرپرستی این اکتشاف را مهرداد حاجی هاشمی بر عهده داشته و رضا حسینی، بهمن صفری، و صادق صفری در این گروه در اکتشاف غار سنگ آویز مشارکت داشته اند. گزارش تیم غارشناسی از این اکتشاف را در که در اختیار ایران‌نامه قرار گرفته در ادامه بخوانید و تصاویری دیدنی از آن را ببینید: 

ادامه مطلب ...

تائید مجدد خبر قطع درخت چنار کهنسال نیاسر

 

خبر قطع چنار کهنسال مسجد امام حسن عسکری نیاسر تائید شد

پس از انتشار خبر مربوط به قطع چنار کهنسال مسجد امام حسن عسکری نیاسر در پایگاه آگاهی‌رسانی ایران نامه و بازتاب گسترده این خبر در رسانه‌های درون مرز و برون مرز، یکی از یادداشت‌نویسان در سایت خود مدعی شده است: «با پیگیری‌هایی که نگارنده از طریق منابع محلی انجام داد، متوجه شد که خبر از اصل و اساس دروغ بوده است و چنار مشهور کهنسال نیاسر بر جای خود ایستاده است». این فرد همه رسانه‌های خبری و تحلیلی منتشر کننده این خبر را به «دروغ‌پردازی» و «انتشار خبر نادرست» و « مقدمه‌چینی‌ای برای تخریب‌های جدید» متهم نموده است.

پس از انتشار مطلب یادداشت‌نویس مذکور که زیر نام سایت «پژوهش‌های ایرانی» فعالیت می‌کند، اداره میراث فرهنگی استان اصفهان با انتشار گزارشی بر روی پایگاه اطلاع رسانی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان، ضمن تائید خبر قطع درخت چنار کهنسال نیاسر افزود: «به گزارش اداره امور فرهنگی، روابط عمومی و امور اجتماعی اداره کل استان، متاسفانه چندی پیش چنار کهنسال مزبور با همکاری هیئت امنای مسجد و جمعی از اهالی محل قطع گردید و از میان برداشته شد. لذا بر همین اساس و بر حسب این که محور تاریخی یاد شده با شماره 18106 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، پایگاه میراث فرهنگی شهرستان نیاسر با هماهنگی واحد حقوقی اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان اقدام به پیگیری موضوع و تنظیم شکوایه‌ای بر علیه متخلفان و عاملین این موضوع کرده تا زین پس از تکرار چنین رویدادهایی جلوگیری شود.»

در مورد این موضوع، خبرنگار ایران‌نامه نیز ضروری می‌داند نکاتی را به اطلاع خوانندگان برساند:

1-   خبر قطع چنار مسجد امام حسن عسکری نیاسر، که از منابع محلی و گزارش‌های مردمی دریافت شد، پیش از انتشار، از طریق منابع رسمی همچون پایگاه میراث فرهنگی نیاسر، حراست اداره میراث فرهنگی، شهرداری نیاسر و اداره امور فرهنگی، روابط عمومی و امور اجتماعی اداره کل میراث فرهنگی استان تائید شد و سپس در اختیار مطبوعات استان قرار گرفت و همزمان در ایران‌نامه نیز منتشر شد.

2-   متن گزارش دربرگیرنده عکس‌هایی واضح و گویا بود که درخت چنار مسجد را پیش از قطع شدن و پس از قطع شدن و تخریب دیوار نشان می‌داد. این تصاویر نیز به تائید مراجع رسمی فوق رسیده بود.

3-   در متن گزارش و تصاویر منتشر شده به روشنی هویداست که چنار مورد اشاره در گزارش ایران‌نامه، چنار کهنسال مسجد امام حسن عسکری بوده است و نویسنده به اصطلاح «پژوهش‌های ایرانی» با مغلطه‌نویسی سعی در انحراف اذهان عمومی نموده و کوشیده است تا چنار مشهور «پای چارتاقی» را با «چنار مسجد امام حسن عسکری» یکی فرض نموده و وانمود کند که متن گزارش نادرست است.

