موج سبز ( 3 ) ، دیدگاه مهندس سپهر سلیمی

فقر اقتصادی

مهم ترین چالش محیط زیست ایران

از دیدگاه مهندس سپهر سلیمی

کوشنده محیط زیست

و دبیر انجمن حمایت از حیوانات استان اصفهان

 

مهم ترین چالشی که محیط زیست ایران با آن مواجه است "شرایط بد اقتصادی" و یا به عبارتی فقر اقتصادی مردم است .

این مسئله در ابعاد مختلفی خودش را نشان می دهد و تاثیرات عمیقی بر وضعیت اسفناک محیط زیست ما گذاشته است. تا وقتی که مردم به یک شرایط رفاه نسبی نرسند و به عبارت ساده تر نتوانند شکم خود را سیر کنند ، نمی توان انتظار داشت که به فکر نسل های آینده و محیط زیست باشند . اگر روزی چند دقیقه صفحه حوادث روزنامه ها را مرور کنیم متوجه می شویم که بسیاری از جرم ها ریشه در فقر اقتصادی مجرمان دارد و در شرایطی که فرد و افرادی برای چند ده هزار تومان آدم می کشند بسیار سخت است که از آن ها بخواهیم که منافع امروز خود را فدای فردا نکنند.


ضمن این که فقر اقتصادی باعث شده که مردم برای فرار از بیکاری و بی پولی از دولتمردان بخواهند که تحت هر شرایطی صنایع ، کارخانه های مخرب و جاده های ارتباطی را به منطقه زندگی آنها ببرند . ردپای فقر و وضعیت بد اقتصادی را در بسیاری از اتفاقات و بلاهایی که بر سر محیط زیست ما می آید می توان جستجو کرد ؛ از  شکارچی ای که توان خرید گوشت کیلویی 20000  تومان را ندارد و روستانشینی که در زمستان گاز و برق ندارد و با چوب درختان جنگلی خانه اش را گرم می کند تا آن کارشناسی که  رشوه  می گیرد و با احداث طرحی غیر زیست محیطی موافقت می کند ، همه و همه به خاطر وضعیت بد معیشتی است.

همچنین متاسفانه در بسیاری از موارد فقر اقتصادی مادر فقر فرهنگی نیز هست . وقتی جامعه ای از نظر مالی تامین نباشد سرانه مطالعه در آن کاهش می یابد ، رسانه ها بجای توجه به محیط زیست به اقتصاد و صنعت می پردازند و اعضای جوامع مدنی آن قدر مشغول کار و فعالیت های اقتصادی می شوند که جایی برای فرهنگ و محیط زیست نمی ماند و از این رو در این جوامع وقتی کسی صحبت از محیط زیست می کند متهم به بی دردی و شکم سیری می شود.

در خصوص این بحث نمونه های فراوانی را می توان بر شمرد ، اگر نگاهی مقایسه ای بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه داشته باشیم متوجه می شویم که در کشورهای توسعه یافته کاندیداهای مجلس و ریاست جمهوری اساس برنامه های اقتصادی و توسعه ای خود را بر پایه توسعه پایدار و حفظ محیط زیست می گذارند و توجه آنها به محیط زیست تاثر زیادی در محبوبیت آنها دارد ولی متاسفانه در کشورهای در حال توسعه و جهان سوم اصلاً و ابداً این گونه نیست و منافع زودگذر قربانی توسعه پایدار می شود .

باید تلاش کرد که این دوران گذار هر چه سریع تر و با کم ترین هزینه های ممکن طی شود ؛ ضمن این که نهادهای مدنی و رسانه ها باید بکوشند دانش زیست محیطی جامعه افزایش یابد تا ذره ای از فقر فرهنگی موجود جبران شود.