ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

روز اصفهان خجسته باد!

به مناسبت یکم آذرماه، روز اصفهان:


چهارمین همایش نکوداشت اصفهان برگذارخواهد شد


چهارمین همایش نکوداشت اصفهان، بامداد روز پنجشنبه دوم آذرماه 1391 به همت انجمن دوستداران اصفهان در تالار امیرکبیر دانشگاه خوراسگان برگذار می‌شود. سخنرانان در این همایش یک روزه، دکتر ترانه یلدا، مهندس مهرداد بهمنی، دکتر شادی عزیزی، دکتر فضل الله صلواتی، مهندس عبدالرسول قریشی، مهندس قهرمان صمیمی و مهندس احمد بهابادی خواهند بود. موضوع چهارمین همایش نکوداشت اصفهان، در نشست بامدادی «شهر خلاق» و در نشست نیمروزی «باغ‌شهر اصفهان» خواهد بود. یادی از اعضای درگذشته انجمن در سال گذشته زنده‌یادان استاد حسن کسایی و دکتر پرویز دبیری، برنامه موسیقی با حضور استاد اصغر شاهزیدی و استاد سعیدی، برگزاری دو میزگرد با حضور سخنرانان، نمایشگاه کتاب، و آیین سپاس از چهره‌های نامدار دوستدار اصفهان همچون استاد پورصفا، استاد لئون میناسیان، مهندس مهدی ابراهیمیان و استاد مرتضی تیموری نیز از دیگر برنامه همایش امسال خواهد بود.

یادبود دکتر فاطمی


سالگرد شهادت دکتر فاطمی را گرامی می‌داریم

مهندس کورش زعیم

ملت ایران در راه آزادی کم شهید نداده است، و حسین فاطمی* یکی از سالاران شهیدان ملی ماست. نه اینکه او به بزرگداشت ما نیاز داشته باشد؛ این ما هستیم که نیازمند وابستگی به او و آرمان‌های او هستیم، و به آنچه او بود و آنچه او می‌خواست ما در چنین روزهایی باشیم. او از گونه شهیدانی است که راه تاریک ما را روشن نگه میدارند و به ما راستی و آزادگی می‌آموزند. او سیاوش زمان ما بود. گاهی در درازنای تاریخ مردانی پدیدار می شوند که در راه دفاع از آزادی ملتشان، و در راه رهایی مردم از ستمگری، دیکتاتوری و فساد شهید می شوند. آنان را دیکتاتورها نامردانه به قتل میرسانند تا آوای وجدان جامعه را خاموش کنند، تا مردم صدای حق را نشنوند، و تا مردم در راه آزادی و گرفتن حقوق شهروندی خود از رهبری آنان محروم شوند. این‌ها شهیدان ملی هستند. آنچه ما ملت ایران را هزاران سال پابرجا و سربلند و آزاده نگه داشته، شهیدان ملی ما هستند. از مرگ سیاوش که نخستین شهید ملی ما بود و ما هنوز درمرگ او سوگوار هستیم، تا امیرکبیرها و فروهرها و آنان که اکنون برای استقلال سیاسی کشور و آزادی مردم، و علیه ستم، خودکامگی و فساد مبارزه می کرده اند، تا من و شما امروز این گونه سربلندانه از تاریخ و فرهنگمان یاد کنیم. شهیدان ملی ما این ملت را زنده نگه داشته اند و جاویدان کرده اند، و ما هرگز آنان را فراموش نخواهیم کرد.

ادامه مطلب ...

تخریب دوباره توسط شهرداری اصفهان


جنازه سقاخانه صفوی بر دوش بازار امام علی!

