ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

بیانیه انجمن حمایت از حیوانات

 

بیانیه انجمن حمایت از حیوانات ایران

به مناسبت روز ملی حمایت از حیوانات

هنوز چند روز از مرگ ببر نر سیبریایی باغ وحش تهران نگذشته بود که همزمان با روز ملی حمایت از حیوانات ، مدیران بی‌کفایت باغ وحش تهران از بیم همه‌گیری بیماری مشمشه تصمیم به کشتن شیرهای این باغ وحش گرفتند و 14 شیر این باغ وحش را تیرباران کردند. به همین مناسبت انجمن حمایت از حیوانات ایران با اشاره به وضعیت تاسف بار محیط زیست و پایمال شدن روزانه حقوق حیوانات در کشور، بیانیه ای به شرح زیر صادر نمود: « روز ملی حمایت از حیوانات، روزی است که به بهانه جشن بهمنگان باید از حیوانات گفت، از پرندگان شاد، از ماهی‌های سرزنده رودها و از حیوانات آزاد و مقتدر جنگل‌ها. روزی است که باید لباس سپید پوشید و با گل‌های سپید به استقبال مهربانی رفت تا شادی و سرزندگی مخلوقات خدا را به انسان هدیه نمود. اما چه سود که در این روزهای سخت و سیاه محیط زیست، نه پرنده شادی در این آسمان تیره و دود آلود می‌بینیم، نه ماهی زنده‌ای در آب‌های آلوده و نه جاندار مقتدری در جنگل‌های ویران. چگونه می‌توان روز حمایت از حیوانات را جشن گرفت وقتی جنگل‌های بلوط مریوان و جنگل‌های سرسبز گلستان را می‌سوزانند و میراث طبیعی کشور همچون باغ اکولوژی نوشهر که ذخیره‌ تنوع زیستی کشور بود به سادگی تخریب می‌شود و پارک ملی کویر به بهانه استخراج نفت به چینی‌ها واگذار می‌گردد.

  ادامه مطلب ...

سرودها و ترانه های ایران زمین: 23) شهر خالی

 

بازآ تا بر در حافظ  سراندازیم، گل بیفشانیم و می  در ساغر اندازیم!

زبان فارسی با همه زیبایی‌هایش پیونددهنده همه فارسی‌زبانان در همه جای دنیاست؛ پیونددهنده همه آن‌هایی که اندیشه‌های خود را در پیاله واژگان دل انگیز فارسی می ریزند و  از  ساغرش باده عشق می‌نوشند. «نگاره خالوا»، خواننده جوان و خوش لهجه تاجیک و « امیرجان صبوری»، خواننده خوش‌آوای افغان، در ترانه شورانگیز «شهر خالی ...» از تنهایی و سوز دل همه عاشقان در همه سرزمین‌های فارسی زبان می‌خوانند و از آرزوی روزگار پیوند می‌گویند که کاروان رفته بازآید و دلبران ناز ناز آیند تا مطرب و آهنگ و ساز آید. در این ترانه امیرجان و نگاره جان هریک با نوایی، از سازهای بشکسته و درد مشترک عاشقان می‌خوانند و از جام ها می‌گویند که دیگر جوشی ندارند و از عشق که آغوشی ندارد ولی آرزو می‌کنند که با گل افشانان، نگار دلنواز آید تا بر در حافظ سراندازیم و گل بیفشانیم و می در ساغر اندازیم. این ترانه را با صدای امیرجان در این نشانی و با صدای نگاره جان در این نشانی بشنوید و متن آن را در ادامه بخوانید:

ادامه مطلب ...

