نامه استاد ادیب برومند درباره فرای

ادیب برومند، رئیس شورای مرکزی و هیات رهبری جبهه ملی ایران:

به وصیت ریچارد فرای عمل کنید

هموطنان گرامی: لازم به توضیح نیست که یکی از منش های ستوده، صفت حق شناسی است و ناسپاسی از خلق درحکم ناسپاسی خداست. از جمله کسانی که ما وام دار آنها هستیم ایران شناسان اند که از یک قرن پیش به ایران آمده و با خواندن سنگنبشته ها و دادن کلید واژه زبان های گوناگون به دست پژوهشگران ما و با حفاری ها و تعیین تاریخ قدمت اشیای استخراجی و اقدامات کنجکاوانه دیگر با تحمل مشقات، بسیاری از زوایای تاریخ و تمدن ایران باستان را که برای ما پوشیده بود از پرده کتمان به درآورده ، ما را با گذشته پرافتخارمان آشنا ساخته اند. اینان عاشق فرهنگ و شناخت تمدن های کهن بوده اند که خود دانشی است درخور تکریم.

از جمله این ایران شناسان یکی ریچارد نلسون فرای است که نزدیک هفتاد سال با همکاری پروفسور پوپ به شناسایی و معرفی آثار هنری کهن و متاخر ایران پرداخته و برای ایجاد کرسی مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا و هاروارد سعی بلیغ نموده است. وی همواره مدافع ایران درباره خلیج فارس و ستایشگر اخلاق و روحیات ایرانی بوده و علامه «دهخدا» لقب “ایران دوست” را به او داده که پیوسته به آن افتخار می کرده است.

وصیت او دائر برخاکسپاری جسدش درکنار زاینده رود دلیل دیگری بر ایراندوستی اوست و جدا باید به این وصیت عمل کرد. دولت نباید به هیچ روی نسبت به حرکات و افکار جاهلانه گروهی که با فرهنگ ایران شناسی آشنایی ندارند ترتیب اثردهد و از اجرای وصیت آن مرد خدمتگزار خودداری نماید زیرا این امر حکایت از ناسپاسی و فقر فرهنگی ایرانی نموده و مایه دلسردی ایران شناسان دیگر می شود.

جبهه ملی ایران مجدانه برای اجرای وصیت ریچارد فرای خواستار اقدام فوری است و آن را گواه سپاسمندی از خدمتگزاران بی ریای ایران می شمارد.                   

بیان نامه افراز درباره خاکسپاری فرای

با اجرای وصیت فرای نشان دهیم

که صلابت فرهنگ هنوز بر هیاهوهای سیاسی غلبه دارد

ریچارد نلسون فرای، که بیش از ۷۰ سال از زندگی‌اش را صرف مطالعه و پژوهش درباره‌ی تاریخ و فرهنگ فلات ایران کرد و نوشته‌های بسیاری در ارتباط با تاریخ ایران داشت، هفتم فروردین‌ماه درگذشت. تلاش‌های او، که از آخرین بازماندگان نسل بزرگ ایران‌شناسان و شرق‌شناسان سده‌ی جاری به شمار می‌آمد، منجر به ایجاد کرسی مطالعات ایرانی در دانشگاه‌های معتبر کلمبیا و هاروارد شد، آن‌هم در هنگامه‌ای که به خاطر بی‌توجهی دولت‌های ایران، و در مقابل با حمایت برخی دولت‌های همسایه، بسیاری از کرسی‌های ایران‌شناسی در دانشگاه‌های دنیا تبدیل به مراکزی برای پژوهش بر روی دیگر حوزه‌های فرهنگی شده‌اند.

فرای، که چون هر ایران‌شناس خبره و صادقی عاشق ایران بود و همیشه در امضای خود لقب اهدایی شادروان دهخدا ــ ایران‌دوست ــ را می‌افزود، اعلام کرده بود که او را پس از مرگش در کنار زاینده‌رود اصفهان دفن کنند؛ وصیتی که شوربختانه تا اکنون جامه‌ی عمل نپوشیده است. گروه‌هایی که وابسته به طیف خاصی از کنشگران سیاسی در ایران هستند در عملی که با روحیه‌ی مهمانپذیر و روح ارج‌گذار فرهنگ ایرانی در تضاد است مخالف اجرای وصیتِ ایران‌دوستی هستند که در سال ۱۳۸۴ از وی به عنوان میهمان افتخاری نوزدهمین جشنواره‌ی بین‌المللی خوارزمی تقدیر شد و رییس‌جمهور وقت به تجلیل از وی پرداخت و خواست‌اش مبنی بر خاکسپاری در اصفهان را، هم‌چون رییس‌جمهور پیش از خود، پذیرفت.