حمله بلدوزرهای شهرداری در حریم مسجد جامع اصفهان ادامه دارد؛ این تخریب‌ها که با هدف ایجاد بازار امام علی انجام می‌شود چندی پیش حمام قاجاری را هم از هستی ساقط کرد. حالا نوبت به سقاخانه صفوی رسیده است، هرچند که سپر این اثر تاریخی در برابر بلدوزرها کاملا بی‌دفاع است.  به گزارش معصومه شهباز در خبرگزاری میراث‌فرهنگی، شهرداری اصفهان پروژه بازار امام علی را تا سقاخانه صفوی که در حریم مسجد جامع اصفهان قرار دارد پیش برده است. کارشناسان معتقدند این سقاخانه سد راه بازاری است که قرار است در حریم اثر جهانی مسجد جامع ساخته شود. درست در آستانه برگزاری مراسم پاسداشت ثبت جهانی مسجد جامع اصفهان، سقاخانه صفوی مورد تهدید قرار گرفت. این سقاخانه در حریم جنوبی مسجد جامع و دقیقا در مکانی قرار دارد که شهرداری ادامه حفاری‌ و شمع‌کوبی را منوط به حذف این اثر تاریخی می‌داند. پیش از این با تخریب حمام کرسی و خانه‌ تاریخی که در مجاورت آن قرار داشت، صدماتی به سقاخانه صفوی وارد شد. در این میان سازمان میراث‌فرهنگی بارها نسبت به حفظ این اثر هشدار داده بود اما عاقبت شهرداری این سازمان را متقاعد کرد تا سقاخانه‌‌ای که سد راه حفاری‌ها بود را برچیده و با ایجاد بازار ،مجددا آن را بدون جابه جایی احیا کند. مطابق با آنچه که ناظر سازمان میراث فرهنگی در عملیات میدان عتیق میگوید، پلان سقاخانه مزبور جهت احیاء مجدد نقشه برداری شده و پنجره گره‌چینی و ازاره‌های سنگی سقاخانه به محل مطبوع سازمان میراث فرهنگی منتقل شده‌اند .

ادامه مطلب ...

نگاهی به تاریخچه اردوی عمران ملی


اردوهای عمران ملی در اصفهان

 ایران‌نامه- شاهین سپنتا: اردوهای عمران ملی، از تابستان سال 1353 خورشیدی تا 1357 خورشیدی زیر نظر نخست‌وزیر وقت با هدف پرکردن اوقات فراغت دانشجویان و هنرجویان در طول مدت تعطیلات تابستان و آشنایی آنان با واقعیت‌های طبیعی و اجتماعی روستاها و ایجاد حس مسؤولیت در آنها و مشارکت در عمران و آبادانی میهن عزیزمان، در استان‌های مختلف کشور برگذار می‌شد.

در آن سال‌ها، بین دانشجویان و هنرجویان برای رفتن به اردوی عمران ملی رقابت زیادی بود که بر اساس سهمیه هر استان، به صورت سراسری از طریق ستاد این اردوها برنامه‌ریزی می‌شد و تعدادی از متقاضیان، امکان شرکت در اردو را می‌یافتند.

به این ترتیب که در تعطیلات تابستان، دانشجویان دختر و پسر پس از گروه‌بندی جداگانه و دریافت اطلاعات لازم برای آشنایی بیشتر با اهداف اردوی عمران ملی، به اردوگاه که معمولا در محل یکی از مدارس روستایی بود، منتقل می‌شدند.

ادامه مطلب ...

چه کسانی مساجد را مرمت می کنند؟


بهشت فیروزه‌ای در نقش جهان

کتیبه‌هایی که مرمت آثار تاریخی را سفارش می کنند! 

ایران‌نامه- مهدی فقیهی: مسجد جامع عباسی از جمله آثاری است که  با برخورداری از معماری اصیل و بی مانند همواره به عنوان یکی از باشکوه‌ترین مساجد ایرانی عصر صفوی مطرح بوده است. بنای مذکور که با اسامی دیگری هم‌چون مسجد شاه، مهدیه و سلطانی نیز شناخته می‌شود، در زمان شاه عباس اول و توسط استاد معمار «علی اکبر اصفهانی» در فاصله سال‌های 1020 (ه.ق) تا سال 1025 (ه.ق) به سبک و سیاق چهار ایوانی، ساخته شد. در ابتدای ورود به مسجد، سردری را مشاهده می‌کنیم که با استفاده از آرایه‌ها و کتیبه‌های کاشی‌کاری تزئین‌شده، هر فرد صاحب ذوقی را به درون بنا فرامی‌خواند. در بخش‌های داخلی نیز مجموعه‌های مختلفی با معماری پرکار و دیدنی مشاهده می‌گردد که در زمان جانشینان شاه عباس اول خصوصاً شاه‌صفی، شاه عباس دوم و شاه سلیمان تا سال 1077 (ه.ق) به انجام رسیده‌اند. از بخش‌های مهم این اثر ماندگار گنبدخانه عظیم 54 متری و مناره‌های رفیع 48 متری است که به همراه صحن وسیع مرکزی، دو مدرسه جانبی سلیمانیه و ناصریه، ایوان‌های چهارسوی بنا و شبستان‌ها و رواق‌های فصلی همچنین محراب و منبر نفیسی از سنگ مرمر است که زینت‌بخش این اثر جاودانه شده‌اند.  آنچه که در این بنا  قابل ذکر و توجه می باشد وجود کتیبه‌های متعددی است که با مضامین مختلفی نظیر آیات قرآن، احادیث و برخی فرامین حکومتی با خط خوش اساتیدی چون عبدالباقی تبریزی، محمدرضا امامی، محمد صالح اصفهانی، علیرضا عباسی، ادیب محبی، محمد غنی و محمد شریف شیرازی به نگارش درآمده‌اند.

