یادبود دکتر فاطمی

دکتر فاطمی، زنده بودن نهضت ملی ایران را فریاد زد

به مناسبت پنجاه و چهارمین سالروز شهادت دکتر حسین فاطمی، وزیر امور خارجه دولت ملی دکتر محمد مصدق، گروهی از اعضای شورای مرکزی و نمایندگان سازمان های جبهه ملی ایران عصر روز یکشنبه 19 آبان ماه 1378، با حضور بر آرامگاه او یادش را گرامی داشتند. در این مراسم، مهندس اشکان رضوی، در بخشی از سخنانش ضمن اشاره مبارزه تاریخی ملت ها، گفت: حوادثی که در طول تاریخ برخی ملت ها به ویژه ملل تحت استعمار و استبداد رخ می دهد، گاه با گذر زمان خیلی زود به بوته فراموشی سپرده می شود و به ویژه آن هنگام که ملتی اسیر استبداد، سرنوشت کشور خویش را از دست دیکتاتور و مستبدی می گیرند و به دست مستبدی دیگر می سپارند و ناگزیر از آن که این قانون نانوشته ای است که با گذشت زمان وضعیت هر کشور استبداد زده ای که حاکمانش منتخب مردم و بازتاب خواست های حقیقی آنان نباشند، رو به زوال خواهد گذاشت و روز به روز راه نشیب خواهد پیمود.


مهندس اشکان رضوی در ادامه افزود: اما در این بین هستند رویدادهایی که آن چنان بر تارک پیشینه  مبارزاتی ملتی تحت ستم می درخشند که با اندکی ژرف نگری در آنها می توان حقیقت را برای همه و به ویژه نسل جوان روشن کرد و به آنها که یا درک درستی از شرایط تاریخی ندارند و یا آگاهانه به خاطر منافعشان آنها را نادیده می انگارند نشان داد که" نمی توان همه چیز را در گذر زمان از حافظه تاریخی یک ملت زدود".

عضو سازمان مهندسان جبهه ملی ایران، در ادامه با اشاره به رویدادهای 28 امرداد ماه سال1332 و پس از آن، به دستگیری، تبعید و اعدام بزرگترین آزادی خواهان تاریخ معاصر ایران پرداخت و و با یادی از دکتر فاطمی گفت: در سحر گاه 19 آبان ماه 1333 رادمردی که تاریخ معاصر ما چون اویی را کمتر سراغ دارد با بدنی تب دار و بیمار به جوخه اعدام شب پرستان سپرده شد تا تراژدی مرگ بابک را در اذهان ایرانیان زنده کرده و ایرانیان را یاد آور شود که آزمندی انیران و دشمنان را پایانی نیست و نخواهد بود و این خاک، زنده به خون فرزندان رشید ایران زمین است و بس. و او که تا آخرین لحظه زندگی شرافتمندانه اش به راستی به همان آرمان هایی که ملت ایران اورا به همین خاطر  برگزیده بود وفادار و پایبند بود با فریاد زنده باد مصدق و پاینده ایران ، زنده بودن جاودانی نهضت ملی ایران را تا همیشه تاریخ فریاد زد .

 اشکان رضوی، در ادامه به اهمیت یادآوری تلاش ها و بزرگداشت مبارزانی چون دکتر فاطمی پرداخت و گفت: یاد آوری و بزرگداشت انسان هایی بزرگ چون فاطمی گذشته از آن که کوچکترین سپاسی است که یک ملت می تواند در برابر فداکاری ها و  ازخودگذشتگی های آنها ابراز دارد، در واقع ادامه مبارزه ای است که از سالها پیش از سوی نیاکان فرمند ما آغاز گردیده و به دست بزرگانی چون فاطمی ادامه یافته است.

مهندس رضوی در بخش دیگری از سخنانش در آیین گرامیداشت دکتر فاطمی با اشاره به تلاش های امروز ملت ایران برای دستیابی به دموکراسی گفت: ملت بزرگ ایران امروز که گام در راه مبارزه ای خستگی ناپذیر با استبداد نهاده و برای رسیدن به آرمان آزادی و دموکراسی وبرای رسانیدن ایران ،این خاک پاک اهورایی به جایگاه شایسته و بایسته  آن در دنیای امروز عزم خود را جزم نموده است و تمام تلاش خود را به کار گرفته باید با حفظ هوشیاری کامل و پند گرفتن از گذشته از تکرار اشتباهات تاریخی بپرهیزد و با به دورافکندن این اندیشه پوسیده که مردم گوسفندانی هستندکه نیاز به چوپان دارند یا بردگانی هستند که باید از قدرت مافوق بشری فرمان برند تنها و تنها به این هدف بیاندیشد که رسیدن به جایگاه اصلی انسان بودن و حفظ یکپارچگی و قدرت ایران و سرفرازی آن تنها درصورتی ممکن است که دولتی برآمده ازخواست مردم و نه  قدرت گرفته از هیچ منبع دیگری، کار اداره کشور را به دست گرفته و خادم مردم باشد و باور کند که خدمت به مردم وظیفه دولت است و نه منتی از سوی دولت بر مردم .

