ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

به فرخندگی یکم آذرماه روز اصفهان

اصفهان

سروده : استاد توران شهریاری

چون هنر جان اصفهان باشد / اصفهان نیمی از جهان باشد

اصفهان با هنر ز روز نخست / هم ترازو و هم زبان باشد

بند بندش سرشته شد به هنر / جای جایش هنر نشان باشد

دیده بسیار گردش ایام /  رازها در دلش نهان باشد

 

ادامه مطلب ...

به یاد هم میهنان زلزله زده در استان بوشهر


بوشهر من !

سراینده استاد هما ارژنگی

 

باز هم لرزیدی ای خاک کهن

باز افزودی  مرا  درد  و  محن

ناگهان از لرزه های مرگبار

کلبه ها شد بر سر مردم هوار

دست بدکاری ز خیل اهرمن

شعله زد بر دامن بوشهر من

شد از این بیداد و پژواک جنون

دشتی و خور موج و کاکی واژگون

سنگ و چوب و خشت در هم بافتند

بام ها و کوچه ها بشکافتند

با هجوم مرگ و فریاد جرس

زندگی آهسته افتاد از نفس

جای امواج بلند و خوش نوا

شهر شد یکباره چاووشِ عزا

نازنینم گر چه گشتی چاک چاک

بر تو می نازم هم از پور و نیاک

بر تو می نازم من ای خاک سپند

گشته نامت از دلیرانت بلند

تنگسیرت،تنگِ شیرستان بود

خاکِ دلوارت، دلیرستان بود

نام تو از روزگاران کهن

کرده آذین پیکرِ مام وطن

مکر  روبه پیشگان را دیده ای

بر سپاهِ گرگها شوریده ای

راستی را کز شکستن های تو

کی پذیرد کاستی بالای تو!

تاکه چرخ هستی و گردون بپاست

آتش عشق وطن در جان ماست

ققنسی زاینده دارد در نهان

تا ابد پاینده ماند جاودان

بیست و دوم فروردین نود و دو

 

 

به یاد پیشوای ملی دکتر محمد مصدق

ایران من

به یاد رهبر جبهه ملی ایران دکتر محمد مصدق

سروده استاد هما ارژنگی

 

ایران من، این خاکِ مهر آیین و دلبند
این خاستگاهِ اولین انسانِ ِآگاه،
سرمنزل ِاسطوره و تاریخ و فرهنگ،
بنیان گذارِ دانش و روشنگرِ راه،
این با خرد برنادل، این زالِ کهنسال،
در چنبرِ چرخ ِ فلک بس فتنه دیده
وان قامت ِ آزاده و سبز و سر افراز
ای بس که با تیغِ ستم در خون تپیده
اما به فر ایزدی با مهرِ یزدان،
با بی شماره عاشقان ِ جان سپارش
کاندر ره ِ مهر ِ وطن از تن گذشتند،
گمنام و نام آور به راهش کشته گشتند،
زین فتنه های تلخ و جانفرسا رهیده

 

از آن دلاور عاشقانِ فرِ ایران،
دکتر مصدق هم یکی بود از هزاران
آری مصدق آیتی بود از صداقت
آزاده اندیشی به جان غمخوار ِملت
از نام و نان بگذشته ای آگاه و دانا
دل بسته بر آسایش و بر کار ِ ملت
در روز هایی کز فریب و مکر ِ دشمن،
زنجیر ِ استعمار بر پای وطن بود،
آن ناجی ِدشمن شکن آن جان ِ آگاه،
همراه ِ یاران ِ وفادار و وطن خواه،
با مشعلِ آزاد جویی سر بر افراخت
چون شیر کز زنجیر و زندان عار دارد،
بر روبهانِ پیر ِ استعمار غرید
بر مسندِ شرم آور ِ ظلم و ریا تاخت:

ادامه مطلب ...

سروده دکتر خاتون آبادی


زنده رود عشق

دکتر احمد خاتون آبادی

 

اصفهان را زندگی در کام نیست / جز به آب زنده رود آرام نیست

زخم هایی کز جفا بر رود رفت / ناله شد از سینه ها چون رود رفت

زردکوه اینک غمین در ماتم است / نونهالش بی سر و بی خاتم است

اشک هاش از دیدگان بر خاک شد / ناله هایش تا همه افلاک شد

ماه زین پس، بر سر هر بام نیست / هر کجا را بنگری جز دام نیست

برگ سبز اینک میان بادها / دل ندارد تا کند فریادها

می گساران را هوای جام نیست / بلبلان را نغمه اندر کام نیست

باغ دیگر دلپریشانی نکرد / ماه دیگر پرتوافشانی نکرد

آفتاب این جا میان یخ فسرد / ره به جایی جز هوای غم نبرد

نیک دانم کاین جفا را چاره چیست / مرهم این سینه صدپاره چیست

چرخ گردون را مگر تدبیر نیست؟! / در میان شهر آیا پیر نیست؟!

تا بیافشاند پیامی بر دلی/ بذر دانایی درون محفلی؟!

تا به حرف آیند شاخ و برگ خاک / نغمه ها سازند از هر ذره خاک؟!

موسی ما را به ما در باز ده! / زنده رود عشق را آواز ده!

قطره قطره آب در پیمانه کن / زلف شب را با طراوت شانه کن

زاغ را با بلبلان هم خانه کن / شمع را عاشق بر این پروانه کن

مستی مستان ببین و ناز کن / آسمان را نغمه زن، پر راز کن

آسمان را با زمین هم ساز کن / عشق را پرواز ده، پرواز کن

  

گلرخسار صَفی‌ اِوا


ایران ِ عزیز ِ من !

