تخریب به بهانه بهسازی!

ساخت و ساز هدایت شده در بافت تاریخی اصفهان !

در حالی که مساله گذر مترو از بافت تاریخی اصفهان به ویژه از زیر محور تاریخی چهارباغ و نزدیکی سی و سه پل، به عنوان یکی از مشکلات پیچیده این شهر هنوز حل نشده باقی مانده است، این روز ها در نقاطی از شهر اصفهان تابلوهای بزرگی از سوی روابط عمومی شهرداری منطقه 3 اصفهان ( که تخریب آثار تاریخی حمام خسرو آقا و سردر کاخ هشت بهشت را در کارنامه خود ثبت کرده ) برپا شده است که بر روی آن نوشته شده است: « در راستای احیاء بافت فرسوده و تاریخی شهر و همچنین تشویق سازندگان واحدهای مسکونی در این گونه بافت ها، شهرداری منطقه 3 به متقاضیان احداث بنای مسکونی در بافت فرسوده ( که محدوده آن در نقشه مشخص گردیده) تخفیف عوارض و تراکم ساخت اعطاء و جهت استفاده از تسهیلات به بانک مسکن معرفی می نماید. ضمنا به ازای عرصه در مسیر نیز تراکم رایگان تعلق می گیرد».

    

در توجیه این اطلاعیه "عباس حاج رسولی ها" رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: بازسازی و احیاء بافت های فرسوده تاریخی و غیر تاریخی اولویت اصلی شورای شهر و شهرداری اصفهان در سال آینده خواهد بود و بنابراین سال 88، سال احیای بافت های فرسوده شهر اصفهان نامگذاری خواهد شد. وی که " نایب رئیس شورای عالی استان ها" نیز هست در توضیح این ساخت و سازها گفت : کلیه امکانات و زیرساخت های رفاهی، تفریحی و خدماتی زندگی شهرنشینی به این بافت ها افزوده می شود.

با این همه، توضیح دقیق تر را باید از زبان" دافعیان" شهردار منطقه سه اصفهان و صادر کننده آن اطلاعیه شنید که درباره کارهایی که قرار است در بافت تاریخی انجام شود توضیحات بیشتری داده و گفته است : « احداث پارکینگ های طبقاتی، ساماندهی خیابان ها و معابر، ایجاد مبلمان های شهری متناسب با بافت شهری و ارائه تخفیف در صدور پروانه ساخت در بافت های فرسوده تاریخی شهر اصفهان از امتیازات و امکاناتی محسوب می شود که شهرداری اصفهان به منظور احیاء و بازسازی این بافت های شهری اختصاص داده است». وی در سخنان خود به جایگاه ویژه سازمان میراث فرهنگی نیز در اجرای این پروژه ها اشاره نموده و گفته است : « با وجود این که احیاء و بازسازی بافت های تاریخی از وظایف سازمان میراث فرهنگی به حساب می آید اما شهرداری نیز در این زمینه اقدامات ارزنده ای را انجام داده است».

لازم به یادآوری است که به گفته محمدجعفر علیزاده معاون عمرانی استانداری اصفهان، بیش از چهار هکتار از محدوده شهر اصفهان را بافت های فرسوده تاریخی و غیرتاریخی تشکیل می دهند که از این میزان دو هزار هکتار مربوط به بافت های فرسوده تاریخی است.

بنا به اعلام سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان یکی از این طرح ها که اکنون در دست اجراست طرح موسوم به « بدنه سازی شرق محور تاریخی، فرهنگی و گردشگری چهارباغ عباسی » در منطقه 3 شهرداری اصفهان است که در مساحتی حدود 11500متر مربع در حدفاصل دروازه دولت و بازارهنر  و در 4 فاز به اجرا درخواهد آمد.

سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان یکی " پتانسیل های تاثیر گذار" این طرح را  « همجواری با عمارات و کاخ های صفوی و بازار هنر و  قابلیت بالای سرمایه گذاری و استفاده از ارزش افزوده بسیار بالای زمین» بیان نموده است و به گفته حسین جعفری مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان، در صورتی که شرایط اقلیمی و آب و هوایی مساعد باشد، فاز نخست بدنه سازی شرق چهارباغ عباسی تا پایان سال جاری به اتمام می رسد.

گفتنی است که قرار است در فاز اول این پروژه تاریخ ساز ، 17 مغازه در زیرزمین، 12 مغازه در طبقه همکف و 20 مغازه در طبقه اول اجرا شود و تا کنون 25% حجم عملیات ساختمانی فاز اول پروژه انجام شده است.

 اگرچه به نظر می رسد که این پروژه نیز بی توجه به ارزش های تاریخی چهارباغ اصفهان در ادامه پروژه مخرب و سود آور « برج جهان» اجرا می شود اما سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان هدف از این ساخت و سازهای به اصطلاح « هدایت شده » به منظور استفاده از«  قابلیت بالای سرمایه گذاری و استفاده از ارزش افزوده بسیار بالای زمین » و ساختن چند واحد "دکان" در بدنه شرقی چهارباغ را « زنده کردن سیمای تاریخی چهارباغ » اعلام نموده و تاکید کرده است: « چهارباغ عباسی جایگاه رفیع خود را در مقام یکی از دو محور سامان دهنده توسعه اصفهان در تاریخ را از دست داده و به یک خیابان اصلی، یک بلوار و یا امتداد " تجاری گرانقیمت" در اصفهان امروز تغییر ماهیت داده است. در جریان این تغییر، ترکیب فضایی چهارباغ نیز نظام منحصر بفرد تاریخی خود را از دست داده و در چند دهه اخیر در اثر ساخت و سازهای هدایت نشده زیبایی آن را تحت الشعاع قرار داده است. از این رو سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان با همکاری دیگر ارگان های ذیربط بر آن شده اند تا پس از مطالعات تاریخی و پیگردی های باستان شناسی و رفع مشکلات و موجود سیمای تاریخی چهارباغ عباسی را زنده کنند.»