بیان‌نامه نوروزی ۵۲ سازمان مردم نهاد

بیانیه‌ ۵۲ سازمان مردم‌نهاد در آغاز سال 1389 خورشیدی

آرمان‌نامه نوروز

1. پس از چند سال تلاش پی‌گیر ایرانیان و ایرانی‌تباران در سراسر جهان، سرانجام جشن بزرگ نوروز ، هم‌زمان با یکم فروردین‌ماه برابر با 21 مارس، به عنوان «روز جهانی نوروز» در مجمع عمومی سازمان ملل به رسمیت شناخته شد. مجمع عمومی سازمان ملل در روز 4/12/88 قطع‌نامه‌ی «روز جهانی نوروز» را در چارچوب ماده‌ی 49 دستورکارِ خود و تحت عنوان «فرهنگ صلح» به تصویب رساند و برای نخستین‌بار در تاریخ این سازمان، نوروز ایرانی را به‌عنوان یک مناسبت بین‌المللی رسمیت داد. این قطع‌نامه که با هم‌کاری مشترک کشورهای ایران، آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان آماده شده بود، مورد حمایت عمومی کشورهای عضو سازمان قرار گرفت و به اتفاق آرا به تصویب رسید. قابل توجه است که سه کشور هند، آلبانی و مقدونیه نیز در روز رای‌گیری به کشورهای تهیه‌کننده‌ی این قطع‌نامه پیوستند در حالی که پیش از آن، دو کشور تاجیکستان و افغانستان به علت عدم عضویت کشورشان در کنوانسیون میراث معنوی از این همراهی باز مانده بودند. به باور ما، چه شاهد حضور کشورهای هم‌فرهنگِ تاجیکستان و افغانستان - که در سخت‌ترین دوره‌های تاریخیِ سرکوب و کشتار حکومت‌های بلشویکی و طالبانی نگذاشتند آتشِ دیرینه‌سالِ نوروز در کشورشان خاموش شود - در این مناسبت نباشیم و چه کشوری هم‌چون ترکیه - که تا کمتر از یک دهه پیش، حضور بیش از بیست‌و‌پنج میلیون کرد را در کشور خود انکار می‌کرد و به آن‌ها ترک‌های کوهستانی لقب داده بود و میراث ارزشمند کهن آن‌ها با سایر ایرانیان، یعنی نوروز، را ممنوع و هرگونه بزرگداشت آن را به شدت سرکوب می‌کرد – در کنار وارثان فرهنگ و تمدن ایرانِ بزرگ قرار گرفته باشد، ثبتِ جهانی نوروز تحولی نوین در هم‌گرایی منطقه‌ای کشورهای هم‌تبار، هم‌فرهنگ و هم‌تاریخِ آسیای مرکزی و آسیای جنوب غربی خواهد بود.

بی‌تردید مردمانِ حوزه‌ی جغرافیایی‌ای که آن را به نام فلات ایران می‌شناسیم و در حقیقت بازماندگان ایرانِ بزرگ کهن هستند، از آنان که هم‌چنان درونِ مرزهای کنونی هستند تا آنانی که چندین پاره شده‌اند هم‌چون کردها، تات‌ها، بلوچ‌ها، ترکمن‌ها، و آنانی که به کل از دیگران جدا شده‌اند هم‌چون ارمنی‌ها و گرجی‌ها، تاجیک‌ها، پشتون‌ها، اوستیایی‌های قفقاز ـ که خود را هم‌چنان ایرانی می‌نامند ـ همه و همه از اشتراکات بسیارِ تاریخی، فرهنگی و سنت و آداب و رسوم برخوردار هستند و پراکندگی و جدایی بخش‌هایی از آنان تنها در 200 سال گذشته، به‌گونه‌ای ساختگی و مصنوعی و به دست استعمارگران روسیه و انگلستان و نه خواستِ مردم آن مناطق بوده است.

2. ما، شماری از سازمان‌های مردم‌نهادِ دوستدارِ میراث فرهنگی، از مسؤولان کشوری خواستاریم:

الف – برای پربار شدن و به‌آیین شدنِ سنت‌ها و سورهای وابسته به این جشن، از چهارشنبه‌سوری تا سیزده‌به‌در، به یاری ایرانیان بروند و در این راه، به‌درستی و به طرز صحیح، از ابزارهای رسانه‌ی ملی و آموزش رسمی یاری گیرند.

ب – از فرصتِ به‌وجودآمده برای گسترش فرهنگ نوروز و در جاهایی زنده‌سازی آن، به‌ویژه در بخش‌هایی از حوزه‌ی تمدنی ایران که این جشن در آن مناطق زدوده شده است – هم‌چون خطه‌ی جنوبِ آب‌های گرم خلیجِ همیشه فارس، و میان‌رودان یا عراق، که به‌گونه‌ای خاستگاه این جشن کهن است – بهره ببرند.

پ – در عینِ پذیرش تنوع و گونه‌گونیِ آیین‌های نوروزی و کوشش برای پاسداری از این رنگارنگی، با هر گونه تحریف در تاریخ آن، به هر شکل و در هر گوشه‌ای از جهان، به‌گونه‌ای رسمی برخورد کنند.