سروده استاد «گلرخسار صَفی‌ اِوا» سراینده تاجیک درباره ایران


از باختر و سُغدم ، از وُست‌ام و از زندم، رُخّـان بدخشانم ، وُلکان دماوندم
من هجرم و من وصلم، من نسخه نی ام، اصلم
فرهنگ شرر دارم، خون رگ و پیوندم

یک ذره ز خورشیدم، یک غنچه ز امیدم، یک نوده ز ده بیدم
یک حلقه ز دربندم، از میهن گلنارم، از گلخن گلخارم

ایران عزیز من! ای جان عزیز من!
ای میهن سبز مهر، ای شهرگ نبض شعر
ای دور به جان نزدیک، ای نور دل و دیده


ایران عزیز من! ای جان عزیز من!
قانون تو انشا کرد، قانون سعادت را، جمشید تو بینا کرد، کاخ فرّ ملت را
تیر نظر آرش، در سینه نهان دارم، شهنامه عالم ساز، از فضل کیان دارم
ما را به دل تنگت، ای یار به هم آور، صد بار تو را میرم، یک‌بار به هم آور
بر گلشن گلخند ، بر فرق دماوندت، گلخار نمی‌زیبد، گلنار به هم آور
پیوند نیاکانی، پیوند دل و جانی

ایران عزیز من، ای جان عزیز من!

سوگ‌چامه


سوگ‌چامه‌ای برای هم‌میهنان آذری

سراینده استاد هما ارژنگی

باز می‌آیم به سویت، با دو چشم تار و گریان / آی آذربایجانم،  آتشت افتاده بر جان

ای سپند سربلندم، سرزمین نور و ایمان /  بی‌قرار و داغدارم، در غمت بنشسته نالان

خشم کور آسمان‌ها هستی‌ات را کرده ویران / روی خاکت گردِ ماتم، سینه‌ات آماج توفان

کو به کو افتاده هرسو  پیکری در هم شکسته  /  اشک گرمی، آه سردی، سینه‌ای از غم پریشان

ای دلیر آذری،  ای خون‌بهای مُلک ایران /  ای گذشته از سر و جان، در رهش همواره آسان

من به هر جا از تو گویم با تو گریم با تو مویم / تا جهان باشد به جا  من با تو دارم عهد و پیمان.

درود بر مدال آوران ایرانی المپیک 2012


 درود به قهرمانان ایران در المپیک

استاد ادیب برومند

درودی فرستم به ورزشگران / بهین قهرمانان راد و جوان

المپیک را داده فر و شکوه / به آیین دیرین هر پهلوان

به جایی کز اقصای گیتی درو /  تماشاگرانند هرسو عیان

به جایی که بس قهرمان آمدند / هماورد جویان، کران تا کران

همه برتری را شده خواستار / به نیروی مردانه از دیگران

ادامه مطلب ...

روز فردوسی گرامی باد!


درود فردوسی

سروده بانو هما ارژنگی

بزرگا، سرم سوده بر خاک تو / بر آن خوان گسترده‌ی پاک تو
تو دادار دانا و بخشنده‌ای / به هر راز پنهان تو داننده‌ای
تویی آن که جان و روان آفرید  /زمین و  بلند آسمان آفرید
تن ناتوان را توان آفرید  /سخن گفتن اندر زبان آفرید
کنونم سخن باشد از مهتری/   که تاج سخن را بود گوهری
یکی گوهر شاهوار ثمین  /که باشد بر او تا ابد آفرین
حکیم خردمند روشن‌روان  /همان پیر دهقان پاکیزه جان
که تخم سخن را پراکنده کرد / زبان دری  را ز نو زنده کرد

ادامه مطلب ...

به فرخندگی روز ملی خلیج فارس


خلیج فارس

سروده استاد توران شهریاری


چو نام روز دل‌افروز شب نخواهد شد
نهاده سر چو عزیزی به دامن ایران
چو پارس پهنه دریادلان ایرانست
به آبراه سوئز، چون چراغ راهنماست
جز این هر آن‌چه که گویند، گفته‌ای خام است
که نام سرمدی پارس بر خلیج سزد
چو داریوش جهاندار شاه دوران بود
شمال مُلک عرب، بود بخشی از ایران
که در سپیده تاریخ، توامان زادند
به گوش جان بشنو از خروش پهنابش
جهان مرا به همین نام جاودانه شناخت
به یاد پارس دل و سینه‌ام خروشانست
برای باختری‌هاست این بهین برهان
خدا گواست که این نام راستین منست
که از هویّت اصلی مرا جدا سازد
برای من به جز این نام اعتباری نیست
که تا بروز پسین پارس پابه‌پای منست
چو ماد و نام به‌سان دو جسم و یک جانیم
                                                           
/

 

خلیج فارس، خلیج عرب نخواهد شد/
خلیج همره تاریخ و پیش‌تر از آن
ز روزگار کهن نام پارس بر آنست
کتیبه‌ای که از آن روزگار رفته به‌جاست
به نقشه‌های جهان بر خلیج این نام است
ز داریوش جهاندار آن کتیبه بُود
در آن‌زمان عربستان از آن ایران بود
کتیبه کهن بیستون نشانگر آن
خلیج و فارس از آغاز چون دو همزادند
به چشم دل بنگر بر تلاطم آبش
بگوید این‌که به این شهرتم زمانه شناخت
چو بر سرم ز ازل سایه‌ای از ایرانست
مرا بخواند به این نام آن زمان یونان

شکوه و هیمنه پارس بر جبین منست
مباد آن‌که سیاست دسیسه آغازد
مرا به نام دگر در زمانه کاری نیست
قسم به تنگه هرمز که رهنمای منست
هزاره‌هاست بر این استوار پیمانیم
                                                           /