شکاف در دو قدمی نقش رستم

تنِ لرزان نقش رستم!

گزارش انجمن جوانان سپید پارس از پدیده شکافت زمین در نزدیکی نقش رستم

پس از نگرانی‌های به میان آمده درباره پدیده شکاف در دامنه نقش رستم، «علی‌رضا صادقی امیری» دبیر انجمن جوانان سپید پارس به همراه یکی از هموندان این انجمن از محل این رخداد بازدید کرده و گزارشی فرستاده است که در ادامه خواهید خواند: پس از بررسی میدانی از شکاف‌های ایجاد شده در نقش رستم، این بحث به میان آمده است که شاید این شکاف‌ها نتیجه حرکت گسلی باشد که در دامنه و بدنه کوه که در پشت آرامگاه خشایارشاه وجود دارد. البته این موضوع را  نباید نادیده گرفت که در فاصله 17 کیلومتری نقش رستم به سمت شهرستان مرودشت انفجارهای متعددی برای تخریب و برداشت سنگ از کوه رخ می‌دهد؛ از آنجا که انفجارهای حاصل از TNT تا شعاع 20 کیلومتری محل انفجار را تحت تاثیر قرار می‌دهد، حتا اگر شکاف های ایجاد شده کنونی پیوندی با این لرزه‌ها نداشته باشد، این انفجارها ممکن است که در آینده خطراتی را برای این اثر ارزشمند به‌وجود آورد و این در حالی است که در فاصله 1200 متری از نقش برجسته‌های نقش رستم، راه آهن نیز عبور کرده که حرکت قطار بر این لرزه‌ها می‌افزاید. متاسفانه مسئولان سازمان میراث فرهنگی،  در یک اقدام  ناشیانه شکاف‌های بیرونی (در فاصله 20متری نقش برجسته‌ها) ایجاد شده در نزدیکی نقش رستم را به وسیله بلوک و سنگ‌های اطراف، پُر نموده‌اند که این کار برای بازدیدکنندگان به ویژه کودکان و سالمندان می‌تواند خطرناک باشد، چرا که به خاطر عمیق بودن شکاف‌ها و سُست بودن خاک آن، با فشار پا فرو می‌ریزند و این مساله خطر آفرین است. 

به گفته نرگس مهرابی، کارشناس زمین‌شناسی و هموند انجمن جوانان سپید پارس، به نظر می‌رسد این شکاف‌ها در اثر نشست زمین به دنبال برداشت بی‌رویه از آب‌های زیر زمینی اتفاق افتاده باشد که با توجه به نداشتن جابجایی در حال حاضر این پدیده در حد درزه خلاصه می‌شود.

 نظریه دیگر این است که شاید این شکاف‌های موازی که یکی در سه متری از آثار نقش رستم و دیگری با فاصله 17متری از شکاف پیشین ایجاد شده است، در پی گسلی که از پیش وجود داشته ایجاد شده باشد؛ اما اگر این درزه‌های کنونی در لایه‌های آبرفتی ایجاد شده باشد، ممکن است برای آثار تاریخی بسیار خطر آفرین باشند، چرا که ممکن است در آینده جابجایی صورت گیرد و به کوه آسیب برساند. 

ناگفته نماند درباره این پدیده با یکی از صاحب‌نظران در زمینه تکتونیک (ساختار زمین شناسی) گفتگو شد، که مقرر شد پس از بازدید از محل رخداد، گزارش خود را به آگاهی برساند.

گفتنی است: نقش رستم که در شمال مرودشت در استان فارس و در فاصله ۶ و نیم کیلومتری از کاخ پارسه (تخت جمشید (واقع شده‌ است، نام مجموعه‌ای باستانی است که یادمان‌هایی از ایلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده ‌است. آرامگاه چند تن از پادشاهان هخامنشی از جمله داریوش بزرگ و خشایارشا، نقش برجسته‌هایی از رویدادهای مهم دوران ساسانیان از جمله تاج‌گذاری اردشیر پاپکان و پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم، بنایی موسوم به کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران‌شده‌ای از دوران ایلامیان در نقش رستم قرار دارند.

 

درزه در فاصله بیست متری از نقش برجسته نقش رستم، عکس: دارا 

درزه در فاصله سه متری از نقش برجسته نقش رستم؛ عکس: دارا