گل‌های جشن دیگان

 

بادرنگ و  کاردک و شنبلید، گل‌های جشن‌های دیگان 

شاهین سپنتا

واژه «ددوش» در اوستا، «داتار» در پهلوی و دادار» یا «دی» در فارسی امروز، صفت اهورامزدا و به معنی «آفریدگار» است. روزهای 8 و 15 و 23 هر ماه و دهمین ماه سال نامزد به «دی» هستند. چهار جشن اصلی که در دی ماه برگزار می‌شود عبارتند از: جشن خرم روز، جشن دیگان یکم، جشن دیگان دوم و جشن دیگان سوم. جشن خرم روز: نخستین جشن که در روز اورمزد ( دادار/ دی) یا یکمین روز از دی ماه (/خورماه) یعنی نخستین روز پس از جشن یلدا برگزار می‌شود، «دی دادار جشن» یا «جشن خرم روز» یا خور روز (روز خورشید)، و یا نود روز (90 روز تا نوروز) نام دارد. جشن دیگان اول: روز هشتم از دی ماه یا روز «دی به آذر»، اولین جشن دیگان برگزار می‌شود که ابوریحان بیرونی در کتاب «قانون مسعودی» از این جشن با عنوان «عید دی الاول» نام برده است و کوشیار از آن با نام «دی جشن» نام برده است. جشن دیگان دوم: در  روز پانزدهم از دی ماه یا روز «دی به مهر» جشن دیگان دوم  (/دیبگان/بتیکان) برگزار می‌شود که موسوم به «جشن دی دوم» نیز هست. جشن دیگان سوم: در روز بیست و سوم از دی‌ماه یا روز «دی به دین»، سومین جشن دیگان برگزار می‌شود. در کتاب پهلوی «بندهش» آنجا که «درباره چگونگی گیاهان» سخن به میان می‌آید، گل‌های بادرنگ و کاردک و شنبلید به ترتیب ویژه روزهای «دی به آذر» و «دی به مهر» و «دی به دین» معرفی شده‌اند:

ادامه مطلب ...

ویرانی تدریجی آرامگاه نظام الملک توسی

 

آرامگاه خواجه نظام الملک توسی روی به ویرانی می‌رود

ایران‌نامه- مهدی فقیهی: آرامگاه خواجه نظام‌الملک توسی وزیر دانشمند ایرانی دوره سلجوقی، در محله دارالبطیخ اصفهان به خاطر بی‌توجهی و عدم مراقبت و نفوذ رطوبت به تدریج در حال تخریب است.  خواجه نظام الملک توسی از دانشمندان سده چهارم و پنجم (ه.ق) در دوره سلجوقیان با عنوان «خواجه بزرگ» و «سید الوزرا»، وزارت آلب ارسلان و پسرش ملک‌شاه سلجوقی را بر عهده داشت. وی که مردی دیندار و نیکوسیرت بود در دوران وزارت خود اقدامات ارزشمندی را در بسیاری از شهرها همچون توس،اصفهان، هرات، نیشابور و بغداد انجام داد که تأسیس مدارس نظامیه به عنوان اولین مدارس متمرکز در دوران اسلامی، از آن جمله است. وی همچنین در تکمیل رصدخانه‌ای بزرگ که احداث آن در زمان کاکویه و به‌واسطه پورسینا دانشمند فرزانه آن دوره آغاز گشته بود، کوشید و برای نخستین بار تقویم زیجی را تنظیم نمود. افزون بر این، خواجه نظام‌الملک در ایجاد و حفظ کتابخانه‌های بزرگ ری و اصفهان و ساخت بناهای متعددی همچون کاروان‌سراها، بازارها و اماکن مذهبی که نمونه عالی آن گنبد نظام الملک در مسجد جامع عتیق اصفهان است، اقدامات مؤثری انجام داد.  

ادامه مطلب ...

آیینه خانه: (2

 

امنیت ضامن گردشگری پایدار!

