سرودها و ترانه های ایران زمین : ۶

 

از خون جوانان وطن لاله دمیده

ترانه سرای ملی ایران، عارف قزوینی، ترانه " از خون جوانان وطن لاله دمیده " را به یاد جوانان آزادی خواهی که برای آزادی میهن جان سپردند، همزمان با گشایش دوره دوم مجلس شورای ملی در تهران ساخت. آواز این ترانه "دشتی" است و کلام این ترانه بر اساس روایت حاتم عسکری فراهانی ، در شش بند بلند بالا و سرشار از مفاهیم ملی و میهنی است که بندهای یک، دو و چهار آن به زیبایی اجرا شده است. متن این ترانه ساده ، تاثیر گذار و مردمی است و بر این پایه، مردم در دوره های مختلف این ترانه را  زیر لب زمزمه می کردند و هنوز با گذشت سال ها، تازه و شور آفرین است.  نسخه ای از این ترانه را که به صورت همخوانی اجرا شده می توانید در اینجا بشنوید و متن کامل آن را می توانید در دنباله بخوانید؛ به یاد آنانی که در بهار پیشین بودند و در این بهار نیستند!


بند یک

هنگام می و فصل گل و گشت چمن شد

دربار بهاری تهی از زاغ و زغن شد

از ابر کرم، خطه ی ری رشک ختن شد

دلتنگ چو من مرغ قفس بهر وطن شد

چه کج رفتاری ای چرخ

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری، نه آیین داری ای چرخ

بند دو

از خون  جوانان  وطن لاله  دمیده

از ماتم  سرو  قدشان، سرو خمیده

در سایه  گل، بلبل از این غصه  خزیده

گل نیز چو من در غمشان جامه دریده

چه کج رفتاری ای چرخ

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری، نه آیین داری ای چرخ

بند سه

خوابند وکیلان و خرابند وزیران

بردند به سرقت همه سیم و زر ایران

ما را نگذارند به یک خانه ویران

یارب بستان داد فقیران ز امیران

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری ، نه آیین داری ای چرخ

بند چهار

از اشک همه روی زمین زیر و زبر کن

مشتی گرت از خاک وطن هست به سر کن

غیرت کن و اندیشه ایام بتر کن

اندر جلو تیر عدو، سینه سپر کن

چه کج رفتاری ای چرخ  

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری ، نه آیین داری ای چرخ

بند پنج

از دست عدو ناله ی من از سر درد است

اندیشه هر آن کس کند از مرگ، نه مرد است

جان بازی عشاق، نه چون  بازی نرد است

مردی اگرت هست،  کنون وقت نبرد است

چه کج رفتاری ای چرخ

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری، نه آیین داری ای چرخ

بند شش

عارف ز ازل، تکیه بر ایام  نداده است

جز جام، به کس دست، چو خیام نداده است

دل جز به سر زلف دلارام نداده است

صد زندگی ننگ به یک نام نداده است

چه کج رفتاری ای چرخ

چه بد کرداری ای چرخ

سر کین داری ای چرخ

نه دین داری ، نه آیین داری ای چرخ