یاد استاد مهریار گرامی باد!

به مناسبت سالگرد درگذشت استاد محمد مهریار 

سروده‌ای از استاد ادیب برومند 

 

به شهر سپاهان یکی مَرد  بود  /  که در علم و فن بی هماورد  بود

به تحصیل دانشوری بس نکرد /  از آموختن روی واپس نکرد

به تدریس طی کرد عمری دراز / سپرد اندر  این ره  نشیب و فراز

نیاسود یک دَم از آموختن / نفرسود  از  دانش اندوختن

همی خواند و بنوشت تا زنده بود / درین پهنه پیوسته تازنده بود

شد از جمله دانشوران وطن / هنریار  و  فرمند و صاحب سخن

دیدگاهی درباره فیلم جدایی نادر از سیمین

جدایی نادر از سیمین در سیطره‌ی نگاه سیاست‌زده

محمدحسن جمشیدپور

واکنش‌ها پس از دریافت جایزه‌های جهانی پشت سر هم، به فیلم اصغر فرهادی یک‌دست و یک‌سان نبود. رسمی‌ها یک جور، سینمایی‌ها یک‌جور، منتقد‌ها و مردم عام هم جوری دیگر نسبت به آن واکنش نشان دادند. پرداختن به همه‌ی رخداد‌ها در اکناف و پیرامون از حوصله‌ خارج است. چه‌بسا آنان که اتفاقات را دنبال کرده باشند نیازی به خواندن دوباره‌ها پیدا نمی‌کنند. در این‌جا به چند نکته‌ای که به نظر مهم می‌آید و کم‌تر به تفصیل به آن پرداخته شده، اشاره خواهد شد. زمانی که به‌طور پیوسته، یکی پس از دیگری، فیلم «جدایی نادر از سیمین» جایزه‌های جهانی را درو می‌کرد، برخی فیلم را جدالی بین سنت و مدرنیته دیدند و برخی دیگر فیلم را به سیاسی‌گری و سیاسی‌کاری متهم کردند و علت موفقیت آن را در نگاه سیاسی کارگردان و تبلور آن در «اثر»ش دانستند. در این چند مدت اخیر، کم‌ و بیش از این دست سخنان کلی‌نگرانه‌یِ گنگ و مبهم را از این و آن شنیده‌ایم. سخنانی که هیچ‌گاه به‌گونه‌ای آشکارانه و مبتنی بر استدلال، روشن و شفاف نکرده‌اند که فیلم «جدایی…» چه‌سان و چه‌گونه به سنت و مدرنیته پرداخته و اصلاً اگر فیلم تقابل بین سنت و مدرنیته را به نمایش گذاشته، لایه‌ها و نماد‌ها و آثار تقابل این دو قطب مهم از جامعه در فیلم کدام‌ها هستند؟ اصلاً آیا چنین موضوعی قابلیت مصور شدن را در سینما داراست؟ یا اگر فیلم فرهادی سیاسی است، در خدمت چه گرایش سیاسی ساخته و پرداخته شده و کدام اهداف ایدئولوژیک-سیاسی را دنبال کرده است؟

اعتراض دوستداران اصفهان به وضعیت تپه اشرف

نامه سرگشاده انجمن دوستداران اصفهان به رئیس سازمان میراث فرهنگی

اعتراض به توقف و عدم پشتیبانی از کاوش‌های تپه اشرف

 ایران‌نامه- شاهین سپنتا: انجمن دوستداران اصفهان با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به موسوی، رئیس سازمان میراث فرهنگی، ضمن ابراز نگرانی جدی از وضعیت تپه تاریخی اشرف خواستار رسیدگی به وضعیت نگران‌کننده این تپه تاریخی شد. در این نامه که رونوشتی از آن برای استاندار اصفهان، مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان و همچنین شورای شهر اصفهان فرستاده شده، آمده است: «... اکنون بیش از 3 ماه است که عملا کار کاوش بر روی تپه اشرف متوقف شده است؛ انگار که زخمی را باز کرده و پیش از درمان بدون پانسمان رها کرده باشند...» در ادامه این نامه آمده است: « ... اکنون داربست‌های فلزی را که به‌منظور حفاظت دستاوردهای کاوش، در اطراف تپه اشرف اصفهان نصب شده بود، با توجیه پیشگیری از سرقت! جمع‌آوری کرده‌اند... از طرف دیگر شهرداری منطقة چهار اصفهان نیز که متعهد به جمع‌آوری نخاله‌های ساختمانی و دیوارکشی و محصور نمودن محدوده تپه شده بود، کار دیوارکشی و نصب نردۀ فلزی بر روی آن را به صورت نیمه‌کاره رها نموده است.» انجمن دوستداران اصفهان در خاتمه از سازمان میراث فرهنگی خواستار شده است که ضمن تداوم پشتیانی از کاوش‌های باستان‌شناسی تپه اشرف، با تأمین بودجه و هماهنگی بیشتر و با افزایش نیروهای یگان حفاظت و نصب مجدد موانع فیزیکی و تکمیل حصارکشی و جمع‌آوری نخاله‌های ساختمانی، شرایط برای انجام هرچه بهتر فعالیت هیأت کاوش در فصول بعدی و حضور تیم مرمت فراهم شود. متن کامل نامه این انجمن را به همراه عکس‌های جدیدی که آقای جعفر مهرکیان از وضعیت تپه اشرف برای ایران‌نامه فرستاده‌اند، در ادامه ببینید: 

