نیایش نوروزی

نیایش نوروزی

 را با صدای بانو هما ارژنگی در اینجا بشنوید 

ای واژگون سازنده دل‌ها و دیده‌ها

ای گرداننده روزها و شب‌ها

ای دیگر سازنده بودن‌ها و توانایی‌ها

دیگرگون ساز بودنمان را به بهاری بودن‌ها

*

الا ای اهورای با فر و جاه/ به فرمان تو تابش هور و ماه

در این روز نو از مه فرودین / به آیین جمشید فرخنده دین

بگردان دل و دیده‌ام از گناه / بیاموزم از نو دگرگونه راه

روان مرا از غم آزاد کن /بهین روزی‌ام بخش و دلشاد کن

سرودها و ترانه های ایران زمین: 25) نفت ایران

آرمان ملی شدن نفت ایران در ترانه‌های مردم لرستان

موسیقی لرستان با دو بخش کلی موسیقی‌های آوازی و موسیقی‌های سازی از گونگونی و پیشینه‌ای کهن برخوردار است. موسیقی سازی لرستان با استفاده از سازهای بومی و توسط نوازندگان محلی اجرا می شود. مقام‌های این نوع موسیقی شامل ترانه‌های شادی، سوگواری، مذهبی، حماسی، دلتنگی و عاشقانه، فصول، کار و طنز است. سرنا، دهل، کمانچه (تال)، تنبک (تمک)، دوزله و بلور از جمله سازهای لری هستند. موسیقی آوازی یا کلامی نیز بیشتر در مراسم عروسی، سوگواری و فعالیت‌های روزمره زندگی عشایر و روستاییان و توسط زنان و گاه مردان اجرا می‌شود. در موسیقی لرستان به آواهای حماسی نیز پرداخته شده است و زنده یاد استاد «علیرضا حسین‌خانی» از مشهورترین افرادی که به اجرای قطعات حماسی پرداخته است. ترانه «نفت ایران»، از ترانه‌های قدیمی و مشهور قوم لر است که نشان از همبستگی همه اقوام ایرانی دارد و در زمان ملی شدن صنعت نفت در دهه 1330 خورشیدی توسط هنرمند پرآوازه لرستان «علیرضا حسین‌خانی» سروده شده است. آهنگ این ترانه بر اساس عرف موسیقی لری در دستگاه ماهور ساخته شده است. آنچه در اینجا خواهید شنید نزدیک‌ترین اجرا به اجرای نخستین این ترانه در دهه 30 است که توسط هنرمندان موسیقی لری فضل‌الله صفاری، سبزعلی درویش، قدرت‌الله سهرابی و به کوشش بهمن کاظمی و موسسه مطالعات ملی اجرا شده است. متن لری با ترجمه فارسی ترانه «نفت ایران» را می توانید در ادامه بخوانید:

آخرین وضعیت متروی اصفهان

حفاری متروی اصفهان به دلیل برخورد با سنگ‌جوش متوقف شد

ایران‌نامه- شاهین سپنتا، معصومه شهباز: چند روز پس از نشست زمین در نزدیکی سی و سه پل اصفهان به دنبال آغاز فعالیت دستگاه حفار تونل مترو، در حال حاضر عملیات حفاری مترو به دلیل برخورد دستگاه حفار با سنگ‌جوش متوقف است و دستگاه امکان پیشروی ندارد و از لحاظ قانونی این پرونده در حال پیگیری است. مدیر کل میراث فرهنگی اصفهان که همراه با حمید بقایی رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور از طرح احیای «سرای سپید» در اصفهان بازدید می‌کرد، در مورد آخرین وضعیت متروی اصفهان و موقعیت دستگاه حفار در نزدیکی سی و سه پل گفت: «در حال حاضر عملیات حفاری مترو به دلیل برخورد با سنگ‌جوش متوقف است و امکان پیشروری ندارد اما از لحاظ قانونی پرونده در حال پیگیری است و اعضای شورای فنی سازمان در اصفهان و اعضای شورای فنی سازمان میراث فرهنگی کشور از مترو بازدید کرده اند که نقطه نظرهای آنها را در شورای فنی مطرح، نتیجه گیری و انعکاس خواهیم داد». اسفندیار حیدری‌پور افزود: «احتمال تغییر در مسیر تونل شرقی خط شمالی-جنوبی مترو بعید است ولی ما نگران لرزش‌های ناشی از عبور قطار از این مسیر در آینده هستیم».

بدون شرح

 رقص ماهی‌ها در نقش جهان ! 