ایران‌نامه- معصومه شهباز: صنعت گردشگری یکی از ارکان اساسی توسعه اقتصادی در جهان امروز به شمار می‌رود؛ این صنعت پایدار در بسیاری از کشورها با رشدی سریع‌تر نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی، یک  صنعت پیشرو قلمداد می‌شود، اما اصلی‌ترین زیربنای توسعه گردشگری، امنیت است. ایران به عنوان یکی از پنج کشور اول جهان در توانمندی‌های اکوتوریسمی و یکی از 10 کشور اول دنیا در داشتن پیشینه فرهنگ و تمدن، از پتانسیل بالایی برای جلب گردشگران برخوردار است ولی از لحاظ امنیت گردشگران نتوانسته جایگاه خوبی برای گردشگران خارجی فراهم آورد. از آنجا که ایران از مجموع 924 میلیون گردشکر بین‌المللی درسال 2008 تنها تعداد 2 میلیون نفر گردشگر داشته است و تاکنون هم همین جایگاه را حفظ کرده می‌توان گفت برخی مشکلات، بر این صنعت تاثیر منفی گذاشته و همین امر سبب شده تا درآمد حاصل از گردشگری در ایران تنها 07/0درصد باشد.

ادامه مطلب ...

یادروز جهان پهلوان تختی

 

یادی از جهان پهلوان تختی در زورخانه نجارپور اصفهان

در شامگاه 17دی ماه 1346 خورشیدی، جهان پهلوان تختی در شکوفاترین دوران زندگی، به گونه‌ای ابهام‌انگیز جان سپرد. غلامرضا تختی در روز پنجم شهریور ماه ۱۳۰۹ خورشیدی در محله خانی‌آباد تهران به دنیا آمد. در سال ۱۳۲۹ به سبب علاقه به کشتی و ورزش باستانی به باشگاه پولاد رفت. تختی از سال 1330 خورشیدی به عضویت تیم ملی کشتی ایران در آمد و 15 سال تمام روی تشک کشتی رفت و برای ایران افتخار آفرید. تختی در دوران زندگی ورزشی‌اش رکورددار شرکت در المپیک‌ها و کسب بیشترین مدال از این آوردگاه بود. شادروان تختی در ورزش باستانی و کشتی پهلوانی نیز پیش‌کسوت بود، چنان که سه بار پهلوان ایران شد و هربار کشتی‌گیران نامداری را شکست داد. در آن زمان با همه محدودیت‌هایی که دستگاه حاکم برایش به وجود آورده بود او به حمایت از نهضت ملی پرداخت. پشتیبانی صادقانه او از نهضت ملی باعث شد تا یارانش در سال 1341 خورشیدی در نخستین کنگره جبهه ملی او را به عضویت شورای مرکزی این فراگیرترین نهاد مدنی ملی ایرانی در آن زمان برگزینند. زنده‌یاد تختی در چهلمین روز درگذشت زنده‌یاد دکتر مصدق با جمعی از یاران در احمدآباد حضور یافت تا نسبت به پیشوای بزرگ نهضت ملی ادای احترام کند. او در کنار مزار دکتر مصدق نشست و بر آن بوسه زد. به هنگام زلزله دهشتناک بویین زهرا نیز زنده‌یاد تختی با به راه انداختن کاروان بزرگ گردآوری کمک‌های مردمی برای آسیب دیدگان نشان داد که همواره و در همه جا پایبند به آیین جوانمردی و پهلوانی و یار و یاور راستین مردم کشورش است. خاطره این کار او چنان در یادها جاودانه شد که سال‌ها بعد و در گیر و دار زلزله ویران‌گر شهر بم همه جا این سخن شنیده می شد: جای تختی در بم خالی بود!

ادامه مطلب ...

محسن پزشک‌پور درگذشت

 