گزارش دکتر دهقانی از شیراز

گزارشی از تختگاه هخامنشیان و ساختمان‌های تاریخی شیراز

دکتر محمود دهقانی

استان فارس در جنوب کشور و یکی از استان های پر جمعیت ایران است. شیراز مرکز  این استان، هوای دل‌گشای کوهستانی دارد که در تابستان کمی گرم می شود اما گرمای آن به صورت شهرهای جنوبی کرانه خلیج فارس نیست. استان فارس به استان‌های اصفهان، هرمزگان، بوشهر، کرمان، یزد و استان کهگیلویه و بویراحمد چسبیده است. در تقسیمات پس از انقلاب دارای بیش از ۱۲۰ شهرستان، شهر و شهرک شده اما عمده‌ترین آن‌ها کازرون، جهرم، خشت، خنج، فسا، داراب، حاجی‌آباد زرین دشت، فیروزآباد، اوز، گراش، لار، لامرد، نورآباد ممسنی، نی‌ریز، اقلید، مرودشت، آباده، سپیدان، استهبان و پاسارگاد است. در استان فارس ترکیبی از ایل‌ها و گروه‌های گوناگون زندگی می‌کنند. بجز برخی از گروه‌های کوچک، ایل های قشقایی، فارس، لر، لارستانی و عرب خمسه پُر اهمیت بوده و گویش‌های گوناگون دارند. سه ایل قشقایی، خمسه و الوار ممسنی از ریشه‌دارترین ایل‌ ها و متشکل از سه ایل تُرک زبان اینالو، بهارلو و نفر می‌باشند. یک ایل نیز با گویش فارسی و ایل دیگری عرب زبان است. صفی‌خانی، رحیمی و قراچه  نیز از ایل‌های پرآوازه در فارس هستند. ایل قشقایی بزرگ‌ترین ایل استان فارس دارای پنج شاخه بوده که در برگیرنده ایل‌های مدام، کشکولی، درشوری، عمله و شش بلوکی است.

شیوه درست نگارش واژه نوروز

نوروز : Nowruz

به پیشنهاد مراجع علمی و براساس قواعد آواشناسی 

برای همسانی با یونسکو و برای همبستگی ملّی

نوروز را در نوشتارهای غیرفارسی Nowruz بنویسیم

دکتر بهرام گرامی 

به توصیۀ مراجع علمی و براساس قواعد آواشناسی (phonetics)، برای همسانی با یونسکو و برای حفظ وحدت ملّی نوروز را Nowruz بنویسیم. یکنواختی در معرفی این آیین بزرگ باستانی به جهانیان بسیار اهمیّت دارد:

اوّل - ناهمگونی در نوشتن نام نوروز با الفبای لاتین برای ما ایرانیان موضوعی کم اهمیّت و حتّی غیر قابل اعتناست، ولی باید دانست که نوشتن نوروز به دلخواه و سلیقۀ شخصی و به شیوه های متفاوت، غیر ایرانی ها را دچار این توهّم نموده که: 1) سال نو ایرانی نام و نشان درستی ندارد. 2) اصل و ریشه و معنی آن برای ایرانیان روشن نیست. 3) گروه های مختلف ایرانی سال نو متفاوتی را جشن می گیرند.