4-   در متن گزارش ایران‌نامه، افزون بر چنار کهنسال مسجد امام حسن عسکری، توضیحاتی نیز درباره «چنار پای چارتاقی» و وضعیت فعلی آن و همچنین چنار محله روداب نیاسر آمده و این امر جای شک و شبهه ای باقی نمی‌گذارد که متن خبر درباره چنار کهنسال مسجد امام حسن عسکری بوده و ارتباطی به دو چنار دیگر ندارد.

5-   در متن گزارش ایران‌نامه، به مراسم قربانی در پای چنار و در کنار حوض بزرگی که از آب چشمه مشروب می‌شود، اشاره شده و آن گونه که یادداشت‌نویس مذکور سعی در القاء آن به خوانندگان مطالبش دارد، در متن گزارش ایران‌نامه هیچ تاکیدی بر این که قربانی «برای چنار» انجام می‌شده، وجود ندارد.

6-   نویسنده «پژوهش‌های ایرانی» پیش‌تر نیز اخبار و گزارش‌های نادرستی را درباره کاربری چارتاقی نیاسر منتشر نموده و مدعی شده بود که این بنا و بناهای مشابه کاربری تقویمی دارند و یا سرستون‌های ساسانی اصفهان را پایه ستون فرض نموده بود که کذب بودن این ادعاها بارها توسط کارشناسان اعلام شده بود. وی به تازگی نیز در مطالبی شگفت‌آور مدعی شده است:  رسانه‌هایی که به آگاهی‌رسانی در زمینه میراث فرهنگی و طبیعی می‌پردازند «رسانه‌های دروغ‌پرداز» هستند و «عموم مخاطبان این رسانه‌ها نیز نه سواد و اطلاعاتی دارند و نه اصولاً علاقه و شناختی...».

            

  این هم تصویر چنار پای چارتاقی که هنوز پابرجاست و ربطی به چنار مسجد که قطع شد، ندارد

قطع یکی دیگر از درختان کهنسال


چنار کهنسال نیاسر قربانی شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا:  چنار کهنسال نیاسر که در شمار میراث طبیعی این شهر بود، از بُن کنده شد. چند نفر از اهالی محله تالار نیاسر با همکاری هیات امناء مسجد امام حسن عسگری، اقدام به قطع درخت چنار کهنسال و تنومند موجود در گوشه حیاط این مسجد نمودند و تنه آن را از محل خارج کرده و جای آن را سیمان ریختند. این چنار کهنسال با عُمری نزدیک به 1200 سال، در حریم چارتاقی نیاسر و در محور فرهنگی – تاریخی شهر نیاسر قرار داشت و این محور به شماره 18106 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.  پس از این رویداد پایگاه میراث فرهنگی نیاسر و شهرداری این شهر از عاملان قطع چنار شکایت کرده‌اند که پرونده در دست بررسی می‌باشد. عاملان، انگیزه خود از قطع این درخت را توسعه محدوده مسجد بیان کرده‌اند. این چنار تنومند در نزدیکی چشمه‌ای کهنسال و در محدوده مسجدی قرار داشت که به نظر می‌رسد بازمانده نیایشگاهی باستانی باشد که به مسجد تبدیل شده است. همه ساله مردم محلی در پای این درخت کهنسال و در کنار حوض بزرگی که از آب چشمه سیراب می‌شود، آیین قربانی گاوی آذین‌بندی شده را برگزار می‌کردند که به نظر می‌رسد بازمانده آیین‌های کهن باشد. اما این بار چنار کهنسال که در شمار میراث طبیعی شهر نیاسر بود قربانی زیاده خواهی مردمان شد.

ادامه مطلب ...