وی افزود: قدرت از آن مردم است که در برخی امور آن را به دولت منتخب خود تفویض می کنند و هیچ دولتی که منتخب واقعی مردم باشد به خاطر ارائه خدمت به آنها،به خاطر ایجاد راه ،تاسیس مدرسه، تامین بهداشت و مسکن و برآوردن نیازهای مردم و گردن نهادن به خواست آنها نه بایسته است و نه می تواند بر آنها منت بگذارد. با نگاهی به جوامع آزاد دنیای امروز که در آنها دموکراسی نخستین شرط حاکم است می بینیم که بشریت تا چه حد به پیشرفت در علوم مختلف و تا چه حد به رفاه در تمام شوون زندگی دست یافته است .این اشتباه است که فکر کنیم هر راه دیگری به جز آزادی انسان و احترام به حقوق مسلم او و تکیه بر خردجمعی مردم برای پیشرفت انسانها و جوامع انسانی مصور است و وجود دارد. و اکنون ایرانیان اگر بخواهند در برابر نیاکان بزرگشان که برای نخستین بار در دنیا از حقوق انسانها و احترام به باورهای آنها سخن گفتند و در برابر نسل های آینده سرافکنده و شرمسار نباشد و برای اینکه بار دیگر شرافت،ارداه و نیک اندیشی و نیک کرداری ایرانی را به جهانیان نشان دهند راهی جز این در پیش ندارند که تمام کوشش خود را در نهایت خردورزی بکار بندد و با ایجاد اتحاد و همبستگی بر محور باور به آزادی انسان و حقوق او وحق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش ،در راه حفظ منافع ملی ایرانیان گام بردارد و روشن است که در این راه به خردورزی و راستی و پاکدامنی و از جان گذشتی بیش از پیش نیاز است که این کارزار ، گرز گران می خواهد و سینه ستبر و گامی همچو کوه های سربه فلک کشیده البرز و زاگرس استوار و آهنین. همان طور که شهید جاویدان نهضت ملی ایران زنده یاد دکتر حسین فاطمی سال ها پیش یادآور شد که "محال است ملتی شجاع چیزی را بخواهد و به آن نرسد."

در بخش پایانی این آیین، حاضران با احترام به مزار دکتر فاطمی و خواهر فداکارش مراسم یاد آنان را گرامی داشتند.

از اعضای شورای مرکزی جبهه ملی ایران که در این مراسم  حضور داشتند می توان از استاد ادیب برومند ، بانو دکتر اردلان، بانو مهشید افشار، مهندس مرتضی بدیعی، جمال درودی، دکترحسین موسویان، مهندس کورش زعیم، دکتر خسرو سعیدی، حسین شاه حسینی، اصغر فنی پور، بانو پریچهر مبشری نام برد. در این آیین همچنین یوسف صحفی، بانو فرشته خاکی پور، مهندس مجید ضیایی، بانو فریبا درودی، بانو ژیلا سربازی، دکتر فاطمه رحمانی، مهندس حمید رضا خادم و تنی چند از جوانان و علاقمندان به جبهه ملی ایران حضور داشتند. 

                              

       

گفتنی است که دکتر حسین فاطمی در شهر نایین دیده به جهان گشود و تحصیلات ابتدایی را نزد پدر و سایر افراد خانواده فرا گرفت و سپس برای گرفتن دیپلم راهی اصفهان شد و در آن شهر همزمان با تحصیل ، اقدام به انتشار مقالاتی در روزنامه باختر نمود.پس از آن برای تکمیل تحصیلات روانه اروپا شد و در نیمه اول آبان 1327 به ایران بازگشت .در نیمه نخست سال 1328 روزنامه باختر امروز را در تهران منتشر کرد و در اسفند 1328 جبهه ملی ایران به پیشنهاد وی با حضور بیست و دو نفر از سرشناس ترین مبارزان ملی آن زمان به رهبری دکتر مصدق تشکیل گردید.

با آغاز نخست وزیری دکتر مصدق ، دکتر فاطمی به عنوان معاون سیاسی و پارلمانی وی مشغول به کار شد و پس از آن به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای ملی برگزیده و در آخرین ماموریت خود نیز عهده دار وزارت امور خارجه در کابینه دکتر مصدق بود. در نیمه شب 25 امردادماه سال 1332، دکتر فاطمی توسط گارد شاهنشاهی دستگیر و زندانی شد و بامدادان همان روز و در پی فرار محمدرضاشاه پهلوی از رامسر به بغداد، آزاد گردید و همان روز نیز با حضور در کاخ سعدآباد به لاک و مهر کاخ های سلطنتی پرداخت. دکتر فاطمی در پی کودتای 28 امردادماه سال 1332 ، از دست عوامل کودتا مدتی مخفی شد ولی سرانجام در 22 اسفند همان سال دستگیر شد. پس از دستگیری دکتر فاطمی، عوامل رژیم شاه برآن شدند تا به هنگام انتقال او از شهربانی وی را به قتل برسانند ولی این نقشه با فداکاری خواهر شجاع دکتر فاطمی که خود را سپر برادر نمود، ناکام ماند. پس از آن واقعه دکتر فاطمی به دستور محمدرضا شاه بازجویی و در بیدادگاه فرمایشی به بیرحمانه ترین شیوه محاکمه و محکوم به اعدام گردید و در سپیده دم 19 آبان 1333 با پیکری تب دار و بیمار آماج گلوله دژخیمان گشت.