کتاب شناخت: ۸) روزگار دژم

ایران پُرآشوب و ناله‌های وطن در روزگار دژم!

روزگار دژم، عنوان تازه‌ترین اثر استاد ادیب‌برومند است که از سوی انتشارات مدیسه در 88 صفحه منتشر شده است. این اثر دربرگیرنده گزیده‌ای از سروده‌های دوران جوانی (17 تا 20 سالگی) شاعر ملی ادیب برومند به همراه « اُپرت ایران پُرآشوب» و نُت‌های آن است که فریدون احتشامی برای این کتاب تنظیم کرده است. ادیب برومند، اپرت زیبای ایران پرآشوب را در بهمن‌ماه سال 1326خورشیدی در سن 23 سالگی نوشت. وی در پیشگفتار کتاب درباره انگیزه‌اش از نوشتن این اُپرت و چگونگی اجرای آن می‌نویسد: «...اُپرت ایران پُرآشوب در زمستان آن سال به پایمردی هنرپیشه میهن‌پرست روان‌شاد "ناصر فرهمند" در سالن تاتر اصفهان به صحنه آمد در حالی که در اصفهان حکومت نظامی برقرار بود؛ اما چون فرماندار نظامی مرحوم "سرهنگ علی‌اکبر نامور" به حکم دلبستگی‌های میهنی با نگارنده دوست بود از نمایش این اپرت با وجود تندی مطالب پیشگیری نکرد...در آن سال اوضاع اصفهان از نظر اخلاقی و اجتماعی و اختلافات طبقاتی و کشمکش میان حزب توده و دیگر سازمان‌های مخالف او و نیز کم‌آبی زاینده‌رود و عدم نظافت شهر و فقر و نابسامانی موجبات افسردگی انسان را فراهم می‌کرد و به‌طور کلی اوضاع کشور هم در جنوب و شمال و مرکز، آشفتگی‌های فراوان داشت و هیات حاکمه فاسد چاره‌گر آن نبود. این‌ها همه مرا به نوشتن اپرت ایران پرآشوب برانگیخت که مدت پانزده شب روی صحنه بود و شور و غوغایی در شهر به ظهور رساند، بسیار مورد توجه مردم و افکار عمومی قرار گرفت. آهنگ‌های این اپرت را آهنگ‌ساز چیره‌دست و توانا زنده‌یاد "عبدالحسین برازنده" ساخته بود ... این آهنگ‌ها در این اپرت بسیار هیجان‌انگیز بود و اجرا کنندگانش اکثر خوش صدا بودند به ویژه آقای "کیان ارثی" که رُل اینجانب را اجرا می کرد از خوانندگان خوب اصفهان بود...».

            

                                                      ادیب برومند و آثارش

صحنه‌های «اپرت ایران پُرآشوب»، نمایی از بیشه‌های ساحلی زاینده‌رود، سی‌و‌سه‌پل اصفهان و تخت‌جمشید بود. در قسمت اول و دوم اپرت، این چهره‌ها به ترتیب با بالا رفتن پرده بر روی صحنه آ‌مدند و با خواندن ابیاتی در توصیف عظمت ایران و وضعیت آشفته آن روزگار کشور به ویژه در اصفهان و آذربایجان و خوزستان، به ایفای نقش پرداختند: ادیب برومند، کاوه، شاه‌عباس بزرگ و سردارش الله‌وردیخان، صائب تبریزی، شاه اسماعیل صفوی، همام و قطران تبریزی، اشو زرتشت، مادر وطن، هُمای، اسفندیار، کیخسرو، گیو و گودرز و توس، رستم، و فردوسی.      

بخش دیگر کتاب «روزگار دژم» نیز گزیده‌ای از مجموعه شعر « ناله‌‌های وطن»، یادگار نخستین دوران سخنوری ادیب برومند در دوران تحصیل در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران است که همزمان با اشغال ایران به وسیله متفقین « انگلیس و آمریکا و روسیه شوروی» از سال 1320 تا 1323 خورشیدی سروده شده است.  

               

                           آگهی اپرت ایران پرآشوب در تماشاخانه اصفهان  

                                                بهمن ماه 1326 خورشیدی