بحران در جنگل‌های زاگرس


رویای احیاء جنگل‌های زاگرس با بی پولی و بی آبی!

ایران‌نامه- معصومه شهباز: جنگل‌های زاگرس با ظرفیت آبی بالا، نزدیک به 40 درصد منابع آبی کشور را تامین می‌کنند اما در 30 سال گذشته وضعیت جنگل‌های زاگرس روز به روز  بحرانی‌تر شده است. به گفته کارشناسان منابع طبیعی جنگل‌های زاگرس با 90 درصد دخالت‌های انسانی، وضعیت اسفباری دارند. دو شناسه مهم  زاگرس که با مطالعه  دقیق  بررسی شده، این است که  در زاگرس در چند ساله اخیر ارتفاع درخت‌ها از میانگین 12 متر به 8 متر رسیده و بالغ بر 75 درصد از رویشگاه‌‌های زاگرس تاج پوش آنها کمتر از 25 درصد شده  است؛ و این نشان می‌دهد که  وضعیت جنگل‌های زاگرس  وخامت‌بار است. جنگل‌های زاگرس 6 میلیون هکتار وسعت دارند و تنها سالانه 10 میلیارد تومان به صیانت از این  جنگل‌ ها اختصاص داده می‌شود. این در حالی است که  هر یک از درخت‌های جنگل به عنوان یک سد کوچک آب را برای ما زخیره می‌کنند. پوشش جنگلی زاگرس کاملا منطبق با شرایط اکولوژیکی  منطقه بوده و گونه های پوششی  در این مناطق با حداقل بارندگی  مستقر شده اند. زاگرس  منبع تولید آب است و در واقع آبی که در این منطقه تولید می‌شود بستگی به پوشش گیاهی جنگلی و مرتعی دارد. بنابر این اگر برای کشور بحث آب و حفظ خاک مهم است باید جنگل‌های مناطق زاگرسی را حفظ  کرد.

ادامه مطلب ...

'گزارش همایش زاینده رود، زاینده بود


انگشت اتهام به سوی آسمان بلند نکنید

برداشت بی رویه از منابع آب، زاینده رود را خشکانده است

به گزارش معصومه شهباز در سبزپرس، همایش «زاینده رود، زاینده بود» با حضور فعالان و کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی وهم چنین سخنگوی شورای شهراصفهان، نماینده آب منطقه ای استان اصفهان در دانشگاه خمینی شهر اصفهان برگزار شد. محمد درویش کارشناس و محقق منابع طبیعی در این گردهمایی با اشاره به ویترینی بودن اصل پنجم قانون اساسی کشور مبنی بر منع هر فعالیتی که منجر به تخریب و آلودگی محیط زیست شود، ضمن اشاره به استفاده‌های نادرست از منابع طبیعی در استان اصفهان این شرایط را به وضعیت فعلی زمین تعمیم داد و گفت: «اتفاقی که در اصفهان روی داده در مقیاس بزرگترمصداق این است که آن چیزی که بشر استفاده می کند در مقابل آن چیزی که کره زمین در اختیارش قرار می دهد، بیشتر است». وی با بیان این موضوع که از سال 1980میلادی به این سو همواره مرز اورشیت پایین تر از ماه دسامبر قرار گرفته و الان این مرز به سپتامبر رسیده یادآور شد: «در سپتامبر همه تولید کره زمین به وسیله همه 7 میلیارد انسانی که در کره زمین زندگی می‌کنند مصرف می‌شود و در سه ماه پایانی مجبوریم که از اندوخته استفاده کنیم. دقیقا مثل خانواده‌ای که مخارجش متناسب با درآمد ماهانه‌اش نیست و آخر برج کفگیرش به ته دیگ می‌خورد و مجبور است برای این که آن ده روز پایانی را طی کند از ذخیره هایش استفاده کند و این روند برای همیشه نمی‌تواند ادامه یابد.»

