ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

سرودها و ترانه های ایران زمین: 23) ایران ایران

 

در روح و جان محمد نوری، مهر میهن موج می‌زد

محمد نوری هنرمرد پرآوازه ایرانی که با صدای دلنشین، خوش‌طنین و گرم در ترانه‌های ماندگارش از مهر میهن و عشق ایران برای نسل دیروز و امروز ایران می‌خواند، درگذشت. یکی از ترانه‌های محبوب محمد نوری «جان‌مریم» است؛ اما تاثیرگذارترین آثارش ترانه‌سرودهای شورانگیز ملی و میهنی اوست. «ایران، ایران»، «سرزمین خورشید»، «ای دیار خوب من»، «ای وطن»، «سرزمین محبوب من»، و «سفر برای وطن» شماری از ترانه‌های میهنی به یادگار مانده از محمد نوری است. ترانه‌سرود پرشور «‌ایران،ایران» سروده زنده‌یاد «تورج نگهبان» و ساخته «محمد سریر» در آلبوم «دلاویزترین»، یکی از دلاویزترین و ماندگارترین آثار زنده‌یاد محمد نوری است که در این نشانی می‌توانید بشنوید و متن آن را در ادامه بخوانید:

ادامه مطلب ...

کشف آثار تاریخی در تپه اشرف

 

سرپرست گروه کاوش تپه اشرف اعلام کرد:

آثاری از دوره ساسانی در تپه اشرف اصفهان کشف شد

ایران ‌نامه- شاهین سپنتا و مهرناز شهباز: آثار معماری از دوره ساسانی به همراه سفال‌هایی از آن دوره در کنار آثاری از قرن چهارم هجری و بقایای کاخ تخریب شده اشرف افغان در نخستین روزهای اولین فصل کاوش در تپه تاریخی اشرف در نزدیکی پل شهرستان اصفهان و در کنار زاینده رود به دست آمد. دکتر علیرضا جعفری‌زند سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی تپه اشرف با اعلام این خبر درباره اهمیت کاوش در تپه اشرف گفت: در اصفهان از قرن چهارم هجری به بعد آثار ملموسی در دست است ولی درباره قبل از آن  به‌خصوص اصفهان پیش از اسلام اطلاعات ما اندک است و تپه اشرف تنها تپه تاریخی است که در محدوده شهر اصفهان قرار دارد؛ چون اصفهان شهری است که در طول تاریخ هیچ وقت نمرده برای همین لایه‌های تاریخی روی هم‌دیگر قرار گرفته اند و مثل شوش یا فیروز آباد نیست که امروز شهر به حال خودش رها شده باشد و باستان شناسان بتوانند به راحتی روی آن کاوش کنند. اصفهان کهن زیر اصفهان فعلی است. تنها چیزی که از آثار کهن در سطح باقی مانده، این تپه اشرف است و من معتقدم که بخشی از اصفهان پیش از اسلام اینجا نهفته است و کاوش در این تپه برای دستیابی به تاریخچه گمشده اصفهان بسیار اهمیت دارد. پس با نظر به این که بخشی از تاریخ شهر اصفهان و ایران در اینجا نهفته است این کاوش‌ها آغاز شد و با جدیتی که مهندس حیدری پور رئیس میراث فرهنگی اصفهان انجام داد، این قدم بزرگ در تاریخ اصفهان برداشته می شود و به نظر من اگر بیش از این تعللی صورت بگیرد، زیان های غیر قابل جبرانی به تاریخ شهر اصفهان وارد می شود.

ادامه مطلب ...