محسن پزشک‌پور درگذشت

محسن پزشک‌پور در سال 1306 خورشیدی در تهران چشم به گیتی گشود. در سال‌های نوجوانی‌اش که همزمان بود با حضور نیروهای متفقین در ایران، با دیدن این رویدادهای ناگوار، انگیزه‌های میهن‌دوستانه در درونش جوانه زد. محسن پزشک‌پور به همراه چند تن از جوانان و نوجوانان هم‌اندیش خود گروه‌های کوچکی را با نام‌هایی چون انجمن محصلین، باشگاه ایراندوست، گروه رستاخیز ملی ایران و ... تشکیل داد که در زمان تشکیل فرقه پیشه‌وری به مبارزه با جدایی‌طلبان پرداختند. در پانزدهم شهریور 1326 اعضای هسته مرکزی این گروه برای نخستین بار، هم‌پیمان شدند و عنوان "پان ایرانیسم" را برای نامیدن اندیشه‌های خود برگزیدند. در همین سال‌ها کتاب ایدئدولوژیک "ما چه می‌خواهیم؟ " از سوی محسن پزشک‌پور برای تبین خواست‌های پان‌ایرانیست ها نوشته شد. در سال 1330 وی حزب پان‌ایرانیست را بنیان گذاشت. 

ادامه مطلب ...

هنوز برای دیدن منشور کورش بزرگ فرصت هست

 

نوروز 1390، ایرانیان در کنار منشور کورش خواهند بود 

پس از استقبال و دیدار گسترده ایرانیان از منشور کورش در موزه ملی ایران و درخواست سازمان‌های مردم نهاد برای تمدید مهلت حضور این سند ارزشمند تاریخی در ایران، امروز در لندن اعلام شد که منشور کورش بزرگ تا نوروز در ایران خواهد ماند. مسئول دفتر امور رسانه‌های موزه بریتانیا در گفت و گو با بی‌بی‌سی فارسی، ضمن اعلام این خبر گفت که بنا بر توافق قبلی، قرار بود منشور کورش روز ۱۶ ژانویه به بریتانیا بازگردانده شود اما بر اساس تصمیم تازه موزه، این منشور تا ۱۵ آوریل و بعد از نوروز سال ۱۳۹۰ در ایران خواهد ماند. موزه بریتانیا در بیانیه تازه‌ای اعلام کرده است که تمدید مدت حضور منشور کورش در ایران که به دلیل استقبال خوب بازدیدکنندگان صورت گرفته است، سبب می‌شود مردم استان‌های مختلف ایران و گروه‌های دانش آموزی فرصت داشته باشند که این منشور را از نزدیک مشاهده کنند. 

ادامه مطلب ...

خورشید گرفتگی در نصف جهان!

 

تماشای خورشید گرفتگی از زیر گنبد شیخ لطف الله!

نخستین خورشید گرفتگی سال 2011 ، امروز 4 ژانویه برابر با 14 دی‌ماه 89 ، به صورت جزئی در «نصف جهان» نیز قابل دیدن بود. خورشیدگرفتگی یا کُسوف هنگامی رخ می‌دهد که سایه ماه بر بخشی از زمین بیافتد و در نتیجه از دید ناظران بخش‌هایی از کره زمین، قرص ماه روی قسمتی از قرص خورشید را بپوشاند. اما پدیده‌ای که امروز روی داد خورشید گرفتگی کامل نبود. پدیده نجومی امروز خورشید گرفتگی جزئی بود. در این مورد، هنگام خورشیدگرفتگی، در مکان‌هایی از سطح کرهٔ زمین که از خط واصل مرکز خورشید و مرکز کرهٔ ماه دور هستند، امکان رؤیت گرفتگی کلی یا گرفتگی حلقوی وجود ندارد. در چنین نقاطی - که شامل مساحت بیشتری از زمین می‌شود - دو قرص خورشید و ماه هم‌مرکز دیده نمی‌شوند و در نتیجه روی تاریک ماه، تنها قسمتی از قرص خورشید را می‌پوشاند که به این حالت گرفت جزئی می‌گویند. اما دوست هنرمند عکاس و خوش ذوق اصفهانی «محمد سلطان‌الکتابی»، امروز صبح به پیشواز این پدیده زیبا و فرخنده طبیعی در میدان نقش جهان اصفهان رفت و با دوربینش جلوه‌هایی چشم‌نواز از خورشید گرفتگی را از زیر گنبد مسجد شیخ لطف‌الله ثبت کرد. در ادامه این ‌عکس‌های زیبا را ببینید:

ادامه مطلب ...