عضو هیات علمی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشوربا تاکید بر اتلاف منابع طبیعی در استان اصفهان گفت: « نوع چیدمان و طراحی توسعه در این استان متاسفانه متناسب با توانمندی‌های بوم شناسی یا اکولوژیکی آن نبوده است. اکنون اصفهان با معضلی روبه رو شده که ما اسمش را می گذاریم بده کاری اکولوژیکی و اصفهان مجبور شده است که از ذخایرش استفاده کند یعنی حفر چاه های عمیق، استفاده از موتور پمپ‌های قوی تر و برداشت بی رویه تراز منابع آبی محدودش که مهم‌ترینش زاینده رود است.»


ادامه مطلب ...

گزارشی از روستای نگل کردستان

 

آلودگی محیط زیست، سهم روستای نِگل از گردشگری!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا از کردستان: روستای نگل با جاذبه‌های گردشگری طبیعی و مذهبی یکی از نقاط دیدنی استان کردستان است که به واسطه بی‌توجهی مسئولان با مشکل آلودگی محیط زیست دست به گریبان است. روستای زیبای نگل (نوگل) در کوهستان‌های سرسبز جاده سنندج- مریوان در فاصله 65 کیلومتری سنندج واقع شده است. آنچه که نام روستای نگل را بر سر زبان‌ها انداخته و روزانه هزاران نفر از مردم منطقه و گردشگران را به بازدید از این روستا می‌کشاند، یک جلد قرآن قدیمی در قطع رحلی بزرگ و مزین به نقوش گیاهی با صفحات ضخیم است که در بین عامه مردم به قرآن پوست آهو شهرت یافته و در مسجد «عبدالله عمر» این روستا نگهداری می‌شود. به باور مردم روستا، این قرآن در حدود 1000 سال پیش توسط چوپانی در محل همین مسجد و در پای گُلی نوشکفته که هر گلبرگش به رنگی بوده، یافت شده است. مردم این روستا براین باورند که قرآن نگل یکی از چهار قرآنی است که در زمان خلیفه سوم (عثمان) نگاشته شده و به چهار نقطه گیتی فرستاده شده است اما بر اساس شیوه نگارش و روش اعراب‌گذاری آن، گمان می‌رود این قرآن در سده‌های چهارم یا پنجم هجری قمری نگاشته شده باشد.  

ادامه مطلب ...

گزارشی تازه از دریاچه زریوار

 

روایت مرگ آرام بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین جهان

ساحل زریبار قبرستان ماهی‌ها می‌شود

«زریبار در حال مرگ است، آرام و بی صدا. آن‌قدر آرام که گویی حتی مسئولان نیز به راحتی می‌توانند مرگش را نادیده بگیرند و به رسمی که مدت‌هاست وجود دارد، همه ناله‌ها و شکوه‌سرایی‌ها را به بعد از مرگ دریاچه موکول کنند. برخی می‌گویند از حدود یک سال پیش متولی اصلی دریاچه، محیط زیست است و گروهی می‌گویند هنوز هم سیستم چند مدیریتی در این دریاچه وجود دارد و هر کدام بر اساس منافع خود تصمیم می‌گیرند و عمل می‌کنند. واقعیت هر چه باشد، در نتیجه گویی تفاوتی وجود ندارد چرا که شرایط این روزهای دریاچه گواه، آینده‌ای ناخوشایند برای زریبار است. کافی است برای تفریح، بازدید یا هر نیت دیگری به کنار ساحل دریاچه بروید تا از نزدیک انبوهی از ماهی های مرده ریز و درشت را در اطراف دریاچه زریبار ببیند. برای دیدن این صحنه تاسف‌آور حتی لازم به جستجو هم نیست به هر کجا چشم بچرخانید، لاشه ماهی‌ها وجود دارند؛ اجساد کوچکی در حال تجزیه شدن». این بخشی از گزارش «شهرزاد عبدیه» خبرنگار «برنانیوز» از وضعیت دریاچه زریوار است. گزارش «برنا نیوز» را در این نشانی و گزارش پیشین «ایران‌نامه» را در همین مورد در این نشانی می‌توانید بخوانید.