اعتراض به چند پاره شدن سازمان میراث فرهنگی

 

بیانیه جمعی از دانش­آموختگان باستان­شناسی و میراث فرهنگی کشور درباره

انتقال ناگهانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از تهران

تشکیلات میراث فرهنگی ایران در یک دهه اخیر شاهد یکی از پُر افت و خیزترین دوره­های حیات خود بوده است. اگرچه «مرکز باستان­شناسی ایران»، در نیمه دهه 1360 در ادغام با چند مرکز دیگر به «سازمان میراث فرهنگی» تبدیل شد، اما دامنه تغییر و تحولات این تشکیلات به این­جا بسنده نکرد. قریب به یک دهه پیش، زمزمه پیوستن «سازمان ایران‌گردی و جهان‌گردی» به سازمان میراث فرهنگی در گوش­ها پیچید. سپس «سازمان صنایع دستی» را نیز به بهانه هم­سنخ­بودن به این سازمان وصله کردند و هرچه کارشناسان از این اقدام انتقاد کردند، اثری نبخشید. در یکی دو سال اخیر، در پی برخی موضع­گیری­های مقامات ارشد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، زمزمه­های خروج این سازمان از حوزه معاونت ریاست جمهوری و الحاق (دوباره) به وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجلس شورای اسلامی بالا گرفت که در پی انتقادها، این طرح مسکوت ماند. اخیراً، به دنبال مصوباتِ هیأت دولت مبنی بر کاهش تراکم جمعیت تهران، ریاست این سازمان به عنوان نخستین سازمان پیشگام در اجرای این طرح به دنبال انتقال «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» به شهرستان‌ها و شقه­شقه کردن آن است؛ به­گونه­ای که قرار است هر قسمت از پیکره این سازمان به گوشه­ای از کشور منتقل شود تا جمعیت پایتخت کاهش یابد.

ادامه مطلب ...

انوشیروان دادگر

 

انوشیروان دادگر، ایران را نیرومند کرد

 شاهین سپنتا

انوشه‌روان خسرو یکم، بیست و یکمین پادشاه ساسانی (نشست 531ـ درگذشت 579 میلادی) ، هنگامی امور کشور را در دست گرفت که ایران دچار شورش‌های داخلی و یورش قوم‌ها و قبیله‌های بیگانه همجوار بود. در دوران پادشاهی پدرش «قباد»، «مزدک» که در آن زمان ادعای تغییرات داشت، نظرات جدید خود را عرضه نمود و توانست توجه قباد و پسر دیگرش «کاووس» را به خود جلب کند و قباد نیز می‌پنداشت که با یاری مزدک می‌تواند بر مشکلات اقتصادی و سیاسی که کشور را فراگرفته بود، غلبه کند. مزدک از نفوذ خود بر شاه استفاده نمود و کاووس را به عنوان ولیعهد ایران درنظر گرفت. مزدک که مردی سخنور بود به گسترش اندیشه‌های استادش «زرتشت خورگان» پرداخت. در آن زمان کشور دچار خشکسالی شده بود و از سوی دیگر بحران‌های داخلی کشور نیز مشکلاتی را بر مردم تحمیل می­کرد و مزدک توانست با بهره‌گیری از شرایط، گروهی از مردم و همچنین قباد را به همراهی با خود فرا خواند. مزدک تصمیم داشت که به نوعی تغییرات اجتماعی دست بزند و نوعی آیین اشتراکی را ترویج نماید.

ادامه مطلب ...

باز هم بی مهری با طرب و همای

 

آرامگاه طرب و همای شیرازی برچیده شد

ایران‌نامه-مهدی فقیهی: سنگ آرامگاه طرب و همای شیرازی، دو تن از شاعران و سخنوران نامدار ایرانی در امامزاده احمد اصفهان برچیده شد و جای آن موزاییک شد. مقبره امامزاده احمد‌ بن‌ علی ‌بن امام باقر از بناهای تاریخی و جالب توجه شهر اصفهان است که در خیابان نشاط  بعد از دروازه حسن آباد و کنار بازارچه ساروتقی قرار دارد. این بنا متشکل از بقعه امامزاده در ضلع شرقی، شبستانی در شمال و ایوان و مقبره کوچک با اتاق‌های کناری در ضلع غربی می‌باشد. اما علاوه بر وجود مقدس امامزاده احمد، بنای بقعه‌ آن از دوره صفوی و قاجار، سنگ سومنات منسوب به دوره غزنوی و آرامگاه شخصیت‌های تاریخی که در گوشه و کنار صحن مجاور بقعه مدفون گشته‌اند، بر اهمیت این مکان می‌افزاید.  

