ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

ایران نامه

ایران نامه، پایگاه آگاهی رسانی میراث فرهنگی و طبیعی ایران و جستار های ایران پژوهی

گزارشی اجمالی از تپه‌های باستانی همدان

 

گزارشی نگران‌کننده از وضعیت تپه‌های باستانی استان همدان

                                                                                                             بابک‌مغازه‌ای

باتوجه به فرارسیدن روز جهانی موزه و میراث‌فرهنگی و هفته میراث فرهنگی انجمن ایران‌شناسی کهن‌دژ به عنوان تنها مجموعه غیردولتی فعال در زمینه میراث فرهنگی در استان همدان وظیفه خود می‌داند تا در گزارشی اجمالی توجه همگان را به برخی از تپه‌ها و محوطه‌های در معرض خطر و نیازمند توجه بیشتر استان همدان جلب نموده و از مسئولین مربوطه بخواهد تا توجه روزافزونی را به این یادگارهای کهن معطوف نمایند و در ضمن با توجه به سند مطالبات انجمن که در اردیبهشت ماه 1388 منتشر گردید و در تارنمای این انجمن موجود می‌باشد باز هم اعلام می‌نماید که یکی از موثرترین راه‌های حفاظت از میراث پیشینیان ایران‌زمین ایجاد پایگاه‌های دائمی و استقرار نیروهای دوره دیده با امکانات کافی در این پایگاه ها در تمامی محوطه‌های باستانی می‌باشد.

نگاهی به برخی از محوطه های باستانی در معرض خطر

تپه گونسپان ملایر: معروف به پاتپه، اکنون در معرض خطر نابودی کامل در اثر آبگیری سد کلان ملایر است به طوری هم اکنون بخش عمده‌ای از تپه به زیر آب رفته و از ارتفاع حدود 28 متری تپه تنها 7 تا 8 متر بیرون از آب به صورت جزیره‌ای باقی مانده و با توجه به اینکه بخش ماد این تپه هنوز سالم مانده است می‌باید هر چه سریع‌تر عملیات باستان‌شناسی در این منطقه آغاز گردد. 

           

                                                                تپه گونسپان پس از آبگیری سد کلان 

           

                                                                 تپه گونسپان پیش از آبگیری سد کلان 

        

                                                         بنای دوران ماد باقی‌مانده بر بالای تپه گونسپان

تپه روستای قلعه نو: در نزدیکی پاتپه که آن هم در معرض آبگیری سد کلان است.

تپه پری در روستای پری شهرستان ملایر: این تپه با اهمیتی بسیار بالا در دوران اشکانی, ماد و به ویژه دوران زندیه است چرا که این قلعه زادگاه کریمخان زند می‌باشد و اکنون از طرف اهالی منطقه در موارد بسیاری از جمله برداشت خاک تپه در معرض نابودی است.  

           

                                                          تپه پری ملایر

تپه گوراب در روستای گوراب ملایر: این تپه نیز در معرض تخریب بسیار قرار دارد و موارد خاک برداری و ساخت اماکن مسکونی در حاشیه آن و کندن بخش هایی از تپه به عنوان محل نگهداری حیوانات بسیار به تپه آسیب زده است. 

           

                                    تپه گوراب و خانه‌هایی که در کنار آن ساخته شده و موجب تخریب تپه شده

تپه گیان نهاوند: اکنون دیگر تنها بخشی از این تپه باقی مانده است اما حفاظت از همین بخش هم می تواند ارزشمند باشد.

تپه مهاجران: تنها نیازمند اندکی توجه و اختصاص بودجه است تا بتوان بخش دیگری از تمدن ماد را در آن باز شناخت.

تپه سعد وقاص و تپه ازنهری در نهاوند: این دو نیز به دلیل قرار گرفتن در روستا در معرض تخریب قرار گرفته اند.

تپه پیسا در همدان: که به تازگی مورد کاوش قرار گرفته است اما همچنان نیازمند توجه بیشتری است.

تپه مریانج و تپه قروه درجزین: آن هم در منطقه مسکونی  واقع شده است و در صورت عدم حفاظت کافی باخطر نابودی روبروست.

تپه هگمتانه: سال‌هاست درگیر نگاه ‌ای سلیقه ای گوناگون است و اکنون نیز سازه عظیمی که بر روی تپه ایجاد می‌گردد بخش‌هایی از آن را در معرض خطر قرار داده و فرایند کاوش در آینده را با مشکل مواجه خواهد ساخت.

گوردخمه های اشکانی در سامن: این گوردخمه که در نوع خود از نمونه‌های کم‌نظیر در ایران می باشد و ادامه عملیات کاوش و انجام عملیات حفاظت و مرمت مجموعه نیازمند توجه و اختصاص بودجه و امکانات ویژه می‌باشد. 

           

                                                                             گوردخمه سامن

کتیبه‌های گنج‌نامه:  این کتیبه ها نیازمند توجه ویژه در زمینه مرمت و حفاظت می‌ باشند به ویژه اکنون که ساخت تله کابین در نزدیکی آن بنابر نظر برخی کارشناسان سلامت این یادگارهای کهن را به خطر انداخته است.

تپه و آتشکده نوشیجان: به عنوان یکی از قدیمی‌ترین آتشکده‌های مسقف ایران و یکی از سالم‌ترین سازه‌های باقی‌مانده از دوران ماد می‌باید از جایگاه ویژه‌ای برخوردار باشد که متاسفانه در حال حاضر به سبب گسترش شهرک صنعتی شماره 2 ملایر به شدت در معرض خطر است. 

            

                                                                                 تپه نوشیجان 

        

                                                               قلعه اشتران

علاوه بر موارد بالا مکان‌ها و تپه‌های بسیار دیگری همچون تپه باستانی مصلی , قزقلعه سی در دامنه الوند, قلعه اشتران در روستای اشتران از توابع تویسرکان و ..... در گوشه و کنار استان موجود است که همچنان به جهت عدم وجود مرمت وحفاظت صحیح, علمی و کافی در معرض تخریب تدریجی قرار دارند. در پایان لازم به یادآوری است که در آینده نزدیک در نوشته های کامل‌تری به تک تک موارد اشاره شده به تفصیل و همراه با عکس پرداخته خواهد شد. با این امید که روزی, دیگر نگران تخریب این نمونه‌های بی نظیر تمدن چندین هزار ساله ایران زمین نباشیم. روز جهانی موزه و میراث فرهنگی بر تمامی دوستداران و تلاشگران آن گرامی باد. -  اردیبهشت 1389- بابک مغازه‌ای دبیر انجمن ایران شناسی کهن دژ .

نظرات 2 + ارسال نظر
زهره 30 اردیبهشت 1389 ساعت 11:26 ق.ظ http://mahomah.blogfa.com

دریغ است ایران که ویران شود ....

شنبه 3 خرداد 1389 ساعت 10:05 ق.ظ http://shahriar.blogspot.com

سلام و درود
دوست عزیز با توجه به غرق پاتپه با عنایت به احداث سد و همچنین حساسیت حضرتعالی خواهشمند است در این خصوص اطلاع رسانی نمائید.
ارادتمند شنبه
لینک خیر
http://tabnak.ir/fa/pages/?cid=99837

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد