نقد فیلم محمد رسول الله

یادداشتی کوتاه بر فیلم محمد رسول الله به کارگردانی مجید مجیدی

شاهین سپنتا

 دیروز، زمان یافتم تا به تماشای فیلم محمد رسول الله بروم و هنگامی که به تماشای فیلم نشستم، برخلاف انتظار، دو سوم صندلی های سینما خالی بود.

داستان این فیلم برای کسی که تاریخ صدر اسلام را می داند آشناست ولی برای مخاطب غیر مسلمان گنگ است. داستان فیلم دارای فراز و فرود جذابی نبود و یک حالت روایی یکنواختی دارد که گاه کار را به کسالت می کشاند و مثل وصله کردن چند روایت تاریخی یا شبه تاریخی به همدیگر است.

 

نظر به بازیگران برجسته ای که در سینمای ایران هست و متن های قوی که پیشتر در سینمای ایران دیده ایم، دیالوگ یا گفتگوها و بازی ها اکثرا ضعیف بود. محسن تنابنده در نقش ساموئل نتوانسته بود خوب از عهده نقش خود برآید و خیلی ها را وسط فیلم یاد "نقی معمولی" در سریال طنز "پایتخت" می انداخت و با دیدنش لبخند به لب مخاطب می رسید در حالی که نقش او کاملا جدی بود. گریم ساموئل هم خیلی ناشیانه بود. من کار چهره پردازهای ایرانی را بیشتر می پسندم.

موسیقی فیلم در حد انتظار و تاثیر گذار نبود و ردپای موسیقی ایران را در آن نیافتم. حرکت سیاهی لشگرها گاه شتابزده و غیر طبیعی بود و کارگردان نتوانسته بود از آنها بازی خوبی بگیرد.

برخلاف بزرگنمایی که در تبلیغات درباره جلوه های ویژه فیلم شد، جلوه خیلی خاصی در آن نبود که آن را نسبت به دیگر فیلم ها متفاوت کند. در خوشبینانه ترین حالت الگو برداری ضعیفی از کارهای هالیوودی بود. حتی برخی جلوه های رایانه ای خیلی ناشیانه بود.

البته آن صحنه هایی که از حیواناتی همچون فیل و شتر و ماهی در فیلم استفاده شده بود، خوب از آب در آمده بود. چون اصولا کار کردن با حیوانات زیاد ساده نیست، قطعا گروهی که کار هدایت حیوانات را در فیلم بر عهده داشته به کارش خوب تسلط داشته است که البته این در سینمای جهان سال هاست که سابقه دارد.

اگر بخواهیم تاثیر فیلم را بر مخاطب غیر مسلمان بررسی کنیم به نظرم فیلم نه تنها در ترویج اسلام موفق نبود بلکه چهره ای خیال پردازانه از دین به نمایش می گذاشت و فیلم محمد رسول الله ساخته مصطفی عقاد، تصویری واقع گرایانه تر و منطقی تر از داستان زندگی پیامبر ارائه می کرد. فیلم مجید مجیدی  بیشتر قدرت و قدمت یهودیت را به رخ می کشید و بخش عمده ای از فیلم به تاثیر گذاری یهودیان بر وقایع صدر اسلام اختصاص داشت.

پس، با این بودجه کلانی که صرف این فیلم شده و حمایت و تبلیغات گسترده دولتی و رانت خواری سازنده و کارگردان، فیلم محمد رسول الله را نه تنها یک اثر جهانی نیافتم بلکه از آثار مشابه خود در همین سینمای ایران نیز ضعیف تر بود.