 

یادداشت نوروزی

حال و هوای بهار دلکش در اصفهان زیبا

ایران‌نامه – معصومه شهباز: گرچه زاینده‌رود باز هم تشنه به نظر می‌رسد و بسترش از میان اندک آب جاری گشته از زردکوه بختیاری نمایان است و یا پل‌های تاریخی و یگانه خواجو و سی و سه پل رنجور بر فراز این رود ایستاده‌اند اما وقتی در کرانه زنده‌رود چشم دوخته بر عبور بی امان و هیجان مردم شهر در روزهای واپسین سال 89 به تماشا نشینی و بخواهی به دور از دغدغه آب و گل و یا مشقت‌های زندگی، دل به امید و زندگی بسپاری و بهار را با چشم دل میزبانی کنی، بوی بهار و نوروز از گوشه کنار شهر به مشام جان می رسد؛ روح را نوازش و آواز زندگی سر می‌دهد. پا به پای لغزیدن آب در پیچ و خم رگ حیاتی شهر، مردان و زنان و کودکان هر کدام با اندیشه‌ای رو به مقصدی روان هستند. به نظر می‌رسد سهراب چهل سالگی را رد کرده، او عکاسی است که بیست سال از مردم در کنار سی و سه پل و زاینده رود چه خشک، چه پر آب عکس گرفته؛ حال و هوای مردمی که هر روز با آنها سر و کار دارد را خوب می شناسد؛ او صدای آمدن بهار را از تند شدن راه رفتن و تکاپوی مردم شهر می‌شنود و می‌گوید بوی بهار را با تمام وجود حس می کند. سهراب ظاهری خسته داشت؛ موهای جو گندمی و دندان‌هایی که می‌توانستی بشماری اما در پس این چهره امید بود که گه‌گاه از لابه‌لای صحبت هایش پر می‌کشید؛ از زندگی‌اش راضی به نظر می‌رسید.  

پیشینه هزاران ساله ماهی قرمز در ایران

پیشینه آشنایی ایرانیان با ماهی قرمز

شاهین سپنتا

چند سال است که در آستانه نوروز برخی از افراد در ستیز با آیین‌های شاد نوروزی، خواستار برپانشدن جشن چهارشنبه سوری، و برچیدن سفره هفت‌سین و حذف سبزه و ماهی قرمز سفره هفت‌سین و خرافه خواندن «سیزده‌به‌در» هستند و برای دست‌یابی به این خواسته‌ها از انتشار هرگونه خبر جعلی یا گزارش نادرست نیز فروگذار نمی‌کنند. اینان در ستیز با ماهی قرمز، یک سال احتمال بیماریزا بودن ماهی قرمز و سال دیگر جوان بودن این سنت و سال بعد وارداتی بودن آن از چین را مطرح کردند که همه این موارد از سوی پژوهشگران و صاحب‌نظران کاملا رد شده است. چنان که گفته شد یکی از این اظهارنظرهای اشتباه، عدم سابقه تاریخی آشنایی ایرانیان با ماهی قرمز و ورود این گونه جانوری در صد سال پیش از چین به ایران است. اما بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که ایرانیان بیش از 2500 سال پیش با ماهی قرمز آشنایی داشته‌اند.  ماهی قرمز (/ زرماهی، طلا‌ماهی، ماهی سرخ، ماهی طلایی، ماهی گلی، ماهی حوض) یا Gold fish  با نام علمیCarassius auratus auratus  گونه‌ای ماهی از سردهٔ  کپورچه‌هاست. گرچه این کپورچه‌های زیبا را در زبان فارسی «ماهی قرمز» و در زبان انگلیسی «گلدفیش» یا «‌طلاماهی» می‌نامند، اما به رنگ‌های گوناگونی همچون طلایی، قرمز نارنجی، نقره‌ای، خاکستری، قهوه‌ای و سفید و سیاه در فرم‌ها و اندازه‌‌های متنوع پرورش داده شده‌اند که بیشتر جنبه تزئینی دارند.