دوّم – گذاری در اینترنت و نگاهی به منابع غیر فارسی نشان می دهد که در نگارش نام نوروز با الفبای لاتین تا چه حد ناهمگونی و تشتّت آراء وجود دارد. بخش اول کلمۀ نوروز را به شکل های Now یا Naw یا Nav یا No و بخش دوّم آن را به شکل های ruz یا rouz یا rooz نوشته اند. علاوه بر این، گروهی دو بخش را سرهم به صورت یک کلمه و عده ای جدا از هم به صورت دو کلمه می نویسند و بعضی هم بین دو بخش آن خط تیره می گذارند.

سوّم - در زبان فارسی دو نوع صدای اُ وجود دارد: صدای کوتاه مانند پُل، بُز و تُن (واحد وزن) و صدای بلند مانند جُور (ظلم و جفا) و شُور (مشورت) است. (و این غیر از "او" کشیده در کلماتی چون زود یا سود است.) شاید مثال خوب برای صدای کوتاه  کلمۀ دو (عدد) و کلمۀ دُر (مروارید) و برای صدای بلند کلمۀ دو (دویدن) و کلمۀ دُور (پیرامون) باشد. در فرهنگ بزرگ سخن راهنمای تلفّظ برای عدد و مروارید do و راهنمای تلفّظ برای دویدن و پیرامون dow می باشد.

نمایشگاه نوروزی عکس ایران‌شناسی

همه ایران در نصف جهان

نمایشگاه بزرگ عکس ایران‌شناسی «سرزمین من» در اصفهان

ماهنامه ایران‌شناسی «سرزمین‌من»، سومین نمایشگاه عکس­ ایران­شناسی­اش را ـ با بیش ‌از 80 قطعه عکس از حدود 50 عکاس سرشناس ـ به مناسبت نوروز 91، در موزه هنرهای معاصر اصفهان برگزار می‌کند. عکس‌های این نمایشگاه از میان 6 هزار قطعه عکسی که این ماهنامه از 330  عکاس ایرانی و خارجی در 30 شماره پیشین خود منتشر کرده، انتخاب شده ‌است. این نمایشگاه از روز یکشنبه 21 اسفند 90 به مدت یک ماه در موزه هنرهای معاصر اصفهان برپا خواهد شد. این نمایشگاه با موضوعاتی چون: فرهنگ و مردم‌شناسی، بناها و آثار تاریخی، چشم‌انداز و مناظر طبیعی، حیات‌وحش و نجوم، با ویژگی متفاوتی از لحاظ گستره متنوع عکس‌ به نمایش در خواهد آمد. وسعت جغرافیایی این عکس‌ها، مرزهای قدیم و جدید ایران را در برمی‌گیرد و در آن‌ها عکاسان، از نادیده‌ترین مراسم­های ایرانی تا بخش‌هایی از طبیعت نادیده ایران را پیش چشم بیننده می‌گذارند. عکس‌های زیر آب، میکروگرافی، ماکروگرافی و تله‌ای نیز از عکس‌های خاص به نمایش درآمده در این نمایشگاه هستند.

کُردها به پیشباز نوروز می‌روند

فراخوان شهرداری دیاربکر برای برپایی نوروز:

ای فرزندان سرزمین ماد و نوادگان زرتشت، بیایید نوروز را جشن بگیریم

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کُردها، شهرداری دیاربکر در ترکیه، امسال در نظر دارد که جشن چهارشنبه سوری را که در میان کردهای ترکیه نماد نوروز و سال جدید است و اهمیت زیادی برای آن قائل می‌باشند به صورت هر چه با شکوه‌تر برگزار نماید. در همین راستا این شهرداری با پخش پوسترهای تبلیغاتی در قطع  A5 و ارسال آن به منازل شهروندان خواستار حضور مردم کرد در مراسم جشن نوروز شده است. چند سال پیش حزب کُردی "صلح و دموکراسی" توانست در انتخابات شهرداری‌ها در مناطق کُردنشین بیشترین آرا را به خود اختصاص دهد و از آن تاریخ تاکنون کردها ابتکار عمل بیشتری در برگزاری مراسم و گردهمایی‌های سیاسی و فرهنگی خود به دست آورده‌اند. جملات هویت‌خواهانه که امسال در فراخوان‌های نوروز نوشته شد، بیشتر از سال های گذشته جلب نظر کرده است. در این فراخوان‌ها نوشته شده است:  « ای فرزندان سرزمین ماد و ای نوادگان زرتشت … بیایید نوروز را جشن بگیریم!» این موضوع در رسانه‌های جمعی ترکیه بازتاب یافته و مورد انتقاد قرار گرفته است. روزنامه "زمان" در سایت اینترنتی خود سعی کرده است این پیام را نه از وجه هویتی بلکه از جنبه دینی ببینید و وانمود کند که "پ.ک.ک" و "حزب صلح و دموکراسی" در پی ترویج دین زرتشت هستند.