ادامه مطلب ...

سالمندان را ارج نهیم: 2


خانه سالمندان!

ایران‌نامه – مهدی فقیهی: امروزه آن چه که در مورد زندگی سالمندان مد نظر تمام صاحب‌نظران و کارشناسان می‌باشد، طریقه همزیستی سالم همراه با نشاط و آرامش است. همزیستی که با در نظرگرفتن تدابیر صحیح در کنار خانواده میسر و شیرین تر از هر مکان دیگری است. سالمندان منبعی از تجارب و خاطرات تلخ و شیرین گذشته هستند که نباید بلااستفاده باقی بمانند. نقل تجارب و خاطرات گذشته توسط سالمندان، علاوه بر اینکه نسل حاضر را در جریان وقایع و تجربیات گذشته قرار می دهد، موجب رضایتمندی سالمندان نیز می گردد نیاز به سخن گفتن و مستمع داشتن در افراد سالمند بسیارضروری است، زیرا بخش عمدهای از حمایتهای روانی انسان از طریق تعاملات کلامی با دیگران تأمین می گردد. متأسفانه علی رغم سودمندی تعامل کلامی برای سالمندان، آنها به دلیل مشکلاتی از قبیل محاوره کلامی، آلزایمر (کندی در سخن گفتن و فراموشی) مستمعان خود را از دست می دهند و افراد جامعه کمتر با آنها به گفت و شنود می پردازند. آموزش خانواده و جامعه در نحوه تکلم با سالمندان و صبر و حوصله گوینده می تواند به میزان قابل ملاحظه ای سطح تشویش ذهنی سالمندان را در تعاملات اجتماعی کاهش دهد تحقیقات متعدد بیانگر این مطلب است که وجود حداقل یک نفر از سالمندان در کنار دیگر اعضاء خانواده می تواند به میزان قابل توجهی به برقراری فضای سالم زندگی کمک نماید و حتی برای فرزندان خردسال آن ها مایه علاقه مندی و دلگرمی باشد.

ادامه مطلب ...

پرداخت روشمند دستمزدها در دوران هخامنشی



نظام پرداختِ دستمزدها در دستگاهِ اداریِ هخامنشیان

مهندس یاغش کاظمی

 

"هاید ماری کخ" در فصل سوّم از کتابِ «از زبان داریوش» بحثی جالب در خصوص وضعیتِ دستمزدها در عهدِ هخامنشی بر پایه الواح "تختِ جمشید" دارد:«مزدِ کارگران عمدتاً بصورت جنسی پرداخت میشد و پایه ی اصلی محاسبه ی آن "جو"، و حداقل مزد یک مرد، 30 دقه (لیتر) جو در ماه بود ـ ـ ـ ـ روزانه یک دقه.» ولی این، همه استنتاج ِ "کخ" نیست؛ و نیمه بیان کردن ِ سخن اش، مانندِ گفتن ِ "لا اله" است بدونِ ذکر ِ "الا الله".