نسل سنجاب ایرانی در حال انقراض!

 

جنگل‌های کردستان، خانه‌ای روی آب برای سنجاب ایرانی!

ایران‌نامه - شاهین سپنتا از کردستان: سنجاب ایرانی، به خاطر صید و همچنین تخریب زیستگاه‌اش در مناطق غرب کشور در معرض خطر انقراض نسل قرار دارد. سنجاب ایرانی با نام علمی Sciurus anomalus گونه‌ای از جوندگان و از خانواده سنجابیان است که در جنگل‌های بلوط مناطق غرب ایران از جمله در استان‌های آذربایجان غربی و کردستان زندگی می‌کند و از آنجا که بلوط یکی از منابع غذایی سنجاب به شمار می‌رود، تخریب جنگل‌های بلوط موجب کاهش چشمگیر جمعیت این گونه جانوری شده است. از سوی دیگر چون سنجاب ایرانی بر اساس غریزه دانه‌هایی مانند بلوط را در زیر خاک پنهان می‌سازد، این رفتار غریزی کمک فراوانی به گسترش و حفظ جنگل‌های بلوط در غرب ایران می‌نماید که کم شدن جمعیت سنجاب‌ها نیز موجب از بین رفتن پوشش گیاهی طبیعی منطقه خواهد شد. همچنین، در سال‌های اخیر به خاطر صید و قاچاق این جانور جهت فروش آن به عنوان حیوان خانگی، بسیاری از این سنجاب‌ها یا به هنگام حمل و نقل نادرست از بین می‌روند یا به خاطر نگهداری غلط جان می‌سپارند. همین عوامل باعث شده که این گونه زیبای جانوری کشورمان در معرض انقراض نسل قرار گیرد.

ادامه مطلب ...

مرگ ماهیان دریاچه زریوار برای چندمین بار

 

سرنوشتی تلخ برای دریاچه آب شیرین زریوار!

ایران‌نامه- شاهین سپنتا از کردستان: برای دومین بار در سال جاری، هزاران قطعه ماهی در دریاچه زریوار استان کردستان تلف شدند. یک ماه پیش و در فروردین‌ماه نیز گزارش‌هایی از مرگ و میر ماهیان «کاراس» در این دریاچه منتشر شد و اکنون برای دومین بار در سال جاری شمار زیادی از ماهیان دریاچه زریوار تلف شده‌اند. این موضوع افزون بر جنبه‌های زیست محیطی، می‌تواند برای سلامت شهروندان و گردشگرانی که از دریاچه زریوار دیدن می‌کنند، خطراتی را به دنبال داشته باشد، چون «ماهی‌کباب» یکی از غذاهای محلی مورد علاقه گردشگران دریاچه زریوار است که معمولا از ماهی‌های صید شده همین دریاچه طبخ می‌شود و در سواحل دریاچه عرضه می‌شود و در صورت اثبات آلودگی میکربی یا شیمیایی ماهی‌های دریاچه زریوار باید از مصرف گوشت این ماهی‌ها تا رفع هرگونه آلودگی جلوگیری شود. دریاچه آب‌شیرین زریوار (زریبار) در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، از جاذبه‌های گردشگری استان کردستان ایران است که آب آن از چشمه‌های کف‌جوش و بارندگی‌های سالانه تامین می‌شود. طول دریاچه زریوار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود یک و نیم کیلومتر است که از غرب و شرق تا کوه‌های پوشیده از درختان جنگلی ادامه دارد. حداکثر عمق آب دریاچه زریوار ۵/۵ متر است که آبی به حجم تقریبی ۳۰ میلیون متر مکعب را در خود جای داده است.

ادامه مطلب ...