گزارشی از گوردخمه‌های بختیاری:

بردگوری‌ها در دیار بختیاری!

معصومه شهباز

در فرهنگ ایران باستان، به علت اعتقاد به مقدس بودن خاک از دفن کردن اجساد خودداری کرده و آنها را در محفظه‌هایی که بر پیکر صخره‌ها می‌تراشیده‌اند، قرار می‌دادند .در گویش بختیاری، این گور دخمه‌ها را «بَردگُوری» می‌خوانند. «بَرد» به معنای «سنگ»، و «گُور» تلفظ بختیاری واژه «گبر» است، هرچند که برخی براین باورند که منظور از آن «قبر» است. مردم بختیاری رو به آب‌های روان، که باور دارند آرمان‌های آن‌ها را برآورده می‌سازد، سینه گشاده شده زاگرس را به دیده احترام و احتیاط می‌نگرند. احتیاطی از جنس احترام که زاییده باورهای دیرینه آن‌ها در بارور کردن و جاودانه ساختن روح مردگانشان است. در فرهنگ ایران آب یکی از نمادهای جاودانگی است. از سویی آب بازتابنده نور خورشید بوده و از این روی نماد روشنایی هم به شمار می‌رود. در ایران باستان، حفر گوردخمه‌ها و یا آرامگاه‌ها رو به سوی آب‌های روان،نشان از جاودان کردن روح متوفی داشته که درون مایه آن احترام و تقدس به روشنایی است؛ چراکه در آیین میترا و آیین زرتشت، آتش و روشنایی جایگاه والایی داشته است و آن را پاک کننده کژی‌ها و فروغ راستی می‌پنداشته‌اند. از این روی، رودخانه بازفت، چشمه کوهرنگ و چشمه دیمه از سرچشمه‌های کارون بزرگ و زاینده رود در بازفت و میان رودان، بردگوری‌هایی چون کچوز، چری، نازی، دزداران و چال‌گوری را در پناه خود و در سینه صخره‌های تاراز و زردکوه بختیاری  جای داده است. آن سوتر هم در دیناران و پشت‌کوه چون تنگ قراب، لاخشک، سرمور و تنگ لشتر، در جوار چشمه سردآب و کرانه‌های رودخانه کارون بردگوری‌هایی در دامنه‌های تراشیده کوه‌های هفت چشمه و کلار، حفر شده‌اند.

بیانیه جبهه ملی ایران:

یاد و نام دکتر مصدق را گرامی می‌داریم

چهاردهم اسفند ماه 90 مصادف با چهل و پنجمین سالگرد درگذشت بزرگ‌مرد تاریخ و بنیانگذار جبهه ملی ایران، دکتر محمد مصدق است. او تمام عمر پربار و اثر گذارش را در راه آزادی و استقلال این سرزمین صرف نمود. او در طول زندگی پر افتخارش و در راه تحقق آمال و اندیشه های ملی و میهنی اش، بارها خود و خانواده اش را در معرض خطر و نابودی قرار داد ولی هیچ گاه از راه آزادیخواهی و استقلال طلبی باز نایستاد. او که پس از کودتای ننگین و بیگانه ساخته 28 امرداد 32 تا پایان عمر خود را در زندان به سربرد، در  روز 14 اسفند 1345 چشم از جهان فروبست. او نه تنها نمونه‌ای از آزادگی و وطن دوستی برای همه ایرانیان بلکه رهبری ضداستبداد و ضداستعمار برای همه ملل مشرق زمین بود . ما سالروز درگذشت این ابرمرد تاریخ میهنمان را گرامی می‌داریم و به روان پاک و تابناکش درود می‌فرستیم .

تهران – 14 اسفند 1390

ادیب برومند -  مهندس عباس امیرانتظام – بانو فرشید افشار – دکتر لقا اردلان – دکتر داوود هرمیداس باوند – دکتر علی رشیدی - دکتر خسرو سعیدی - حسین شاه‌حسینی – مهندس حسین عزت‌زاده – سرلشکر بازنشسته ناصر فربد - اصغر فنی‌پور - دکتر مهدی مویدزاده – منوچهر ملک‌قاسمی – دکتر حسین مـوسـویان.