یکی می کارد و دیگری از بُن می برد! چرا؟

دیدگاه کارشناسان درباره قطع درختان کبوده در اصفهان

 

قطع تعدادی از درختان مادی نیاصرم اصفهان در چند روز گذشته با ابراز تاسف و اعتراض بسیاری از شهروندان و به ویژه اهالی خوب محل مواجه شد چنانکه با انتشار نامه ای سرگشاده خواستار توقف قطع درختان شدند. پس از این اعتراض‌ها، سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان در توجیه عملکرد خود، کاربرد این درختان را «صنعتی» دانست و اعلام کرد: «قطع درختان مذکور به علت پوسیدگی از درون و برای جلوگیری از سقوط آن‌ها انجام شده است.» همزمان، برخی از عوامل با توهین به اهالی محل و رسانه‌ها به خاطر انتشار آن نامه، اعتراض مردم را غیرکارشناسانه دانسته و از اقدام سازمان مطبوع خود در قطع درختان پشتیبانی کردند. این همه در حالی است که طبق گزارش‌های رسیده قطع درختان در نواحی مختلف شهر و به ویژه در کنار مادی‌ها توسط سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان همچنان ادامه دارد. برای آگاهی بیشتر درباره درستی یا نادرستی قطع این درختان، دیدگاه دو نفر از کارشناسان را جویا شدیم که در ادامه خواهید خواند:

دکتر هادی کیا دلیری رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران با اشاره به انتخاب اشتباه گونه‌هایی مثل کبوده Populus alba    برای کاشت در پارک‌ها گفت: «این درختان گونه‌هایی سریع الرشد هستند و سریع به دیرزیستی می‌رسند، این درختان به آفات گیاهی و عومل استرس‌زا حساس هستند و به شدت هم به آب وابسته هستند و  در اثر استرس خشکی و نرسیدن آب آسیب‌پذیر خواهند بود. پس اگر نتوانیم آب کافی و رژیم آبی متعادل و پایدار برای آنها فراهم کنیم، درخت ضعیف شده و آفات و امراض آن را از پای در می آورد.»

این در حالی است که به نظر می رسد، در سال‌های اخیر به خاطر مدیریت غلط منابع آب استان و با قطع مکرر آب زاینده رود و در نتیجه خشکی مادی‌ها و همچنین پایین رفتن سطح آب و آبیاری ناپایدار فضای سبز اطراف مادی‌ها، عملا استرس زیادی به این درختان وارد شده است و آسیب پذیری آنها را دوچندان کرده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات در ادامه خواستار مدیریت صحیح فضای سبز شهری و انتخاب گونه‌های مناسب شد و افزود: «به دلایلی که گفته شد، باید قبل از انتخاب گونه‌های گیاهی شرایط محل را در نظر گرفت و با انتخاب صحیح گونه مناسب از کاشت درختان آسیب‌پذیر خودداری کرد؛ چون درخت هم یک موجود زنده است و اگر هرگونه شوک به آن وارد شود، از بین می‌رود و باید از این اشباهات پیشگیری کنیم.»

کیادلیری درباره قطع درختان سالم و ناسالم گفت: «قطع درختان سالم در کنار درختانی که به درون‌پوسیدگی رسیده‌اند نباید صورت گیرد و امروزه ابزارهای دقیقی برای تشخیص درون پوسیدگی وجود دارد که اگر به کار گرفته شوند ما شاهد اشتباهات نخواهیم بود.»

مهندس کاظم نصرتی نصرآبادی، رئیس جامعه جنگلبانی ایران نیز با انتقاد از کاشت درختانی همچون کبوده در فضای سبز شهری  و اتلاف سرمایه در این مورد گفت: «صنوبر گونه های مختلفی دارد که چند گونه آن بومی ایران هستند. معمولا آن گونه‌هایی که شهرداری ها در فضای سبز شهری می کارند، گونه‌های اصلاح شده هستند که از بیرون به کشور آمده و بومی نیستند و در کشورهای دیگر برای تولید چوب استفاده می‌شوند و به درد اماکن عمومی شهری مثل پارک‌ها نمی‌خورند، چون عمر کوتاهی دارند و بعد از چند سال به « دیرزیستی» می‌رسند و از یقه شروع به پوسیدن می‌کنند و مورد هجوم آفات قرار می‌گیرند و در نهایت کار به جایی می‌کشد که درختی را که چند سال هزینه صرف نگهداری آن کرده‌ایم، مجبور به قطع آنها شویم.

این کارشناس محیط زیست در ادامه افزود: «به نظرم اگر به جای گونه‌های صنعتی که معمولا برای برداشت چوبشان کاشته می‌شوند، از گونه‌های بومی خودمان استفاده کنیم این قدر شاهد اتلاف سرمایه نخواهیم بود. شهرداری‌ها باید یاد بگیرند و عادت کنند که از گونه‌هایی که زود به «دیرزیستی» می‌رسند و به آفات حساس هستند در پارک‌ها و فضای سبز استفاده نکنند و از گونه‌هایی استفاده کنند که به مراقبت کمتری نیاز دارند و مقاوم تر هستند و بسیار زیباتر هم هستند و اصولا درختان سریع الرشد که برای تولید چوب کاشته می‌شوند را در پارک ها نباید کاشت.»

به این ترتیب به نظر می‌رسد که سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری اصفهان که سالیانه میلیاردها تومان از بودجه مردم شهر را صرف کاشت، و نگهداری گونه‌های گیاهی در نقاط مختلف شهر می‌کند باید با بهره‌گیری از دانش کارشناسان و متخصصان نسبت به انتخاب و کاشت گونه‌های گیاهی بومی و یا سازگار با اقلیم و مقاوم‌تر مبادرت ورزد تا ضمن جلوگیری از اتلاف سرمایه بیش از این صدای گوشخراش اره‌های شهرداری، روان مردم این شهر را آزار ندهد.