"کخ" در ادامه پژوهش اش چنین می‌آوَرد: «به جز این 30 لیتر جو در ماه (که حقوق پایه ی حداقل بود)، همه کارگران به عناوین و مناسبت‌های گوناگون، "اضافه درآمد" داشتند ـ ـ ـ ـ به طور منظم، هر دو ماه یک‌بار، یک لیتر جو و نیم لیتر شراب یا آب جو برای هر نفر؛ و یک بز یا گوسفند برای هر 30 نفر در ماه داده میشد. به این مقدار، باید دستمزد ویژه ای را که دیوان اداری به نام "کمک شاهانه" (عبارت از یک لیتر آردِ جوی اعلا و یا یک لیتر جوانه ی خشکِ جو در هر سه ماه + شراب ترش) به کارگران می‌داد، افزود. در میان "کمک‌های شاهانه" گاهی به میوه هم برمی‌خوریم. برای نمونه شماری از کارگران، ماهانه یک لیتر انجیر و برخی یک-سوم لیتر گردو گرفته‌اند. علاوه بر این اضافه پرداخت های همیشگی، پرداختی وجود داشت که به آن "پیش کشی" می‌گفتند. مثلاً زائوها 5 ماهِ تمام حقوق ویژه‌ای می‌گرفتند ـ ـ ـ برای نوزاد پسر، ماهانه یک کوزه 10 لیتری شراب یا آب جو، 20 لیتر جو، گندم و گاه آرد؛ و برای نوزاد دختر، نصف این مقدار پرداخت می‌شد. کارگران همچنین برای انجام کارهای سخت، با احتسابِ ضریبِ سختیِ کار، اضافه دستمزد دریافت می‌کرده اند. این پرداخت‌ها و اضافه‌پرداخت‌های مربوطه، فقط شامل کارگران و خدمتکاران ساده ـ بدون مهارت ـ می‌شد و اگر کسی می‌توانست مهارت خود را در کار بالا برد، میزان حقوق بیشتری دریافت می‌کرد؛ مثلاً در یک لوحه، کارگری 40 لیتر جویِ ماهانه (به جای 30 لیترِ نُرم) دریافت کرده است.

ادامه مطلب ...

به فرخندگی 7 آبان روز جهانی کورش بزرگ



کتاب شناخت: «کورش بزرگ»،  نوشته نویسنده عرب صابر صالح زغلول

کورش الأکبر

"مؤسس الدولة الفارسیة وأبو إیران؛ حیاته و فتوحاته وهل هو ذوالقرنین"

تالیف: صالح صابر زغلول  

الناشر: دار الکتاب العربی للنشر و التوزیع - القاهرة

تاریخ النشر: 14/03/2011

عدد الصفحات: 327 صفحة

الطبعة: 1   

مجلدات: 1    

 یحتوی على: صور/ رسوم  

یقول کورش فی نقوشه التاریخیة بعد أن مکن الله له فی الأرض و إعطاء کنوز المخابئ: "الآن و بما أننی وضعت تاج مملکة الفرس، و بابل، و أمم الاتجاهات الأربعة علی رأسی بمساعدة أهورا مازدا "الله"، أعلن بأننی سأحترم تقالید، و عادات و أدیان أمم إمبراطوریتی، ولن ادع أیاً من حکامی و أتباعی، أن ستصغرونها أو یهینوها، مادمت أنا حیاً. و من الآن فصاعدا، لن افرض حکمی علی أیة امة. فالجمیع حر بقبوله، أو رفضه". و یبرر مایکل هارت اختیاره لکورش واحداً من المائة العظماء و أعظمهم محمد "صلی الله علیه وسلم" بقوله: "وعظمة کورش لاترجع فقط إلی معارکه الضخمة ولا إلی توحید هذه الدول المتنافرة. إنما ترجع أهمیته إلی أن إنجازاته کانت نقطة تحول فی التاریخ السیاسی للعالم القدیم، و لذلک فهو واحد من الذین غیرو مجرى التاریخ". لقد کان کورش الحاکم العادل المتسامح ولا یزال مثلاً أعلی للکثیر من حکام و قادة العالم القدیم و الحدیث و خاصة فی الغرب لذلک ستعرف فی هذا الکتاب لماذا زار الإسکندر الأکبر قبر کورش فی فارس و لماذا کان الرئیس الأمریکی توماس جفرسون یحتفظ بنسختین من کتاب "سیرة کورش وأخلاقه" و لماذا قال الرئیس الأمریکی ترومان "أنا کورش أنا کورش"، کما ستکتشف أنه فی عصر کبار المؤرخین الیونانین مثل هیرودوت وزینوفون و أیضاً کبار الشعراء کهومیروس کان العداء شدیداً بین بلاد الیونان و بلاد فارس فکان من الطبیعی ان ینسب کتاب الیونان للفاتحین الفرس کل نقیصة بل یحولوا الفضائل إلی نقائص ولکن کان الأمر مختلفاً بالنسبة لکورش الأکبر الذی یصف فی أحد نقوشه أنه "الذی وفقه إله السماوات للحکم بالعدل والحق" وأنه "طاهر وصالح القلب والید" بالتأکید هذا الوصف هو الفخر ولکنه کان عن حق. اقرأ هذا الکتاب لتعرف أیضاً لماذا "کورش الیهود هو المحرر الموعود، کورش النصارى هو مسیح الحیارى، کورش المسلمین هو ذو القرنین".

 

ادامه مطلب ...