ت- بکوشند به خواستِ دیرینه‌ی ایران‌زمینیان جامه‌ی عمل بپوشانند و اتحادیه‌ی بزرگ اقوام ایرانی را شکل دهند. در این‌باره باید توجه داشت که منظور از تشکیل اتحادیه، حل شدن این کشورها در یکدیگر و از دست دادن استقلال در حوزه‌های اساسی شکل حکومت، و یا هویت بومی، زبانی، آیینی و مذهبی نیست. این کشورها می‌توانند روی زمینه‌های هم‌گرایی در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و تبادلات اجتماعی، کار کرده و به وحدت عمل برسند. به عنوان مثال؛ سرمایه‌گذاری‌های مشترک، تحقیقات مشترک علمی، برنامه‌ریزی‌های مشترک فرهنگی، نظام آموزش مشترک تا سطح دانشگاه و به‌ویژه تدوین کتاب درسی مشترک تاریخ –  که ضرورتی جدی است و مانعِ رشد کینه‌ورزی‌هایی خواهد شد که سردمداران برخی از این کشورها ناآگاهانه و در جهت خواستِ قدرت‌های بزرگ جهانی به آتش آن دم می‌زنند - برداشتن تعرفه‌های گمرکی، سهولت رفت‌وآمد اتباع بدون نیاز به گرفتن روادید، طراحی نظام مالیاتی مشابه، نظام مشترک بانکی و پولی (پول واحد)، بازار نیروی کار مشترک و قوانین مشابه، همکاری‌های امنیتی، نظام واحد گردشگری، تشکیل شورای واحد سیاست خارجی اتحادیه، تشکیل مجلس مشترک اتحادیه، برقراری پیمان مشترک دفاعی، و بسیاری زمینه‌های دیگر که در اتحادیه‌های مختلف در سطح جهان تجربه شده و سودمندی آنها به اثبات رسیده می‌تواند در این اتحادیه به کار گرفته شود. فراموش نشود در این‌باره تجربه‌های سازمان همکاری‌های منطقه‌ای اکو نیز می‌تواند دست‌مایه قرار گیرد.

ث – ثبت جهانی نوروز وظایف ما را سنگین‌تر کرده است؛ چه دولت و چه سازمان‌های مردمی. امیدواریم این رویدادِ فرخنده سبب شود نهادهای دولتی در راه هویت‌بخشی به نسل جوان، بیش از پیش، به یاری سازمان‌های مردم‌نهاد بشتابند.

به امید شکل‌گیری اتحادیه‌ی نوروز

تاکنون این انجمن‌ها بیانیه را امضا کرده‌اند:

۱            آیاپیر (ایذه)

2          انجمن ارگ زنده‌رود (روستای قورتان اصفهان)

3          انجمن اندیشه و قلم بامداد (شیراز)

4          انجمن ایلام‌شناسی ایران

5          انجمن بارگاه مهر (اصفهان)

6          انجمن بوم آب و آفتاب (اهواز)

7          انجمن پاسداشت مفاخر ایران

8          انجمن جوانان سپید پارس (بابل)

9          انجمن حامیان اردکان(یزد)

10        انجمن حامیان حقوق بشر (اصفهان)

11        انجمن حامیان میراث کهن اردکان (یزد)

12        انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز

13        انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری امرتاد (اصفهان)

14        انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری نجف‌آباد

15        انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری ورزنه (ورزنه اصفهان)

16        انجمن دوستداران و حافظان خشت خام (یزد)

17        انجمن دوستداران یادگارهای تاریخی ایزیرتو (کردستان)

18        انجمن دهکده‌ی سبز

19        انجمن سر یزد (یزد)

20        انجمن طرح نو (شیراز)

21        انجمن فرپاد (شیراز)

22        انجمن فرهنگی ایران‌زمین (افراز)

23        انجمن فرهنگی بیستون

24        انجمن کهن‌دژ (همدان)

25        انجمن مهرپادین (یزد)

26        انجمن میراث‌بانان زنده‌رود (لنجان اصفهان)

27        انجمن وحدت جوانان ایران‌زمین (اصفهان)

28        ایران‌دخت آریا (تهران)

29        بنیاد فردوسی

30        بنیاد هم‌اندیشی و رشد بهار (نجف‌آباد)

31        جمعیت دختران حنانه (اسلا‌م‌شهر)

32        جمعیت قلب‌های سبز (تبریز)

33        خانه فرهنگ جاودان (شیراز)

34        فرزندان اهورایی ایران (مشهد)

35        فریوان سپینود (تهران)

36        کانون سیمرغ اندیشه (نجف‌آباد)

37        کمیسیون میراث فرهنگی کانون آینده‌نگری ایران (اهواز)

38        کانون اندیشه سپید (تبریز)

39        کانون ایران‌زمین (دانشگاه علم و فرهنگ)

40        کانون گسترش فرهنگ ایران بزرگ

41        مؤسسه باغ آینه (کرج)

42        مؤسسه علمی - فرهنگی آینده‌نگر (اهواز)

43        مؤسسه غیردولتی مهرآیین (رامهرمز)

44        مؤسسه کندوکاو (تهران)

45        موسسه پارسا سفر جنوب

46        موسسه دانادلان جنوب

47        موسسه دید خرد (اصفهان)

48        موسسه فرهنگی توفا (شوشتر)

49        موسسه میزان (تبریز)

50        موسسه ندای دانش (تبریز)

51        موسسه ندای کرخه

52        موسسه نوآوران (تبریز)