ادامه مطلب ...

خانه های تاریخی اصفهان، 5) خانه بهشتیان

 

خانه‌های تاریخی اصفهان، بخش پنجم:

خانه تاریخی بهشتیان

زنده‌یاد عباس بهشتیان یکی از دلباختگان میراث فرهنگی و تاریخی ایران زمین بود و پیوسته آتش مهر میهن از درونش زبانه می کشید. زنده یاد بهشتیان از راه پیشه پدری اش یعنی کشاورزی و سرکه سازی، زندگی می‌گذراند اما مهر میهن او را به عرصه پژوهش کشاند و به او انگیزه داد تا آثار ارزنده ای درباره میراث فرهنگی و طبیعی اصفهان به ویژه عصارخانه‌ها، مادی‌ها، کبوترخانه‌ها و تکیه‌‌ها از خود به یادگار گذارد. اگر امروز دو شیرسنگی را در کنار پله‌های پل خواجو ایستاده می‌بینیم، باید تلاش‌های زنده یاد بهشتیان را ارج نهیم که این دو شیر را که نشان از پهلوانان درگذشته داشت و در گورستان های متروک شهر در گوشه‌ای رها شده بودند، به دو سوی پل خواجو آورد و نصب نمود. زنده‌یاد بهشتیان در انجمن آثار ملی عضو بود و در کمیسیون نام‌گذاری اماکن و معابر اصفهان حضوری موثر داشت؛ از این روی نام‌های درخوری با توجه به سوابق تاریخی- فرهنگی و بدون توجه به مصلحت‌اندیشی‌های سیاسی برای بسیاری از کوچه‌ها و خیابان‌های اصفهان برگزید که برای نمونه می‌توان به خیابان‌های کمال‌الدین اصفهانی، جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی، آذر بیگدلی، حکیم نظامی و ... اشاره نمود. عباس بهشتیان، مخالف جدی گذر خودروهای سنگین از روی پل‌های تاریخی «سی و سه پل» و «خواجو» بود و یک‌بار به هنگام برگزاری یک رزمایش روبه‌روی یک تانک بر روی زمین خوابید و عبور ده‌ها تانک و توپ از روی سی‌و‌سه پل را مانع شد و سرانجام پس از سال‌ها پیگیری موفق شد از رفت و آمد خودروها از روی این دو پل تاریخی جلوگیری کند. عباس بهشتیان در سال 1305 خورشیدی در اصفهان دیده به گیتی گشود و در سال 1366 درگذشت و در تکیه میر فندرسکی به خاک سپرده شد. زنده‌یاد بهشتیان پیش از درگذشتش به سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد داده بود تا خانه تاریخی‌اش را که بخشی از آن متعلق به دوران قاجار و بخشی مربوط به دوران صفوی است، به ثبت برساند تا از تخریبش جلوگیری شود. اما اکنون خانه تاریخی بهشتیان روی به ویرانی می‌رود و اگر بیش از این در مرمت آن درنگ شود، به زودی اثری از خانه تاریخی این مرد دوستدار میراث فرهنگی در میان نخواهد بود. گزارشی از وضعیت خانه تاریخی بهشتیان را به قلم میراث‌پژوه گرامی «مهدی فقیهی» در ادامه بخوانید:

ادامه مطلب ...

بیان نامه سازمان های مردم

 

37 سازمان غیردولتی خواستار شدند:

اصلاح رویکرد کنونی در بخش مدیریت منابع آب کشور

چندی پیش،30 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان با انتشار نامه‌ای خطاب به مسئولان کشور خواستار اصلاح رویکرد سخت افزاری در بخش آب کشور شدند اما به نظر می‌رسد تا اجرایی شدن و توقف کامل ساخت سدهای بی بازده در کشور راه درازی در پیش باشد. پیرو آن نامه، اکنون 37 سازمان‌ مردم نهاد از سراسر کشور با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف ساخت و ساز سدهای بی بازده و بهبود ساختار فعلی مدیریت منابع آب در کشور شدند. متن این بیانیه را در ادامه بخوانید:

ادامه مطلب ...