جشن چهارشنبه سوری: سروده هما ارژنگی

جشن چهار شنبه سوری

این سروده زیبای بانو هما ارژنگی را با صدای شاعر در اینجا بشنوید 

جشن آتش، جشن شادی، جشن نور / گاه آتش‌بازی و شام سُرور

آتش زرتشت و نور ایزدی / پرتوی از بارگاه سرمدی

از  اهورایی که شادی آفرید/ در پناهش مهر و نیکی شد پدید

رمز آتش پاکی و  روشن‌گری / سرخی و گرما و شادی پروری

یادگاری از کهن آیین ما / روزگاران خوش و شیرین ما

آری امشب جشن سور و آتش است /  جشن رقص شعله‌های سرکش است

هموطن ای یار هم‌پیمان من / ز نده کن این جشن و آیین کهن

خیز و از آتش تو سرخی وام گیر / کا م دل از گردش ایام گیر

باید امشب از غم و زدی گذشت / همچو شاخی در بهاران سبز گشت

کم‌کمک چاوو شی شاد بهار /  دامن‌افشان می‌رسد ازکوهسار

چشم تا بر هم زنی عید آمده / روز خوب جشن جمشید آمده

فروهرها میهمانت می‌شوند / همنشین مهربانت می‌شوند

ای درخت سرفراز آریا /  ای به درد مام میهن آشنا

هر کجای این جهان داری سرا  / گوش کن با جان و دل پند مرا

ما همه از  یک تبار و ریشه‌ایم / پیروان نیکی اندیشه‌ایم

مهد ایران ریشه و ما شاخسار / بهر ماندن  ریشه باید استوار

ورنه در توفان‌سرای روزگار / شاخه‌ساران را  نمی‌ماند قرار

لیک اگر روزی من و  تو ما شویم / جنگلی سبز و گشن می‌پروریم 

مهر میهن در سرشت و جان ما / تا ابد پاینده باد ایران ما

ماهی‌های رنگی بر سفره هفت سین

ماهی‌های رنگی، سفره‌های هفت سین را رنگارنگ‌تر کرده‌اند

ایران‌نامه - شاهین سپنتا: در آخرین روزهای سال، اگر به کوچه و خیابان سر بزنید، ماهی‌های کوچک رنگی را خواهید دید که در جنب و جوش‌اند و در کنار گلدان‌های رنگارنگ که در یک ردیف صف کشیده‌اند و سبزه‌هایی که به نشانه شادی، روبان سرخ بر کمر بسته اند، پیک سبز بهارند و آمدن نوروز را نوید می‌دهند. گرچه چند سال است که ماهی‌های سفره هفت سین، آماج ناسزاهای مخالفانشان قرار دارند اما دوستداران این پیک‌های زیبای نوروزی به جای تن دادن به نظرهای غیرعلمی مخالفان، کوشیده‌اند تا گونه‌های مقاوم‌تر ماهی را برای سفره هفت‌سین معرفی کنند و شرایط حمل و عرضه آن‌ها را نیز اصلاح کنند و همزمان با توزیع آن‌ها در سطح شهر، مردم را آموزش دهند تا از مرگ نابهنگام این میهمانان کوچک سفره هفت‌سین جلوگیری شود و هر سال به عنوان نمادی از سرزندگی و شادابی بر سفره هفت‌سین بنشینند. این ماهی‌های رنگی سفره هفت سین، فایتر یا رزمجو نام دارند. چند سال است که موضوع جایگزینی این ماهی‌های رنگی به جای «گلدفیش» یا ماهی‌قرمز از سوی آبزی‌پروران و دوستداران حیوانات مطرح شده است و امسال برای نخستین‌بار، شمار زیادی از این نوع ماهی در شهرهای مختلف کشور توزیع شده اند و گزارش‌های رسیده از استقبال بسیار خوب مردم از این ماهی‌های رنگی حکایت می‌کند.

گزند تخت جمشید از باد و باران

گزارش تصویری از وضیت نگران کننده تخت جمشید:

گزند تخت جمشید از باد و باران! 

ایران‌نامه - شاهین سپنتا: بارندگی روزهای اخیر در استان فارس، موجب آب‌گرفتگی بخش‌های وسیعی از تخت‌جمشید شده است و کتیبه‌ها و سنگ‌نگاره‌های تاریخی آن از گزند باد و باران در امان نمانده‌اند. فرسایش مداوم، رشد گلسنگ‌ها و ترک‌خوردگی و شکستگی از عوارض به‌وجود آمده در این آثار یگانه ارزشمند تاریخی کشورمان است. این در حالی است که سازمان میراث فرهنگی تاکنون هیچ طرحی برای جلوگیری از آب‌گرفتگی محوطه‌های باز تخت جمشید و آسیب به سازه‌های سنگی آن نداشته است و به نظر می‌رسد که ایجاد آب‌روهایی برای خروج آب‌های سطحی در کوتاه مدت و مسقف نمودن کل مجموعه تخت جمشید در دراز مدت، باید در اولویت برنامه‌های در دست اجرای سازمان میراث فرهنگی برای نجات کاخ پارسه یا تخت جمشید از عوامل فرساینده جوی باشد. در ادامه به گزارش تصویری ایران‌نامه از وضعیت نگران‌کننده تخت‌جمشید پس از بارندگی در چند روز گذشته، نگاه کنید: